Suy niệm Tin Mừng tuần V Phục Sinh - Lm. Phêrô Phạm Ngọc Lê

Thứ năm - 25/04/2024 08:00 348

Chúa Nhật V PS

Trong các bài diễn từ giã biệt (c.13-17) thánh sử Gioan với đặc sủng riêng của mình, qua những lời nói của Đức Giêsu, cho thấy đời sống của các tín hữu từ lúc Chúa lên trời cho tới khi Ngài lại đến. Thánh sử gắn bó mật thiết với Chúa qua Thánh Thần của Thiên Chúa, Đấng nói với người nghe và người đọc bằng cách dùng từ ngữ ‘Tôi’ của Đức Kitô. Nhờ tiếng nói của Ngài, Chúa tỏ cho những ai tin Ngài biết hiện trạng của họ, hướng dẫn họ hành động cách đúng đắn.

Suốt phụng vụ các ngày Chúa nhật từ Lễ Phục Sinh đến lễ Chúa Thánh Thần Giáo hội đề nghị đọc những diễn từ này, để chứng tỏ cho các tín hữu biết điều gì quan trọng cho đời sống của họ. Qua hình ảnh so sánh Chúa tỏ cho ta ngày nay thấy rằng tất cả những ai gắn bó với Ngài bằng đức tin, hiện đang cùng chung sống với nhau trong một đời sống đích thực (cộng sinh). Cũng như những cành nho được sinh ra và nuôi sống bằng chính thân nho, chúng ta các kitô hữu cùng được liên kết một cách sống động với Đức Giêsu Kitô trong Giáo hội. Có rất nhiều điểu kiện để cho sức sống và ơn sủng của Đức Kitô mang lại hoa trái trong đời sống chúng ta: mỗi một cành nho phải được tách khỏi những mầm không cần thiết, cần phải khỏe mạnh và tương tác cộng sinh tốt đẹp với thân nho.

Qua bí tích Rửa tội Đức Kitô tiếp nhận chúng ta vào trong cộng đoàn của Chúa. Và chúng ta nhờ lời bí tích của Đức Kitô mà được giải thoát khỏi tội lỗi. Ơn sủng của Đức Kitô chỉ có thể hoạt động trong ta theo mức độ ta để cho Ngài hành động. Quan phòng của Thiên Chúa phủ bóng trên ta và chăm sóc chúng ta nếu chúng ta sẵn sàng. Nhưng chúng ta sẽ không sinh hoa trái nếu không gắn liền với thân nho suốt đời. Nghĩa là: nếu ta ý thức mình đang sống như những chi thể của Giáo hội Đức Kitô. Bởi lẽ, đối với Thiên Chúa, chỉ có điều được thực hiện trong lòng cộng đoàn, cùng với Đức Giêsu Kitô và trong Chúa Thánh Thần, mới có giá trị trường tồn: ‘Không có Thầy các con không thể làm được gì’. Kẻ tin nhận điều này, có thể cầu xin Thiên Chúa giúp mình để mình sống cách phong nhiêu trong đức tin và tình yêu.

Ở Lại, Ở Trong…

Hình ảnh vườn nho là chủ đề nổi bật của đoạn Tin mừng hôm nay, đã được các Ngôn sứ Cựu Ước sử dụng như Isaia, Giêrêmia, Êgiêkien, hay các Thánh vịnh, để đồng hóa với dân Israel. Nhưng ở đây ta thấy Đức Giêsu mang lại một ý nghĩa hết sức đặc biệt! Đoạn tin mừng nói về chính sự sống của cộng đoàn kitô sau khi Đức Giêsu về trời, thuật lại biết bao năng động của họ cũng như của ta ngày nay.

Động từ ‘ở lại, ở trong’ được gặp thấy nhiều lần trong cả đoạn: điều ấy có nghĩa gì.

