Lược sử Giáo Xứ Tấn Tài
Giáo xứ: Tấn Tài.
Địa chỉ: Phường Tấn Tài, tp. Phan Rang - Tháp Chàm, Ninh thuận.
Ngày thành lập: Năm 1882
Lễ bổn mạng: Đức Mẹ Mân Côi. Kính ngày: 07/10
Số giáo dân: 2245 người
Giờ lễ: Chúa nhật: Sáng: 4g30, 7g30.
Chiều: 18g00.
Ngày trong tuần:
Sáng: 4g30.
Chiều: 18g00.
Chiều thứ bảy 18g cử hành lễ Chúa nhật.
I. VỊ TRÍ ĐỊA LÝ
Ðông giáp Mương Ông Cố. Tây giáp Mả Thánh Tây. Bắc giáp hương lộ đi Mỹ An. Nam giáp sông Dinh.
Giáo xứ Tấn tài gồm có 6 họ lẻ ở về phía Ðông và phía Nam Thành phố Phan Rang-Tháp Chàm và một nửa huyện Ninh phước, tỉnh Ninh thuận, diện tích 150km2.
II. HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN
Theo tài liệu của hội Thừa sai Paris, khoảng năm 1664, một nhóm giáo dân từ Bình định, Phú yên vào lập nghiệp tại Bình thuận bắc (nay là Ninh thuận). Họ khẩn hoang trên bờ sông Dinh và đặt tên cho nơi ấy là "Dinh thuỷ" có nghĩa là nước sông Dinh. Họ tự lực cánh sinh phần xác cũng như phần hồn: họ dựng lên một nhà nguyện mái tranh vách đất, để sáng chiều họp nhau đọc kinh cầu nguyện. Họ bầu lên một ban chức việc 3-5 người để điều hành việc đạo: dạy giáo lý, rửa tội cho trẻ em và tân tòng, làm chứng hôn phối, giúp kẻ liệt, phụ trách mai táng. Hàng chục năm mới có một linh mục đến ở với họ vài ngày, có khi chỉ một buổi để dạy dỗ, ban bí tích, an ủi, căn dặn điều nọ, điều kia. Mãi đến năm 1882 (218 năm sau), linh mục Thừa sai Gonzagne Villaume (cố Ðề) mới thành lập giáo xứ gọi là giáo xứ Tấn tài; dầu vậy cái tên Dinh thuỷ còn được con cháu nhắc đi nhắc lại cho đến ngày nay.
Cố Ðề có công rất lớn: ngài đã khẩn hoang được hơn 300 mẫu ruộng, đào mương, đắp đập dẫn thuỷ nhập điền để cày cấy thuận lợi. Ngài đã xây nhà xứ, nhà thờ khánh thành năm 1900. Theo lời linh mục Thừa sai Gauthier (cố Báu), thì trên toàn cõi Ðông dương chỉ có nhà thờ Tấn tài và nhà thờ Pnompenh, Thủ đô Campuchia, đã được xây theo một kiểu này mà thôi.
Ðặc biệt tại giáo xứ Tấn tài có mấy di tích lịch sử của Hội thánh thời sóng gió xa xưa; đó là 17 ngôi mộ các Anh hùng bỏ mình vì Ðức tin (chưa được phong Á thánh). Theo tiền nhân kể lại thì 15 trong 17 ngôi mộ này đã được cải táng từ các vùng lân cận như Mỹ tường, Sơn hải, Thuận hoà về đây, có một viên gạch nung đỏ khắc câu như sau:
"paulus sanh Nghệ an
profide tumcatus in
Bình thuận an D
1818 isgis Tự đức II"
Và trên một ngôi mộ khác có ghi: "Décedée 1864 Mađalêna Lộc".
Theo kỷ yếu Giáo Phận Nha Trang 1671-1971 (trang 31) thì Mađalêna Lộc là bà nhất Nhà phước đã được phúc Tử đạo tại Láng Mun (nay là Tân Hội). Ngoài ra trong nhà thờ phía tay trái trước bàn thờ Thánh tâm có mộ cố Ðề, vị sáng lập giáo xứ, ngài chết đuối năm 1900 tại đập Nha Trinh đang khi điều khiển công tác đắp đập.
