Suy niệm Chúa Nhật 18 Thường Niên C - Lm. Xuân Hy Vọng

Thứ năm - 31/07/2025 04:39 187

PHẢI CHĂNG CHÚA MUỐN CHÚNG TA ĐÓI NGHÈO?

Khi giải thích dụ ngôn trong bài Tin Mừng hôm nay, Thánh Âu-gus-ti-nô đã nhấn mạnh sự ngu dại của người phú hộ không hệ tại ở việc tích trữ của cải, mà ở việc đặt niềm tin và hy vọng vào của cải thay vì Thiên Chúa. Thánh nhân chỉ ra rằng người phú hộ đã quên cuộc đời này chỉ là chốn tạm bợ, và cái chết có thể đến bất ngờ (trích từ Bài giảng [Sermon] 36).

Quả thật, Chúa nói chẳng sai: “Anh em phải coi chừng, phải giữ mình khỏi mọi thứ tham lam, không phải vì dư giả mà mạng sống con người được bảo đảm nhờ của cải đâu” (Lc 12,15). Tham sân si khiến con người chúng ta mất hướng đi, đánh rơi lòng tự trọng, đặt niềm tin sai chỗ, dẫn tới việc để dục vọng thống trị bản thân, và quên đi mục đích tối hậu của đời người. Ngoài ra, cũng nên biết khi từ quan về ở ẩn, thi sĩ Nguyễn Công Trứ tuy không đề cập trực tiếp đến lòng tham con người, nhưng ông khuyên nhủ người ta đừng chờ đợi những gì quá sức mình, biết dừng lại, và bằng lòng với cái mình đang có trong bài thơ “Chữ Nhàn”:
                             Tri túc tiện túc, đãi túc hà thời túc,
                             Tri nhàn tiện nhàn, đãi nhàn hà thời nhàn.
          (nghĩa là:     Biết đủ tức là đủ, đợi đủ biết bao giờ đủ,
                             Biết nhàn tức là nhàn, đợi nhàn biết bao giờ nhàn).

Hơn nữa, ngạn ngữ La-tinh có câu: “Tiền của là tên đầy tớ tốt lành, nhưng lại là ông chủ xấu xa” (Pecunia est servus optimus, sed dominus pessimus). Đứng trước tiền của, chúng ta có những thái độ rất khác nhau: ông Cô-he-lét, tác giả sách Giảng viên lại quá thận trọng, bi quan “phù vân, quả là phù vân…Tất cả chỉ là phù vân” (Gv 1,2), và cho rằng “trọn đời người chỉ là đau khổ, bao công khó chỉ đem lại ưu phiền! Ngay cả ban đêm, nó cũng không được yên lòng yên trí. Điều ấy cũng chỉ là phù vân!” (x. Gv 2,23). Còn người phú hộ trong đoạn Tin Mừng hôm nay lại quá cậy dựa vào tiền của, nên khi thần chết bất ngờ đến thì tiền muôn bạc nén cũng chẳng cứu được linh hồn ông ấy. Trái lại, Thánh Phao-lô khẳng khái sống và khuyên chúng ta “hãy hướng lòng trí về những gì thuộc thượng giới, chứ đừng chú tâm vào những gì thuộc hạ giới” (x. Cl 3,2). Và trên hết, Chúa Giê-su loan báo sứ điệp: dùng của cải đời này mà “làm giàu trước mặt Thiên Chúa” (x. Lc 12,21), nếu không, số phận cũng sẽ như ông phú hộ kia.

Tuy nhiên, có người đặt ra những câu hỏi: Phải chăng Chúa muốn chúng ta nghèo cùng đinh, đói khổ? Phải chăng Chúa xuống trần gian chỉ để giải quyết chuyện kinh tế, cơm áo gạo tiền hay kế sinh nhai thôi ư? Phải chăng Chúa xuống trần chỉ dạy chúng ta kiếm tiền sinh lợi?…Vô vàn những nghi vấn hiểu lầm, hiểu nhầm và hiểu sai về thông điệp Tin Mừng! Xin thưa, Chúa Giê-su xuống trần dạy chúng ta mở tầm mắt vô biên để biết tích trữ kho tàng thực sự trên Nước Trời. Cụ thể, biết dùng của cải để làm việc bác ái, như giúp đỡ người nghèo, thay vì chỉ tích trữ cho riêng mình. Hơn nữa, sống hoán cải, khiêm nhường, đặt niềm tín thác vào Chúa và tỉnh thức trước cái chết. Thật ra, “người phú hộ chẳng phải bị trừng phạt vì giàu có, nhưng vì lòng tham và sự ích kỷ. Của cải là món quà của Thiên Chúa, nhưng phải được sử dụng để tôn vinh Ngài và giúp đỡ tha nhân” (trích từ Bài giảng về Của cải và Sự Nghèo khó [Homily on Wealth and Poverty] của Thánh Gio-an Kim Khẩu [John Chrysostom]).