Đức Giêsu bắt đầu nói bằng cách dùng một công thức quan trọng, long trọng như ngày xưa chính Thiên Chúa trong Cựu Ước đã dùng để tự mạc khải chính mình: TA LÀ cây nho thật và Cha Ta là người trồng nho. Đây là biểu tượng trong Cựu Ước trình bày Thiên Chúa như người chủ vườn nho, vườn nho là dân Ngài. Nhưng ở đây có một sự mới mẻ hết sức quan trọng: Đức Giêsu tự sánh ví mình là cây nho, cho thấy rằng không thể làm dân Thiên Chúa mà lại tách khỏi Ngài (Đức Giêsu).

Ngài còn thêm tĩnh từ THẬT (cây nho thật): đây là mạc khải sau cùng, Thiên Chúa Cha là cội nguồn và là Đấng tác tạo muôn loài, Chúa Con là Israel đích thực, dân Thiên Chúa, thực hiện mọi lời hứa của các ngôn sứ cho nhân loại và làm cho nhân loại mang lại nhiều hoa trái.

Một lần nữa ta lại gặp công thức tự giới thiệu mình cho các môn đệ: ‘Thầy là cây nho, chúng con là ngành’. Cha là người trồng nho, cây nho là Đức Giêsu và ngành nho là các môn đệ (chúng ta).
Ở trung tâm chính là hình ảnh hoa trái mà vườn nho sản sinh. Người trồng nho làm những việc bình thường: là loại bỏ những ngành không sinh trái, tỉa những ngành sẽ mang lại hoa trái.

Nhưng hoa trái là gì? Hoa trái là việc làm cho nhiều người trở thành môn đệ Đức Kitô, toàn thể nhân loại trở nên một thế giới mới, Nước Thiên Chúa trên trái đất. Tất cả mọi người hiệp thông với nhau và với Cha trên trời.

Chỉ cần một điều kiện: Ở trong, ở lại.

Nhấn mạnh đến động từ ở trong, ở lại trong suốt đoạn. Diễn tả sự hiệp thông toàn vẹn giữa Đức Giêsu và Chúa Cha, giữa Đức Giêsu và các môn đệ. Là mối tương quan cá biệt của từng môn đệ với Đức Giêsu: chỉ khi thông hiệp mật thiết với Ngài ta mới có thể đến với Chúa Cha và hoàn thành chính đời sống mình.

Cắt tỉa? Cho nhiều hoa trái, các học giả cho rằng động từ này trong tiếng hy lạp có nghĩa là thanh tẩy. Nhấn mạnh đến việc lời của Đức Giêsu thanh tẩy các môn đệ, làm cho họ sinh hoa kết quả. Hoa trái của một nhân loại được khử trừ khỏi ích kỷ, bạo lực, lạm dụng. Một nhân loại có thể sống trong hiệp thông, trong hòa bình, như anh em, như những đứa con cùng một người Cha chung!

Ở trong, ở lại là bí quyềt để mang lại nhiều hoa trái!

Thứ hai Tuần V Phục Sinh

‘Chúng tôi loan tin mừng cho các bạn, là hãy bỏ những cái hão huyền này đi, mà trở lại cùng Thiên Chúa hằng sống, Đấng đã tạo thành trời đất với biển khơi cùng muôn loài trong đó’.

Công việc rao giảng tin mừng của Phaolô và Barnaba không chút dễ dàng gì. Những người do thái liên kết với người ngoại giáo tìm cách ném đá hai ông. Nhưng quyền năng của Thiên Chúa hoạt động che chở các tông đồ. Đến độ tại Listra họ đã làm phép lạ chữa lành một người bại liệt. Dân chúng phấn khích. Họ nghĩ rằng Phaolô và Barnaba là hiện thân của các vị thần Zeus và Hermes từ trời xuống. Sự hưng phấn đến cao độ thầy tư tế của thần Zeus thực hiện những hình thức tôn vinh các ngài vì họ tin các ngài là thần linh mặc xác con người. Phaolô và Barnaba phản đối: họ xé áo mình ra. Các ngài không dừng lại nơi việc từ khước điều ngu xuẩn và sai lạc mà còn vui mừng loan báo về Thiên Chúa hằng sống, vì tình yêu, đã không ngừng thi ân giáng phúc cho con người.

Hai bài học rút ra rừ đoạn văn này sống động này. Trước tiên lòng yêu mến sự thật làm chuyển vị con người ta vào trong chiều kích tạo thành không bao giờ dám có những thái độ chống đối Đấng Tạo Hóa.