Tại nghĩa địa Tấn tài có mộ cố Châu (Pierre Ledarré) chánh xứ Tấn tài năm 1925-1945, ngài qua đời ở Bình cang (Nha trang) là nơi quân đội Nhật bổn đã lập trong các giáo sĩ Thừa sai sau ngày đảo chánh 09.3.1949. Theo di chúc hài cốt của ngài được cải táng về nghĩa địa Tấn tài năm 1972.
Từ ngày được thành lập đến nay, giáo xứ Tấn tài luôn luôn có linh mục chăm sóc, có tu sĩ dòng Thánh Giuse, dòng Mến Thánh giá và Nhà phước giúp đỡ, dạy dỗ. Từ năm 1968, nữ tu dòng Khiết tâm Bình cang thay thế Nhà phước được giải thể, phụ trách cô nhi viện, cộng tác với linh mục chánh xứ trong công việc phụng vụ, dạy giáo lý.
Từ năm 1975 đến 2006, linh mục Giuse Trần Văn Láng coi sóc giáo xứ Tấn Tài. Trong thời gian này, ngài đã cho tu sửa lại hang đá Đức Mẹ và xây một tượng đài Thánh Tâm Chúa Giêsu.
Đến năm 2006, linh mục GB.Trần Minh Cương về coi sóc giáo xứ, ngài đã cho xây một tượng đài Thánh Giuse.
Tiếp đến vào năm 2010, linh mục Giuse Lê Thiện Vang tiếp nhận chức quản xứ Tấn Tài, ngài đã xây dựng một tượng đài Thánh Martinô và một Công Viên Phục Sinh để chôn cất những người chết đã được hỏa táng hoặc cải táng.
Giáo xứ Tấn tài chia làm ba khu là khu Phêrô, khu Giuse và khu Matthêu, mỗi khu có một uỷ viên hành giáo phụ trách liên lạc với chánh, phó xứ và ban hành giáo trong việc rửa tội, thêm sức, hôn phối, kẻ liệt, mai táng và công tác xã hội nữa.
Giáo xứ Tấn Tài chiếm 30% diện tích của Phường Tấn tài với 2245 giáo dân. Phần đông giáo dân sống bằng nghề nông: trước đây cấy lúa, nay lại trồng nho; phần còn lại làm nghề tiểu thương, công nhân.
Chủng viện Thái Bình.
Năm1955, giáo phận Thái bình được bề trên giáo phận Qui nhơn chấp thuận mở Chủng viện trong khuôn viên nhà xứ Tấn tài cho đến năm 1963. Trong thời gian này quí cha của Chủng viện đã cộng tác với linh mục chánh xứ Marc Lefèbvre (cố Kim) giúp đỡ giáo xứ rất nhiều, thường xuyên nhất là linh mục Giuse Ðinh Tường Huấn, giám đốc.
Giáo xứ Tấn Tài từ khi được thành lập luôn có linh mục chính xứ và một phó xứ. Từ năm 1957, Giáo Phận Nha Trang được thành lập, tách khỏi giáo phận mẹ Qui nhơn, số linh mục chưa được dồi dào, cho nên chỉ có một linh mục chính xứ. Ðể bù lại, ngài được quý linh mục Chủng viện Thái bình, rồi đến trường Trương Vĩnh Ký trợ lực.
III. CÁC LINH MỤC PHỤ TRÁCH GIÁO XỨ (cha sở/cha phó)TỪ NGÀY THÀNH LẬP ĐẾN NAY:
V. HOA QUẢ ƠN GỌI TRONG GIÁO XỨ (linh mục, tu sĩ nam nữ thuộc dòng…, chủng sinh, dự tu…)
Linh mục Carôlô Phan Châu Lý.
Linh mục Đôminicô Nguyễn Văn Nhứt.
Linh mục Antôn Trần Ngọc Thiên.
