CHƯƠNG TRÌNH TẬP HUẤN THƯỜNG NIÊN 2024
Thời gian: 7h30-11h30. Ngày 19 tháng 10 năm 2024
Địa điểm: Giáo Xứ Tân Hội
THỜI GIAN |
CHƯƠNG TRÌNH |
7h30' – 7h40' |
Tập trung |
7h40' – 8h00' |
Kinh Khai Mạc và Lần hạt Mân Côi. |
8h00'– 8h45' |
Đề tài I: Phận sự Ủy Viên Praesidium (Thủ Bản, Chương 34). Cha Gio-an Phan Tiến Dũng: Đại Diện Giám Mục Miền Ninh Thuận và Hạt Trưởng Phan Rang phụ trách. |
8h45' - 9h00' |
Thảo luận |
9h00'– 10h00' |
Đề tài II: Sứ vụ hiệp hành của Legio Mariae (Cha Linh Giám Comitium Ninh Thuận) |
10h00'– 10h30' |
Thảo luận |
10h30'– 11h30' |
Thánh Lễ - Kinh Catena – Bế Mạc |
11h30' |
Cơm trưa & Kết thúc. |
*Đề tài I: Phận sự Ủy Viên Praesidium (Thủ Bản, Chương 34). Cha Gio-an Phan Tiến Dũng: Đại Diện Giám Mục Miền Ninh Thuận và Hạt Trưởng Phan Rang phụ trách.
*ĐỀ TÀI II:
SỨ VỤ HIỆP HÀNH CỦA LEGIO MARIAE
Cha Linh Giám Comitium Ninh Thuận
MỞ
Con Thiên Chúa đã hiệp hành, thực sự trở nên một con người, đi trên cùng một con đường với nhân loại, nói tiếng nói của con người, mang lấy những yếu đuối khổ đau như con người, thậm chí chết đau thương hơn cả con người … Như vậy, hiệp hành biểu lộ bản chất của Giáo Hội, là cách thức, lối sống và sứ mạng của Giáo Hội.
Legio Mariae với mục đích là làm vinh danh Thiên Chúa, rao giảng phúc âm và cứu rỗi các linh hồn, qua việc thánh hóa hội viên bằng sự cầu nguyện, và dưới sự lãnh đạo của Giáo quyền, tích cực cộng tác vào công cuộc hành động của Đức Maria và của Giáo Hội là đạp đầu con rắn, phá vỡ thế lực của tội lỗi để mở rộng nước Chúa Kitô.
Giữa lòng Giáo Hội, linh đạo của Legio Mariae vẫn thời sự và sống động, nhất là luôn năng động dưới sự che chở của Đức Maria. Theo nhịp sống của Giáo Hội hôm nay, chúng ta hiệp hành với Giáo Hội qua sự trao dồi, thường huấn năm nay theo tinh thần hiệp hành với những nội dung sau: năng lực hiệp hành; nội dung hiệp hành và cách thức hiệp hành của mỗi thành viên Legio Mariae.
NỘI DUNG
- Năng lực hiệp hành của Legio Mariae
Năng lực hiệp hành, hay nói cách khác, là khả năng hiệp hành phải bắt đầu bằng cảm thức đối với Giáo Hội, để từ đó thực hiện những sứ vụ trong sự gặp gỡ và yêu thương, biểu lộ sự thật trong Đức Ái. Như vậy, chúng ta sẽ trình bày: Cảm thức về Giáo Hội – Đối thoại và yêu thương – Sự thật trong Đức Ái.
- Cảm thức Hội Thánh
Cảm thức Giáo Hội, nói vắn tắt là mỗi người cảm nhận Giáo Hội là chính mình và năng động tham dự vào các sinh hoạt của Giáo Hội, để tránh tình trạng dửng dưng, đứng ngoài cuộc hay chỉ làm với thái độ bổn phận, chiếu lệ. Trong sứ vụ, không thể cứ mãi an phận với thứ “mục vụ bảo tồn” lâu đời mà không dám “hoán cải mục vụ” (Niềm vui Tin Mừng, ss. 25- 27) để nhiệt tình dấn thân cho sứ vụ. Không thể cứ khư khư bảo vệ cơ chế và duy trì não trạng cũ kỹ để dửng dưng đứng ngoài cuộc.
Sự thôi thúc này được nhắc trong thủ bản Legio Mariae rằng: “Người hội viên Legio còn phải mang lấy chiến phục của Thiên Chúa là: ‘lưng thắt đai chân lý, mình mặc áo giáp sự công chính, chân đi giày là lòng hăng hái loan báo Tin Mừng bình an, đội mũ chiến bào là ơn cứu độ, cầm gươm của Thần Khí ban cho là Lời Thiên Chúa”.
