Lược sử Giáo Xứ Gò Đền
Thứ bảy - 28/08/2021 23:04
2936
GIÁO XỨ GÒ ĐỀN
Địa chỉ: thôn Gò Đền, xã Tân Hải, huyện Ninh Hải, tỉnh Ninh Thuận.
Số điện thoại: 068 3878030
Ngày, tháng, năm thành lập: 1960
Thánh bổn mạng: Đức Mẹ Hồn Xác Lên Trời. kính ngày:15/08
Số giáo dân: 5600 (Gò Đền: 3000, Gò Thao: 2600)
Giờ lễ: chúa nhật:
- Gò Đền: 16h50 (chiều thứ bảy), 5h00 và 7h00 (Chúa Nhật)
- Gò Thao: 5h00, 7h00 và 17h00 (Chúa Nhật)
ngày thường: 4h30’ và 18h00’.
I. VỊ TRÍ ĐỊA LÝ
Nằm cạnh quốc lộ 1A, cách thành phố Phan Rang Tháp Chàm 10km về hướng bắc, bao gồm 2 thôn Gò Đền và Gò Thao thuộc xã Tân Hải, huyện Ninh Hải, tỉnh Ninh Thuận. Phía đông giáp vùng đìa Phương Cựu, phía tây giáp mương Ngang, phía bắc giáp giáo xứ Gò Sạn, phía nam giáp cầu ông Vinh.
II. HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN
1. Nguồn gốc tên gọi
Năm 1891, Sau khi đã hoàn thành việc dẫn thủy nhập điền vào đồng ruộng Tấn Tài, Tấn Lộc, Mỹ An, Tân Hội, Cố Đề (Louis de Villaume) tiếp tục khai khẩn vùng đồng Hộ Diêm và Đầm Nại và ngài cũng đã khởi sự việc đào kênh dẫn nước (Mương Ngang bây giờ). Lúc đó có 5 gia đình, trong đó có gia đình ông Đền gốc Quảng Nam, Bình Định sống tại họ đạo Láng Mun (nay là Gx Tân Hội) được Cố Kim (Marie-Julien Geoffroy), phụ tá Cố Đề, hướng dẫn công tác đào kênh Mương Ngang. Ban ngày họ làm việc và ban đêm cùng nhau gom lại trên một gò cao để tránh thú dữ gọi là Gò Tôn. Sau này ông Đền lâm trọng bệnh và qua đời tại Gò này nên được gọi là Gò Đền để phân biệt với những Gò khác như Gò Nhãn, Gò Lức. Cũng thế, Gò Thao vốn là tên của ông bà Thao, người gốc Phương Cựu, lên lập nghiệp trên này và qua đời tại Gò Cây Khét…Lâu dần, Gò ông bà Thao được bà con quen miệng rút gọn thành Gò Thao.
2. Quá trình hình thành và phát triển
Năm 1906, công trình mương Ngang hoàn tất, cố Đề bắt đầu tổ chức giáo xứ và trao cho cố Kim phụ trách giáo xứ Hộ Diêm. Cố Kim cũng đồng thời lập hai họ nhánh Gò Đền và Gò Thao thuộc giáo xứ Hộ Diêm, lúc bấy giờ giáo dân khoảng 170 người.
Thời ấy tại Gò Đền chỉ có một nhà nguyện bằng vách đất lợp tranh. Nhưng tại Gò Thao thì có một ngôi nhà nguyện được xây bằng gạch vào năm 1928, nhưng đến năm 1932 đã bị trận bão tàn phá và không được tái thiết.
Năm 1919, ngôi thánh đầu tiên của họ Gò Đền được xây dựng. Năm 1930-1931, Cố Lợi (Marcel Piquet), chánh xứ Hộ Diêm, đã dùng vật liệu cũ của Gx Hộ Diêm ra xây ngôi thánh đường thứ hai. Hiện nay, dãy nhà này đang được dùng để làm phòng học giáo lý và nơi hội họp của các đoàn thể.
Năm 1960, Gò Đền chính thức được nâng lên thành Giáo xứ theo Giáo Luật, Đức Giám Mục Giáo Phận bổ nhiệm cha Phaolô Nguyễn Văn Lạc làm quản xứ tiên khời, và ngài cũng đã cho khởi công xây dựng ngôi thánh đường thứ ba, cũng là thánh đường hiện tại, được hoàn thành vào đời cha Hilariô Trần Khắc Hỷ (1960-1962). Sau năm 30 năm tồn tại, nhà thờ đã xuống cấp, năm 1991, được sự hướng dẫn của Đức Giám Mục Giáo Phận, Cha Anrê Nguyễn Lộc Huệ đã khởi công trùng tu nhà thờ theo hướng hội nhập văn hóa và truyền giáo. Cha Giuse Nguyễn Thường tiếp nối và hoàn tất công trình để ngôi nhà thờ có hình dáng mới đậm nét kiến trúc Chăm, mang bản sắc dân tộc đặc thù của vùng đất Ninh Thuận như ngày nay.
Năm 2009, Cha Ignatio Trần Ngà cho khởi công xây dựng lại nhà xứ và hoàn thành một năm sau dưới thời cha Giuse Ngô Mạnh Điệp. Năm 2010, cha Giuse Ngô Mạnh Điệp, cùng với cha quản xứ hiện tại, Cha Phêrô Trần Trung Nam, lúc bấy giờ là cha phó tiếp tục sửa sang lại khuôn viên nhà thờ và nhà xứ. Năm 2012, Cha Nam cho sửa lại nhà giáo lý đã xuống cấp, đồng thời đổ bê tông toàn bộ đất trong khuôn viên nhà giáo lý. Năm 2014, Cha Nam xúc tiến việc xây dựng nhà thờ Gò Thao. Công trình này được hoàn tất và được Đức cha Giuse cung hiến vào ngày 27.10.2015.