Thầy Dòng Carmel: 1
Dòng Khiết Tâm Đức Mẹ Bình Cang: 2
Dòng Phaolô: 1
Dòng Phaolô Thiện Bản: 1
Dòng Kín: 1
VI. NHỮNG SINH HOẠT GIÁO XỨ (sinh hoạt tôn giáo, và sinh hoạt xã hội nếu có)
1. Sinh hoạt tôn giáo:
2. Sinh hoạt xã hội:
VII. NHỮNG CƠ SỞ TRONG GIÁO XỨ (những cơ sở lớn/chính yếu đã có và những cơ sở hiện nay, hoạt động/sinh hoạt của cơ sở) :
VII. HƯỚNG VỀ TƯƠNG LAI:
Địa chỉ: Phường Tấn Tài, tp. Phan Rang - Tháp Chàm, Ninh thuận.
Ngày thành lập: Năm 1882
Lễ bổn mạng: Đức Mẹ Mân Côi. Kính ngày: 07/10
Số giáo dân: 2245 người
Giờ lễ: Chúa nhật: Sáng: 4g30, 7g30.
Chiều: 18g00.
Ngày trong tuần:
Sáng: 4g30.
Chiều: 18g00.
Chiều thứ bảy 18g cử hành lễ Chúa nhật.
I. VỊ TRÍ ĐỊA LÝ
Ðông giáp Mương Ông Cố. Tây giáp Mả Thánh Tây. Bắc giáp hương lộ đi Mỹ An. Nam giáp sông Dinh.
Giáo xứ Tấn tài gồm có 6 họ lẻ ở về phía Ðông và phía Nam Thành phố Phan Rang-Tháp Chàm và một nửa huyện Ninh phước, tỉnh Ninh thuận, diện tích 150km2.
II. HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN
Theo tài liệu của hội Thừa sai Paris, khoảng năm 1664, một nhóm giáo dân từ Bình định, Phú yên vào lập nghiệp tại Bình thuận bắc (nay là Ninh thuận). Họ khẩn hoang trên bờ sông Dinh và đặt tên cho nơi ấy là "Dinh thuỷ" có nghĩa là nước sông Dinh. Họ tự lực cánh sinh phần xác cũng như phần hồn: họ dựng lên một nhà nguyện mái tranh vách đất, để sáng chiều họp nhau đọc kinh cầu nguyện. Họ bầu lên một ban chức việc 3-5 người để điều hành việc đạo: dạy giáo lý, rửa tội cho trẻ em và tân tòng, làm chứng hôn phối, giúp kẻ liệt, phụ trách mai táng. Hàng chục năm mới có một linh mục đến ở với họ vài ngày, có khi chỉ một buổi để dạy dỗ, ban bí tích, an ủi, căn dặn điều nọ, điều kia. Mãi đến năm 1882 (218 năm sau), linh mục Thừa sai Gonzagne Villaume (cố Ðề) mới thành lập giáo xứ gọi là giáo xứ Tấn tài; dầu vậy cái tên Dinh thuỷ còn được con cháu nhắc đi nhắc lại cho đến ngày nay.
Cố Ðề có công rất lớn: ngài đã khẩn hoang được hơn 300 mẫu ruộng, đào mương, đắp đập dẫn thuỷ nhập điền để cày cấy thuận lợi. Ngài đã xây nhà xứ, nhà thờ khánh thành năm 1900. Theo lời linh mục Thừa sai Gauthier (cố Báu), thì trên toàn cõi Ðông dương chỉ có nhà thờ Tấn tài và nhà thờ Pnompenh, Thủ đô Campuchia, đã được xây theo một kiểu này mà thôi.
Ðặc biệt tại giáo xứ Tấn tài có mấy di tích lịch sử của Hội thánh thời sóng gió xa xưa; đó là 17 ngôi mộ các Anh hùng bỏ mình vì Ðức tin (chưa được phong Á thánh). Theo tiền nhân kể lại thì 15 trong 17 ngôi mộ này đã được cải táng từ các vùng lân cận như Mỹ tường, Sơn hải, Thuận hoà về đây, có một viên gạch nung đỏ khắc câu như sau:
"paulus sanh Nghệ an
profide tumcatus in
Bình thuận an D
1818 isgis Tự đức II"
Và trên một ngôi mộ khác có ghi: "Décedée 1864 Mađalêna Lộc".
Theo kỷ yếu Giáo Phận Nha Trang 1671-1971 (trang 31) thì Mađalêna Lộc là bà nhất Nhà phước đã được phúc Tử đạo tại Láng Mun (nay là Tân Hội). Ngoài ra trong nhà thờ phía tay trái trước bàn thờ Thánh tâm có mộ cố Ðề, vị sáng lập giáo xứ, ngài chết đuối năm 1900 tại đập Nha Trinh đang khi điều khiển công tác đắp đập.