- Đối thoại và yêu thương
Thái độ đối thoại của người Ki-tô hữu là cần giữ sự quân bình, nghĩa là không khép kín con người theo nhãn quan tôn giáo, tức là không loại trừ và cực đoan. Hiệp hành được hiểu theo sự đối thoại và yêu thương là biết mở rộng lòng mình ra để đón nhận. Đối thoại và yêu thương là tôn trọng sự khác biệt, bảo vệ sự khác biệt và ôm trọn sự khác biệt đó để ít ra là trãi nghiệm cho sự hiệp hành.
Tại sao phải là yêu thương khi đối thoại trong sự hiệp hành?
Tôn trọng sự khác biệt là nỗi niềm thôi thúc sự yêu thương; ôm trọn những khác biệt khi hiệp hành là khả năng để thể hiện sự bao dung và lòng thương xót. Sự khác biệt, đôi khi, làm cho chúng ta trở nên mới mẽ và thanh luyện con người.
Khi nhắc nhở thái độ của người Legio Mariae, thủ bản viết: “Người Legio hãy ôn tồn lãnh nhận tất cả, xem đó là niềm vui, bền đỗ đến cùng, dũng cảm hy sinh. Người Legio không được trốn tránh những cực nhọc lao phiền”.
- Sự thật trong Bác Ái
Nếu chỉ dừng lại ở sự thật, cuộc gặp gỡ sẽ biến thành tòa án. Nếu chỉ có bao dung thương xót, sẽ không thể canh tân Giáo Hội. Thánh Phao-lô đưa ra nguyên tắc: “sống theo sự thật và trong tình bác ái” (Ep 4,15).
Để có được tâm thế của sự thật và đức ái, cần có lòng khiêm tốn thẳm sâu. Lòng khiêm tốn giúp mỗi người gặp gỡ và lắng nghe nhau trong kiên nhẫn, với tâm thế nhẹ nhàng, thanh thản, bình an.
Cũng vậy, “Bí quyết thành công với đồng loại là ở sự giao tiếp cá nhân với cá nhân bằng tình thương và thiện cảm chân thật. Tình thương ấy là “con đường Bác Ái theo gương Chúa kitô đã thương chúng ta và đã phó mình chịu chết cho chúng ta” .
- Nội dung để Legio Mariae sống hiệp hành
Cuộc gặp gỡ, lắng nghe và phân định điển hình là: Cuộc gặp gỡ hai môn đệ trên đường Emmau. Chúa Giê-su đã đến gặp gỡ và cùng đi với họ trên cùng một con đường. Chính Ngài gợi chuyện và lắng nghe tâm tư buồn phiền thất vọng của họ, sau đó Ngài cùng với họ đọc lại Kinh Thánh để phân định kế hoạch của Thiên Chúa. Sau khi nhận ra Chúa Phục sinh qua việc bẻ bánh, lòng họ đã bừng cháy, họ đổi chiều để đi ngược lại con đường vừa đi và trở về Giêrusalem loan báo Tin Mừng Phục sinh cho các Tông đồ (x. Đức Kitô đang sống, ss. 236-237).
Chúng ta thực hiện điều này trong sứ vụ của Legio Mariae ra sao?
Mượn những điều nhắn nhủ của Đức Thánh Cha Phan-xi-cô, trong bài giảng khai mạc Thượng Hội Đồng, ngày 10/10/2021, để có thể suy tư về sứ vụ của Legio Mariae như sau:
- Gặp gỡ
Cần gặp gỡ trực tiếp, mặt đối mặt, nhìn vào nhau và chia sẻ lịch sử của cuộc đời từng người … Cần dành thời gian cho việc gặp Chúa và gặp anh chị em, chứ đừng tập trung quá nhiều cho việc tổ chức các sự kiện hoặc suy tư lý thuyết về các vấn đề … Mọi thứ sẽ thay đổi khi chúng ta có thể gặp gỡ Chúa và gặp gỡ nhau cách chân thành, không hình thức giả tạo, không tính toán, nhưng bằng con người thật của chúng ta.
Thủ bản, số lề 388 (413) có viết:
“Nhờ đến thăm, cá nhân tiếp cận với nhau, lại tạo quen biết rất nhiều người, và làm cho mọi người, mọi nhà thấy mối quan tâm của Giáo Hội.