3. Giáo xứ hiện nay
Tính đến cuối năm 2015, số giáo dân vào khoảng 2600. Giáo xứ Gò Đền và giáo họ Gò Thao được chia thành 4 vùng mang tên 4 vị Thánh sử: Matthêu, Maccô, Luca, Gioan. Bốn vùng lại được chia thành 25 xóm nhỏ gọi là 25 liên gia, mỗi liên gia gồm khoảng 25 đến 40 gia đình, tương trợ nhau như anh em trong một đại gia đình.
Nhiều năm trước, đa số giáo dân trong giáo xứ làm nông, nhưng hiện nay, một phần đã chuyển sang nuôi tôm cá, một phần đi làm ăn xa tại thành phố Hồ Chí Minh, Đồng Nai, Lâm Đồng, …. Các dịp lễ bổn mạng giáo xứ, lễ Giáng Sinh, Tết dân tộc, con cái giáo xứ khắp nơi quy tụ về để dâng lời tạ ơn Chúa và mừng lễ nhau.
Bên cạnh việc chăm sóc mục vụ của quý cha, quý thầy, còn có sự phục vụ âm thầm của quý soeur dòng Saint Paul de Chartes vào những ngày đầu thành lập giáo xứ, sau đó cho tới nay là quý nữ tu cộng đoàn Thiên Hòa thuộc Dòng Khiết Tâm Đức Mẹ Nha Trang.
III. CÁC LINH MỤC PHỤ TRÁCH GIÁO XỨ TỪ NGÀY THÀNH LẬP ĐẾN NAY
1. Cha Phaolô Nguyễn Văn Lạc (1959-1960), quản xứ tiên khởi.
2. Cha Hilariô Trần Khắc Hỷ (1960-1962)
3. Cha Giuse Nguyễn Hoàng Kim (1962-1966)
4. Cha G.B Hoàng Kim Đạt (1966-1968)
5. Cha G.B Võ Văn Phủ (1968-1971)
6. Cha Anrê Nguyễn Lộc Huệ (1971-1992)
7. Cha Giuse Nguyễn Thường (1992-1997)
*Cha Phêrô Phạm Văn Thận, phó xứ (1995-1997)
8. Cha Don Bosco Cao Tấn Phúc (1997-2001)
9. Cha Martinô Hồ Đắc Trung (2002-2005)
10. Cha Ignatiô Trần Ngà (2005-2009)
*Cha GB Dương Quỳnh Lưu, phó xứ (2007-2009)
11. Cha Giuse Ngô Mạnh Điệp (2009-2011)
*Cha Phêrô Trần Trung Nam, phó xứ (2009-2011)
*Cha Đaminh Ngô Anh Quốc, phụ tá (2010)
12. Cha Phêrô Trần Trung Nam (2011-nay)
*Cha Phêrô Nguyễn Văn Mân, phó xứ (2011-2013)
*Cha Antôn Nguyễn Ngọc Chiến, Phó xứ (2013-2016)
*Cha Phêrô Trần Ngọc Hiến, phó xứ (2016-nay)
IV. CÁC ĐOÀN THỂ TRONG GIÁO XỨ
Bên cạnh quý Cha quản xứ cũng có sự cộng tác đắc lực của Hội đồng giáo xứ qua các thời kỳ, các ca đoàn và các đoàn thể: Hội Mến Thánh Thể, Các Bà Mẹ Công Giáo, Liên Minh Thánh Tâm & Gia trưởng, Legio Mariae, Nhóm Lòng Thương xót Chúa, Thiếu nhi Thánh thể, Hội Tôbia, Hội Micae, Giáo lý viên, hội phụ huynh học sinh, Dự tu, ban lễ sinh giáo xứ.
V. HOA QUẢ ƠN GỌI TRONG GIÁO XỨ
Giáo xứ Gò Đền và Gò Thao đã dâng hiến cho Giáo Hội 7 linh mục (5 triều và 2 dòng), ngoài ra còn có nhiều nam nữ tu sĩ đã tuyên khấn thuộc Dòng Ngôi Lời, Dòng Tên, Dòng Phaolô thành Chartes Đà Nẵng, Dòng Thánh Phaolô Sài Gòn, Dòng MTG Quy Nhơn, Dòng MTG Nha Trang, Dòng MTG Gò Vấp, dòng Khiết Tâm Đức Mẹ Nha Trang, Tu Hội Nhập Thể-Tận Hiến-Truyền Giáo, Tu Hội Thừa sai Chúa Giêsu tôi tớ, và 2 đại chủng sinh đang tu học tại Đại Chủng Viện Sao Biển Nha Trang.
VI. NHỮNG SINH HOẠT GIÁO XỨ
Chầu chiều thứ năm và chiều chúa nhật, đọc kinh Chúa Thương Xót các buổi chiều vào lúc 3 h
Thánh lễ ngày thường cả sáng lẫn chiều (sáng 4h30, chiều 18h00), đọc kinh tối và chia sẻ Lời Chúa tại các liên gia.
VII. HƯỚNG VỀ TƯƠNG LAI
Sau khi xây dựng nhà thờ Gò Thao, Cha sở và giáo dân đang nỗ lực để đại trùng tu nhà thờ Gò Đền. Đồng thời, hướng đến xây dựng con người theo mẫu hình Đức Giêsu Kitô.