Tại nghĩa địa Tấn tài có mộ cố Châu (Pierre Ledarré) chánh xứ Tấn tài năm 1925-1945, ngài qua đời ở Bình cang (Nha trang) là nơi quân đội Nhật bổn đã lập trong các giáo sĩ Thừa sai sau ngày đảo chánh 09.3.1949. Theo di chúc hài cốt của ngài được cải táng về nghĩa địa Tấn tài năm 1972.
Từ ngày được thành lập đến nay, giáo xứ Tấn tài luôn luôn có linh mục chăm sóc, có tu sĩ dòng Thánh Giuse, dòng Mến Thánh giá và Nhà phước giúp đỡ, dạy dỗ. Từ năm 1968, nữ tu dòng Khiết tâm Bình cang thay thế Nhà phước được giải thể, phụ trách cô nhi viện, cộng tác với linh mục chánh xứ trong công việc phụng vụ, dạy giáo lý.
Từ năm 1975 đến 2006, linh mục Giuse Trần Văn Láng coi sóc giáo xứ Tấn Tài. Trong thời gian này, ngài đã cho tu sửa lại hang đá Đức Mẹ và xây một tượng đài Thánh Tâm Chúa Giêsu.
Đến năm 2006, linh mục GB.Trần Minh Cương về coi sóc giáo xứ, ngài đã cho xây một tượng đài Thánh Giuse.
Tiếp đến vào năm 2010, linh mục Giuse Lê Thiện Vang tiếp nhận chức quản xứ Tấn Tài, ngài đã xây dựng một tượng đài Thánh Martinô và một Công Viên Phục Sinh để chôn cất những người chết đã được hỏa táng hoặc cải táng.
Giáo xứ Tấn tài chia làm ba khu là khu Phêrô, khu Giuse và khu Matthêu, mỗi khu có một uỷ viên hành giáo phụ trách liên lạc với chánh, phó xứ và ban hành giáo trong việc rửa tội, thêm sức, hôn phối, kẻ liệt, mai táng và công tác xã hội nữa.
Giáo xứ Tấn Tài chiếm 30% diện tích của Phường Tấn tài với 2245 giáo dân. Phần đông giáo dân sống bằng nghề nông: trước đây cấy lúa, nay lại trồng nho; phần còn lại làm nghề tiểu thương, công nhân.
Chủng viện Thái Bình.
Năm1955, giáo phận Thái bình được bề trên giáo phận Qui nhơn chấp thuận mở Chủng viện trong khuôn viên nhà xứ Tấn tài cho đến năm 1963. Trong thời gian này quí cha của Chủng viện đã cộng tác với linh mục chánh xứ Marc Lefèbvre (cố Kim) giúp đỡ giáo xứ rất nhiều, thường xuyên nhất là linh mục Giuse Ðinh Tường Huấn, giám đốc.
Giáo xứ Tấn Tài từ khi được thành lập luôn có linh mục chính xứ và một phó xứ. Từ năm 1957, Giáo Phận Nha Trang được thành lập, tách khỏi giáo phận mẹ Qui nhơn, số linh mục chưa được dồi dào, cho nên chỉ có một linh mục chính xứ. Ðể bù lại, ngài được quý linh mục Chủng viện Thái bình, rồi đến trường Trương Vĩnh Ký trợ lực.
III. CÁC LINH MỤC PHỤ TRÁCH GIÁO XỨ (cha sở/cha phó)TỪ NGÀY THÀNH LẬP ĐẾN NAY:
- Gonzague Villaume (Cố Ðề) (1882- 1990).
- Louis Nezeys (Cố Nhạc) (1900 – 1903).
- Alexis Boivin (Cố Nhã) (1903 – 1907).
- Jules Labiausse (Cố Sáng) (1907 – 1920).
- Guillaume David (Cố Yên) (1920 – 1924).
- Marcel Piquet (cố Lợi) (1924 – 1928).
- Pierre Ledarré (cố Châu) (1928 – 1945).
- Giuse Nguyễn Sồ (1945 – 1947).