Mối quan tâm mục vụ của Giáo Hội không chỉ giới hạn cho các gia đình Kitô hữu kề cận nhất, mà còn mở rộng nhãn giới phù hợp với Thánh Tâm Đức Kitô, sống động hơn đối với các gia đình nói chung, và đối với các gia đình đang gặp khó khăn, hoặc trong hoàn cảnh bất thường nói riêng. Đối với tất cả các gia đình đó, Giáo Hội sẽ có lời nói của sự thật, sự tốt lành, sự thông hiểu, niềm hy vọng và mối thiện cảm sâu sắc với những khó khăn đôi khi bi đát. Đối với tất cả các gia đình đó, Giáo Hội sẽ cống hiến sự trợ giúp vô vị lợi, cho nên họ có thể đến gần một mẫu mực gia đình, mà Đấng Tạo hóa đã có ý định hình thành từ “thuở ban đầu”, mà Đức Kitô đã canh tân nhờ ân sủng cứu độ của Người” (FC 65).
- Lắng nghe
Để thực sự có cuộc gặp gỡ, trước hết cần có phong thái lắng nghe. Đức Giêsu đã lắng nghe bằng con tim, với thái độ bình tĩnh và kiên nhẫn, chấp nhận mất thời gian, không vội đưa ra giải pháp có sẵn, chung chung. Chúng ta cần lắng nghe Chúa và lắng nghe nhau, đừng đóng cửa. Tránh những phản ứng giả tạo, nông cạn và đưa ra những giải đáp được đóng gói sẵn. Chúa Thánh Thần yêu cầu chúng ta lắng nghe những thắc mắc, mối quan tâm và hy vọng của mọi thành phần Giáo Hội.
Vì thế, Legio Mariae cũng có phong thái đi thăm cách khiêm nhu, và đơn sơ. Hội viên lúc đầu chỉ mong lắng nghe, thay vì nói. Sau khi kiên nhẫn nghe cách lễ độ, họ sẽ được gia chủ mời nói.
Lời kinh mà chúng ta thường đọc: “Xin ban cho chúng con đức Tin mạnh mẽ, Đức Tin sống bởi Đức Mến - để chúng con có sức làm trọn mọi việc, chỉ vì mến Chúa – và hằng nhìn thấy cùng hầu hạ Chúa ngự trong mình anh em chúng con”. Lắng nghe chính Chúa trong anh chị em mình.
Có thể nói về thái độ lắng nghe của Quân Binh Đức Mẹ như sau:
- Tôi là sứ giả của Chúa: bình an và yêu thương.
- Tôi là người quân binh của Mẹ: khiêm nhường và lễ độ
- Tôi là đại diện Giáo Hội: Đứng đắn và thận trọng.
- Tôi anh em với mọi người: Không thành kiến – Không e ngại.
- Tôi nhận ra nơi anh em mình: Thiên Chúa đang ở đó, trong anh em mình.
- Phân định
Gặp gỡ và lắng nghe, nhưng không kết thúc ở đó và để lại mọi thứ như trước. Mọi sự phải được biến đổi. Lời Chúa soi sáng tận thâm tâm để mỗi người nhìn vào bên trong và khám phá ý định của Thiên Chúa về cuộc đời mình. Một người có thể nói ra những bức xúc hay những tổn thương trong tâm hồn, nhưng không phải để chấm dứt với những cay đắng giận hờn; trái lại, sau đó cần được Lời Chúa soi chiếu để bước sang một giai đoạn mới.
Legio Mariae mang theo điều gì khi thăm viếng anh chị em mình nếu không phải là Lời Chúa và Chúa Giê-su. Không chỉ cho chính mình mà còn làm cho người lắng nghe mình, họ phân định được cuộc sống của họ nơi Chúa Giê-su và nơi Lời Chúa. Như vậy, sự phân định là một hành động biến đổi nhờ vào sự gặp gỡ và lắng nghe. Chúng ta thực hiện điều này trong sự thôi thúc của Thánh Thần, như tinh thần Legio Mariae thực hiện sứ vụ.
- Cách thức thể hiện sự hiệp hành: lối sống hiệp hành
Chủ đề của Giáo Hội trong tinh thần hiệp hành: Tham gia – hiệp thông – sứ vụ.
Điều này được thực hiện thế nào trong sứ vụ của Legio Mariae?
- Tham gia
Tất cả mọi Kitô hữu đều có quyền và bổn phận tham gia vào sự tăng trưởng của Giáo Hội, tùy theo chức năng và đặc sủng Chúa ban cho mình, làm đúng và làm tròn vai trò của mình, đồng thời luôn tôn trọng vai trò của người khác. Trong Giáo Hội, không ai được thụ động hay dửng dưng; không ai là độc quyền; không ai bị loại trừ; không ai được coi thường vai trò của người khác, dù đó là một chi thể bé mọn nhất.
