Lược sử Giáo Xứ Bình Cang
Thứ bảy - 28/08/2021 08:44
7190
GIÁO XỨ BÌNH CANG
I. VỊ TRÍ ĐỊA LÝ
Đông giáp Giáo xứ Chợ Mới. Đông Nam giáp Giáo xứ Cầu Ké. Đông Bắc giáp Giáo xứ Phù Sa. Tây Nam giáp Giáo xứ Thánh Gia (Vĩnh Trung). Tây Bắc giáp Giáo xứ Đại Điền (Sông Cái).
Gồm các xã Vĩnh Trung, Vĩnh Hiệp (trừ thôn Vĩnh Điềm - thuộc Chợ Mới ), Vĩnh Thạnh
II. HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN
Bình Cang là một trong những giáo xứ lâu đời nhất ở tỉnh Khánh Hòa. Giáo xứ được thành lập từ thế kỷ 18 (năm 1740), khi ấy gọi là Võ Cang (cũng có tài liệu ghi năm 1653).
Lúc đầu có năm gia đình giáo hữu lập nghiệp tại bến đò “Chợ Ông Bộ”, họ lập ở đó một ngôi nhà thờ nhỏ, đó là ngôi nhà thờ đầu tiên của giáo xứ Bình Cang. Về sau, vì số giáo dân tăng lên nên nhà thờ được dời đến vị trí hiện nay.
Linh mục Favre, Phó thanh tra Tòa Thánh, trong biên bản cuộc kinh lý tại Võ Cang ngày 24.9.1740 đã viết như sau: “Đây là một xứ đạo thành lập lâu đời, nhà thờ do Cha Gouge, thừa sai người Pháp khuếch trương và chỉnh đốn lại. Chúng tôi nhận thấy giáo hữu sốt sắng đến nỗi nói được đây là hình ảnh của giáo hội sơ khai”. Và năm 1746 Cha E.R Bennetat trong một bức thư đã khen ngợi lòng nhiệt thành giữ đạo và lòng can đảm chịu mọi khốn khổ vì đạo Chúa của giáo dân Võ Cang. Ngài nói tiếp: “Tôi ở lại Võ Cang 6 ngày, rửa tội 8 người, giải tội 120 người, và cho rước lễ 100 người”.
Suốt 300 năm cấm đạo, giáo hữu Bình Cang đồng một số phận như những anh em tín hữu khác từ Bắc chí Nam, bị tù đày, tra tấn, phân sáp, chém giết, phải trốn vào rừng, lên núi hoặc xuống tàu di cư vào Sài Gòn. Trong số giáo hữu Bình Cang tử đạo có cô Annê Dần, một cô bé can đảm và thánh thiện. Bị bắt lúc 12 tuổi dưới thười Tự Đức, cô bị giam tù, bị tra khảo, đánh đập trong 3 năm trường, thân mình lở loét, giòi bọ rúc rỉa thối tha. Nhiều người lớn chịu không nổi cực hình đã chối Chúa bỏ đạo, nhưng cô bé thánh thiện vẫn một mực can đảm cầu nguyện van xin ơn Chúa giúp vững tâm cho tới chết.
Sau cơn bách hại thời Canh Thân (1885) Cố Ngoan đã quy tụ giáo dân xây dựng lại nhà thờ, lập nhà mồ côi. Cố Ngoan đổi, Cố Lượng thay thế ít năm, rồi Cố Bình đến thay thế. Năm 1915, nhà thờ bị một cơn bão làm sụp đổ. Cố Bình làm lại nhà thờ, xây nhà phước Mến Thánh Giá và chăm sóc con chiên rất tận tâm.
Cha xứ kế tiếp là Cố Liêm (E. Garrigues), được bổ nhiệm từ năm 1919 cho tới năm 1949, gần 31 năm. Nhờ tài đức của ngài, giáo xứ Bình Cang trong thời này phát triển rất khả quan về mọi phương diện. Ngài sửa sang mở rộng thánh đường, xây thêm cơ sở cho tu viện Mến Thánh Giá, lập họ đạo Hòa Tân, mua ruộng đất tạo thành một số tài sản đáng kể cho giáo xứ và tu viện, ngài còn xây nhà xứ, trường học và nghĩa trang. Đặc biệt ngài đã đem ánh sáng đức tin cho nhiều gia đình, hằng tìm kiếm hướng dẫn các ơn gọi linh mục và tu sĩ.
Năm 1958 – 1967, trong thời kỳ này, Đức Cha Marcel Piquet Lợi lập Dòng Khiết Tâm Đức Mẹ trên vùng đất Bình Cang nơi cơ sở Tu viện Mến Thánh Giá ngày trước, còn cha Valour đã xây một trường học ba gian rộng rãi. Năm 1971 trường được xây dựng thêm cơ sở nhằm đủ tiêu chuẩn cho chương trình đào tạo 6 lớp, từ mẫu giáo đến lớp 5.
Ngôi thánh đường hiện nay được khởi công xây dựng tháng 5.2005 và đã được khánh thành ngày 19.3.2007.
Các linh mục quản xứ
Cố Ngoan (1885), Cố Lượng (1915), Cố Bình (1915-1919), Cố Liêm (1919-1949), Cha Ninh (1949-1951), Cha Long (1951-1952), Cha Thuận (1952-1955), Cha Tới (1955-1957), Cố Mollard Lễ (1957-1958), Cố Valour Lực (1958 - 1967), Cố Clause Hồng (1967-1969), Cha Luis Lê Văn Sinh (1969-1995), Cha Tađêô Phan Đình Tạc (1995-2003), Cha Giuse Nguyễn Bình An (2003-2012), Cha Antôn Nguyễn Công Nam (từ 2012 đến nay)
Hoa quả ơn gọi của giáo xứ
Các linh mục, tu sĩ, chủng sinh của giáo xứ:
2 giám mục, 19 linh mục gốc Bình Cang ( 5 vị qua đời )
27 nữ tu ( 6 vị qua đời ), 1 đại chủng sinh, 10 tu sinh
Các hội dòng trên địa bàn giáo xứ: Khiết Tâm Đức Mẹ, Vinh Sơn.
Sinh hoạt giáo xứ
1. Các lớp giáo lý
Gồm các lớp giáo lý phổ thông học vào sáng Chúa Nhật, các khóa đào tạo Giảng viên giáo lý, giáo lý cho chủng sinh và dự tu, giáo lý hôn nhân và giáo lý dự tòng.
2. Các đoàn thể
Các đoàn thể sinh hoạt trong giáo xứ gồm có: Hội Đồng Giáo Xứ, Ban Giáo lý, Ban Tương Ái Micae, Hội Các Bà Mẹ Công Giáo, Phan Sinh Tại Thế, Legio, Đội Tobia, Ca Đoàn Chư Thánh, Ca Đoàn Các Bà Mẹ, Ca Đoàn Têrêxa, Ca Đoàn Đôminicô, Thiếu Nhi Cung Thánh, Dự tu , … Dưới sự hướng dẫn đồng hành của Cha quản xứ, các hội đoàn trong giáo xứ ngày càng được củng cố, phát triển và gia tăng tinh thần phục vụ, luôn hướng tới việc thánh hóa bản thân, gia đình, giáo xứ, cũng như giúp đỡ các mảnh đời neo đơn, khó khăn.