- Emile Laborier (cố Hảo) (1947 – 1948).
- Paul Valour (cố Lực) (1948 – 1951).
- Giuse Nguyễn Công Nghị 17 tháng
- Pierre Gauthier (cố Báu) 02 tháng.
- Marc Lefèbre (cố Kim) (1951 – 1970).
- Giuse Ðinh Tường Huấn (1961 – 1961).
- Giuse Lê Khắc Tâm (1970 – 1975).
- Giuse Nguyễn Hoàng Kim (1975 – 1975).
- Giuse Trần Văn Láng (1975 – 2006).
- GB. Trần Minh Cương (2006 – 2010).
- Giuse Lê Thiện Vang. (2010 – nay).
- F.x Nguyễn Nhị (1975 – 1989).
- Phêrô Nguyễn Ðình Phiên (1991 – 1995)
- Don Bosco Cao Tấn Phúc (1996 – 1997).
- Ignace de Lovola Bùi Sĩ Ðức (1995 – 2000).
- Gioakim Nguyễn Phúc Hoà (1997 – 2000).
- Giuse Nguyễn Văn Thi (1999 – 2002).
- Đa Minh Nguyễn Thanh Vân (2000 – 2006).
- Giacôbê Trần Trường Sơn (2007 – 2008).
- Giacôbê Nguyễn Thành Tiên (2009 – 2010).
- Phaolô Nguyễn Văn Dàng (2010 – 2012).
- Giuse Nguyễn Thành Khải (2012).
- Batôlômêô Nguyễn Hoàng Nam (2012 – 2014).
- Micae Đặng Đình Huy (2014 – nay).
- Hội Các Bà Mẹ Công Giáo:
- Năm thành lập: 1972
- Số hội viên: 40 người.
- Các sinh hoạt chính: Hằng tháng sinh hoạt một lần vào Chúa Nhật đầu tháng. Tham gia các công tác của giáo xứ.
- Hội Đạo Binh Đức Mẹ (Legio Maria):
- Năm thành lập: 1957
- Số hội viên: Gồm có 3 Presidia tổng cộng 35 người, tán trợ 20, các em Junior có 16 em
- Các sinh hoạt chính: Đi thăm các gia đình công giáo trong giáo xứ và các vùng phụ cận. Thăm viếng kẻ liệt ở bệnh viện cũng như ở tư gia. Động viên, an ủi, nhắc nhở những gia đình nguội lạnh hoặc rối. Đưa đón quý cha đi xức dầu thánh cho bệnh nhân và rước Mình Thánh Chúa. Tham gia các công tác của giáo xứ.
- Hội Gia Đình Tận Hiến Đồng Công:
- Thành lập năm: 1997
- Số hội viên: 30 người.
- Các sinh hoạt chính: Đọc kinh cầu nguyện.
- Hội Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp:
- Năm thành lập: 2010
- Số hội viên: 150 người.
- Các sinh hoạt chính: Vào chiều thứ ba hàng tuần: các hội viên tham dự Thánh lễ, sau đó có sinh hoạt. Đọc và chia sẻ Lời Chúa, cầu nguyện với Đức Mẹ hằng Cứu Giúp. Vào ngày thứ ba tuần thứ hai hàng tháng có Linh mục Dòng Chúa Cứu Thế tỉnh Dòng Nha Trang vào giảng và sinh hoạt.
- Hội Thiếu Nhi Thánh Thể:
- Năm thành lập: 2008.
- Số hội viên: 200 em.
- Các sinh hoạt chính: Sinh hoạt vào ngày Chủ Nhật. Rèn luyện nhân bản và kỹ năng cho các em thiếu nhi.
V. HOA QUẢ ƠN GỌI TRONG GIÁO XỨ (linh mục, tu sĩ nam nữ thuộc dòng…, chủng sinh, dự tu…)
- Linh mục:
Linh mục Carôlô Phan Châu Lý.
Linh mục Đôminicô Nguyễn Văn Nhứt.
Linh mục Antôn Trần Ngọc Thiên.