Để kết thúc vài dòng suy tư này, xin được mượn lời kinh cầu của Lm. Karl Rahner, S.J, một trong những nhà thần học ‘hiện sinh siêu nhiên’ xuất chúng của thế kỷ XX, để cùng với quý cộng đoàn thưa chuyện với Chúa:

Lạy Chúa, đời con chẳng có gì ngoài những chuyện tầm thường mỗi ngày,
nơi diễn ra bao điều bần tiện và nhỏ nhen, ganh đua và phù phiếm.
Tâm hồn con tựa như phố thị chợ búa ồn ào.
Tại đó, người ta gặp nhau bày biện ra những thứ vặt vãnh,
chen chúc nhau hầu tranh giành của hư không,
chưa kể đến những tỳ ố nhơ bẩn.
Linh hồn con chẳng khác nào vựa thóc chứa đầy mọi thứ hỗn tạp,
cho đến khi những cái tầm thường hằng ngày được chất đầy lên tới nóc.
Ôi đời con sẽ ra sao, nếu cứ tiếp diễn như thế?
Con sẽ thế nào khi xuôi tay nằm xuống?
Con sẽ là ai lúc phải rũ sạch tất cả
những thứ đang lấp đầy ngày sống của con?
Con sẽ là gì lúc con chỉ còn là chính con?
Chuyện gì sẽ xảy đến khi thần chết bất ngờ ụp xuống,
vén mở tấm màn che giấu ý nghĩa ẩn sâu của đời con
cùng năm tháng, ngày giờ lê thê đấy?
Bây giờ, con phải làm gì trước thói đời nhàm chán
vẫn đang đè nặng trên con?
Cứu cánh của con chính là Chúa,
lẽ nào con chết ngợp trong những thứ tầm thường này?
Liệu con có thể trốn khỏi sự đơn điệu hằng ngày ấy chăng?
Không, chắc hẳn là không!
Bởi lẽ Chúa vẫn bước qua
đời thường của con và con được gặp Chúa ở đó.
Duy chỉ mình Chúa mới biến ngày giờ nhàm chán của con
thành nỗi khát khao vô bờ,
và thời khắc của con thành năm tháng ân sủng của Chúa
nhờ tình yêu Chúa ban tặng cho con. [Amen].
            (Nguồn:   Tuyển tập các Lời nguyện [Prayers for a Lifetime] của Karl Rahner,
                            chuyển ngữ: tác giả bài suy niệm này)

Lm. Xuân Hy Vọng

LINH MỤC LÀ AI? (7)

Chúng ta tiếp tục tìm hiểu theo các Thánh nhân, Linh mục là ai.

Thánh Grê-gô-ri-ô Na-zi-an-zê-nô (Gregory of Nazianzus): Ngài gọi linh mục là “người chăn dắt linh hồn”, có nhiệm vụ chăm sóc từng con chiên trong đoàn với tình yêu và sự tận tụy. Trong Diễn từ về chức linh mục, ngài nhấn mạnh rằng linh mục phải thanh tẩy chính mình trước khi hướng dẫn người khác, vì sứ vụ này đòi hỏi sự tinh tuyền và khiêm nhường. (Nguồn: St. Gregory of Nazianzus, Oration 2, đoạn 1-16 (về bổn phận và sự thanh tẩy của linh mục); tham khảo Select Orations of St. Gregory of Nazianzus trong Nicene and Post-Nicene Fathers, Second Series, Vol. 7 (1894, Eerdmans tái bản)).

Thánh Phao-lô Thánh Giá (Paul of the Cross): Ngài xem linh mục là “người đồng lao cộng khổ với Chúa Ki-tô”, chia sẻ thập giá của Ngài để cứu rỗi các linh hồn. Ngài khuyến khích các linh mục sống đời khổ chế và cầu nguyện, để qua đó trở thành khí cụ của ơn cứu độ, đặc biệt trong việc giảng dạy về mầu nhiệm Thập Giá. (Nguồn: St. Paul of the Cross, Letters of St. Paul of the Cross, đặc biệt các thư gửi cho các linh mục Dòng Khổ Nạn (về đời sống cầu nguyện và khổ chế); tham khảo The Letters of St. Paul of the Cross (bản dịch của Roger Mercurio, New City Press, 2000)).

Thánh Tô-ma Bec-ket, tử đạo (Thomas Becket): Ngài nhấn mạnh rằng linh mục là “người bảo vệ quyền lợi của Giáo hội”, sẵn sàng đứng lên chống lại bất công và bảo vệ đức tin, ngay cả khi phải đối mặt với hiểm nguy. Linh mục phải trung thành với Chúa và Giáo hội hơn bất kỳ quyền lực trần thế nào. (Nguồn: Letters of Thomas Becket (về việc bảo vệ Giáo hội); Vita Sancti Thomae (tạm dịch: Cuộc đời Thánh Tô-ma) bởi các tác giả đương thời như William of Canterbury; tham khảo Materials for the History of Thomas Becket (Rolls Series, 1875-1885)).

Thánh Phi-lip-phê Nê-ri (Phillip of Neri): Ngài gọi linh mục như “người mang niềm vui Tin Mừng”, khuyến khích các linh mục sống đơn sơ, vui tươi và gần gũi với dân chúng. Ngài tin rằng một linh mục sống đời thánh thiện và hòa đồng sẽ dễ dàng chạm đến trái tim người khác, đưa họ đến với Chúa. (Nguồn: Maxims and Counsels of St. Philip Neri (về đời sống linh mục); tiểu sử Life of St. Philip Neri bởi Alfonso Capecelatro; tham khảo The Life of St. Philip Neri (Benziger Brothers, 1894)).

Lm. Xuân Hy Vọng