Thái độ khác đó là không bao giờ dừng lại nơi sự phẫn nộ, ngay cả khi là chính đáng, nhưng phải tiến đến một việc loan báo những gì là chân, thiện, mỹ, bằng chính những lựa chọn hằng ngày trong lòng cậy tin và yêu mến của chúng ta nữa.

Lạy Chúa, xin hãy củng cố con người chúng con. Xin bảo vệ con người con và biến nó nên chứng cứ cho sự hiện diện của Chúa.
+++

Ai yêu mến Thầy

Giácóp yêu Rachel và để có thể cưới cô làm vợ, đã phải ở rể cho ông cha vợ Laban 7 năm trời, ‘nhưng đối với cậu chỉ như vài ngày vì cậu quá yêu cô’ (St 29,20). Rồi sau khi bị Laban tráo trở (gả cô chị Lêa), Giacóp lại chấp nhận ở rể thêm 7 năm nữa. ‘Đức mến tha thứ tất cả, tin tưởng tất cả, hy vọng tất cả, chịu đựng tất cả’ (1 Cor 13,7). Tin tưởng và kiên trung là dấu chỉ của tình yêu đích thực.

Trong bài tin mừng hôm nay, Chúa Giêsu lập lại ý tưởng ấy ít nhất đến ba lần: Ai yêu mến Thầy, sẽ giữ lời Thầy và những điều Thầy truyền dạy. Giữ những điều Thầy truyền dạy (tóm gọn trong lệnh truyền yêu thương), giữ các lời của Thầy (lời dạy của Chúa được Giáo Hội truyền lại) chỉ có thể thực hiện được nếu chúng ta giữ lời của Ngài, nhất là khi lời của Chúa Cha chiếm lấy hồn ta (Thánh Augustinô).

Tình yêu giữa Cha và Con là công trình của Chúa Thánh Thần, được đổ tràn vào lòng chúng ta qua các bí tích. Cũng như sứ mạng của Đức Kitô là dẫn đưa chúng ta đến với Cha, sứ mạng của Chúa Thánh Thần cũng dẫn đưa chúng ta đến với Chúa Con (Thánh Tôma Aquinô). Chính Thánh Thần cho ta khả năng đối mặt với tất cả mọi sự nhờ qua Đức Kitô. Lạy Chúa Thánh Thần, xin hãy đến!

Thứ ba Tuần V Phục Sinh

Barnaba và Phaolô trở lại Lýtra, Icôniô và Antiokia. Hai ông củng cố tinh thần các môn đệ, và khuyên nhủ họ giữ vững đức tin. Hai ông nói: ‘Chúng ta phải chịu nhiều gian khổ mới được vào Nước Thiên Chúa’.

Banaba và Phaolô như những ngọn đuốc cháy sáng, đến mọi nơi loan báo tin mừng trong các thành khác nhau.

Quả thật là những người đi gieo giỏi giang, họ không bằng lòng đi gieo hạt Lời Chúa. Cho dù hành trình của họ vào thời ấy không dễ dàng chút nào, Phaolô và Banaba còn quay trở lại những cộng đoàn mà họ đã thiết lập. Họ quay trở lại không chỉ để nhìn thấy hạt giống Lời Chúa lớn lên như thế nào mà họ còn hăng say tưới thêm bằng lời giảng dạy, bằng cách sống hiệp thông.
Ngày nay việc loan báo tin mừng cũng đòi hỏi nơi chúng ta lòng can đảm và hằng say kiên trì như thế.

Khi thấy có cỏ dại của sự chàn chường và thất vọng, cách thức để nhổ nó đi là: tin rằng cuộc sống sẽ qua đi và cùng với nó những gian khổ cũng sẽ qua đi, nhưng nhất là Thiên Chúa và Nước Thiên Chúa sẽ mở ra một tương lai vinh quang.

Lạy Chúa, xin làm cho con vui tươi và kiên trì trong niềm hy vọng.