Quân binh của Đức Mẹ được thôi thúc: Bằng cách kiên gan, bền chí, với một đức tin không lay chuyển, và lòng nhiệt thành trong ân sủng Chúa và Tình yêu của Mẹ, luôn sẵn sàng ứng trực nhằm mục đích trọn lành thánh thiện.
- Hiệp thông
Tất cả mọi Kitô hữu, dù nhiều và đa dạng, nhưng hiệp thông sâu xa với nhau vì có chung một sự sống thần linh và làm nên một Giáo Hội duy nhất. Tất cả mọi Kitô hữu, do việc lãnh nhận bí tích rửa tội, dù là giáo sĩ, tu sĩ hay giáo dân, khác nhau về chức năng, nhưng xét về phẩm giá thì tất cả đều bình đẳng (x. LG 32). Để có sự hiệp thông, luôn phải giữ hai điều: tôn trọng sự khác biệt và duy trì hợp nhất. Sự hiệp thông là phẩm tính thiết yếu và là tiêu chuẩn hàng đầu để đánh giá mọi sinh hoạt trong Giáo Hội.
Muốn công việc đạt kết quả dồi dào, người Legio phải có chí hiến thân hoàn toàn, không đặt giới hạn cho lòng nhiệt thành của mình.
- Sứ vụ
Chúa Thánh Thần ban cho mỗi người một đặc sủng là để thi hành sứ vụ xây dựng Giáo Hội và Phúc Âm hóa thế giới. Sứ vụ trong Giáo Hội thì nhiều: rao giảng, thánh hóa, phục vụ, quản trị … tùy theo Chúa Thánh Thần hoạt động nơi từng người, theo ơn gọi riêng và cách thế riêng của người ấy.
Cũng vậy, quân binh Legio Mariae cũng thực hiện một cách phong phú sứ vụ của mình:
- Sẵn sàng hưởng ứng mọi tiếng gọi.
- Vui vẻ nhận những nhiệm vụ tầm thường nhất.
- Nhiệm vụ dù lớn hay nhỏ vẫn cứ cẩn thận chú trọng, kiên nhẫn vô tận, can đảm bất khuất, kiên trung.
- Luôn luôn đứng dưới cây Thánh giá của anh em, quên hẳn mình, cho đến khi mọi sự đã hoàn tất mới rời khỏi nhiệm sở.
KẾT LUẬN
Đức Tổng Giám Mục Giu-se Nguyễn Năng đã phát biểu khi kết thúc một bài trình bày về tính hiệp hành trong Giáo Hội như sau:
“Cuộc gặp gỡ của tiến trình hiệp hành cần được diễn ra trong tâm trạng thanh thản. Cả người nói lẫn người nghe cần làm chủ những cảm xúc của bản thân. Cảm tính có thể làm méo mó sự thật. Có những bức xúc chính đáng, những tổn thương đau đớn, nhưng hiệp hành không phải là lúc xả những phẫn uất bực bội hay tố giác lên án nhau, mà là cơ hội mọi người nhìn vào sự thật để Chúa Thánh Thần chữa lành và canh tân Giáo Hội.
Đừng để lòng khát vọng một Giáo Hội thánh thiện biến trái tim thành cứng cỏi, bất khoan dung, mất kiên nhẫn, đòi nhổ cỏ lùng ngay tức khắc; trái lại, cần chấp nhận thời gian để hạt cải lớn lên, kiên nhẫn chờ đợi như Chúa từng kiên nhẫn chờ đợi bản thân ta hoán cải. Cuộc gặp gỡ hiệp hành không nhằm đưa ra câu trả lời để giải quyết các vấn đề ngay trong chốc lát, nhưng là để Chúa soi chiếu và lay động tâm hồn mỗi người.
Để có được tâm thế của sự thật và đức ái, cần có lòng khiêm tốn thẳm sâu. Mỗi người đều là tội nhân. Ta thấy cái rác trong mắt người khác, nhưng lại quên cái xà to lớn trong mắt ta. Lòng khiêm tốn giúp mỗi người gặp gỡ và lắng nghe nhau trong kiên nhẫn, với tâm thế nhẹ nhàng, thanh thản, bình an.”
Không mới mẽ về tính hiệp hành trong sứ vụ của Legio Mariae, nhưng mỗi quân binh của Đức Mẹ bắt nhịp với tính hiệp hành của Giáo Hội để thôi thúc và trao dồi sứ vụ mỗi ngày càng năng động hơn.
Lm. Phaolô Trần Xuân Lãm