- Nam tu sĩ:
Thầy Dòng Carmel: 1
- Nữ tu:
Dòng Khiết Tâm Đức Mẹ Bình Cang: 2
Dòng Phaolô: 1
Dòng Phaolô Thiện Bản: 1
Dòng Kín: 1
VI. NHỮNG SINH HOẠT GIÁO XỨ (sinh hoạt tôn giáo, và sinh hoạt xã hội nếu có)
1. Sinh hoạt tôn giáo:
-
- Sinh hoạt ngày Chủ Nhật: có ba Thánh lễ, một giờ Chầu Mình Thánh Chúa và dạy giáo lý
- Sinh hoạt trong tuần:
- Mỗi ngày có hai Thánh lễ sang chiều, buổi trưa có đọc Lòng Chúa Thương Xót.
- Tối thứ hai có lớp dạy giáo lý viên và họp hội Legio.
- Tối thứ ba sinh hoạt hội Các Bà Mẹ Công Giáo.
- Thứ tư họp hội Legio.
- Tối thứ năm sau Thánh Lễ có giờ chầu cho thiếu nhi Thánh Thể.
- Tối thứ sáu họp hội Gia Đình Tận Hiến Đồng Công.
- Hàng tháng họp Hội Đồng Giáo xứ tối Chủ Nhật đầu tháng để triển khai công tác trong tháng.
- Rửa tội cho trẻ em thứ bảy đầu tháng.
- Thứ năm đầu tháng cho bệnh nhân rước Mình Thánh Chúa.
- Tháng 5 và tháng 10 Đức Mẹ có đọc kinh các gia đình trong đó có quý cha, quý thầy và quý soeur cùng đi.
- Thăm viếng người nghèo neo đơn, bệnh nhân hàng tháng.
2. Sinh hoạt xã hội:
- Thăm viếng gia đình lương dân quanh giáo xứ.
- Cộng tác đoàn thanh niên xung phong dọn vệ sinh đường xá.
VII. NHỮNG CƠ SỞ TRONG GIÁO XỨ (những cơ sở lớn/chính yếu đã có và những cơ sở hiện nay, hoạt động/sinh hoạt của cơ sở) :
- Nhà thờ.
- Nhà xứ.
- Các phòng học giáo lý.
- Nhà trung tâm Mục vụ cơ sở II Tòa Giám Mục.
- 4 cộng đoàn Nữ tu.
- Công viên Phục Sinh: nơi chốn cất người chết hỏa táng và cải táng.
- Một lăng các Thánh Tử đạo.
VII. HƯỚNG VỀ TƯƠNG LAI:
- Để có nhân sự dạy dỗ cho các lớp giáo lý thì hàng tuần duy trì được lớp dạy Kinh Thánh, Giáo Lý Hội Thánh cho anh chị em giáo lý và dự bị giáo lý viên.
- Giữ gìn và phát huy việc quan tâm đến việc học của các em theo chương trình Phổ Thông cũng như Đại học, bằng việc luôn giúp học bổng cho các học sinh và sinh viên nghèo học giỏi hằng năm, cũng như có phần thưởng cuối năm cho các em học sinh giỏi.
- Để giúp các em thiếu nhi có đời sống đạo đức và các kỹ năng thì giáo xứ đã thành lập Thiếu nhi Thánh Thể sinh hoạt hằng tuần vào ngày Chủ Nhật, và hằng năm sẽ tổ chức cho các em cũng như các em Thiếu nhi Thánh Thể sinh hoạt liên xứ.
- Luôn kêu gọi mọi gia đình vợ chồng sống chung thủy thuận hòa yêu thương. Quan tâm đến đời sống đạo đức của con cái. Siêng năng nhắc nhở và cùng với con cái tham dự Thánh lễ hàng ngày. Nhờ vào đời sống thuận hòa yêu thương của các gia đình để nên chứng nhân Tin Mừng tình yêu cho những người lương dân xung quanh.
- Sát địa bàn giáo xứ có phường Tấn Lộc đa phần là người chưa biết Chúa nên giáo xứ hướng đến việc truyền giáo cho anh chị em Tấn Lộc: thăm viếng, khi có ma chay hoặc cưới hỏi, tổ chức Tết Trung thu hằng năm cho các em thiếu nhi Tấn Lộc tham dự sinh hoạt với các em thiếu nhi Tấn Tài.
Tác giả: BTT
Những tin mới hơn
Những tin cũ hơn