+++

Bình an của Thiên Chúa

Trong trại tập trung Auschwitz, có một phòng giam ‘nổi tiếng’ Phòng Giam số II. Đây là một phòng nhỏ sâu dưới lòng đất, nơi thánh Maximilianô Kolbê đã chết đói sau một thời gian hấp hối dài và chịu đủ mọi cực hình. Bên ngoài là chiếc sân nhỏ, nơi khoảng 20.000 người đã bị sát hại; bên cạnh là ‘bệnh viện’ nơi người ta mỗ xẻ thân xác con người như thú vật, và ở cuối con đường là lò thiêu xác. Nơi trái tim của Cha Kolbê chắc chắn phải có sự bình an mà Đức Kitô hứa ban cho các môn đệ Ngài, vì Cha đã theo gương Ngài chấp nhận chết thay cho người khác.

Trong những hoàn cảnh tương tự, thánh Tôma More đã cầu nguyện: ‘Sự mất mát của cải chóng qua, mất bạn bè, mất tự do, mất mạng sống và mất tất cả chẳng là gì so với mối lợi là có được Đức Kitô’.

Quyền lực thế gian này cai trị bằng đe dọa, sợ sệt. Nhưng Đức Kitô nói: ‘Anh em đừng xao xuyến cũng đừng sợ hãi’. Ngài ban cho chúng ta bình an không theo kiểu thế gian, nghĩa là thứ bình an của thỏa mãn chán chường, thứ bình an sinh ra từ việc thỏa hiệp, bình an của những kẻ đang sống mà thật ra đã chết; nhưng bình an của Ngài là bình an của sự kết hiệp với Thiên Chúa, với Chúa Cha, Chúa Con và Chúa Thánh Thần. Sự bình an sinh bởi sự tha thứ tội lỗi và được nuôi dưỡng bằng tình yêu, tình yêu của Thiên Chúa đối với chúng ta, bình an ấy tăng triển theo mức độ chúng ta chịu đau khổ vì Đức Kitô.

Thứ Tư Tuần V Ps

Người ta bèn cử ông Banaba và Phaolô và một vài người khác lên Giêrusalem gặp các Tông đồ và các kỳ mục, để bàn vế vấn đề đang trang tụng.

Đây là vấn đề cấp bách nếu không giải quyết sẽ gây ra nhiều bất đồng.

Ngay trong những cộng đoàn đầu tiên của kitô giáo đã xảy ra điều mà bất cứ cộng đoàn nào đều thấy có. Vấn đề liên quan đến những người tân tòng. Một ít người đề nghị cách quyết liệt rằng những ai không thuộc dân Israel, trước khi được nhận bí tích thánh tẩy, phải được cắt bì. Đó là điều mà họ không đồng ý với Banaba và Phaolô.

Điều đáng lưu ý là họ không vội vàng quyết định ngay, nhưng đã cử Banaba và Phaolô lên Giêrusalem để thỉnh ý các Tông đồ và các kỳ mục, lúc bấy giờ để lên Giêrusalem họ phải đi ngang qua Phênicia và Samaria. Cả hai trải qua cuộc hành trình dài nhờ sự trợ cấp của các tín hữu ở Antiokia.

Banaba và Phaolo tuy là những người tôi tớ trung thành của tin mừng, họ đã không đưa ra một quyết định riêng của họ, nhưng đã đi thỉnh ý Phêrô và các kỳ mục.

Sự việc ấy có ý nghĩa cho cả ngày nay trong Giáo hội: Đức Giáo Hoàng (kế vị thánh Phêrô) hiệp nhất với các Giám Mục (kế vị các tông đồ) là tâm điểm soi sáng cho mọi người đến múc lấy những hướng dẫn để bước đi trong ánh sáng của Chúa Kitô.

Lạy Chúa Giêsu, Chúa đã trao chìa khóa Giáo hội cho Phêrô và các vị kế nhiệm, xin đừng để chúng con sống như những người quá khích, nhưng như những tôi tớ biết vâng phục Đấng thay mặt Đức Kitô trên thế gian, và những Giám mục cộng tác viên của ngài.

Lắng nghe Đức Giáo Hoàng và các Giám Mục khi các ngài nói nhân danh Thiên Chúa, có nghĩa là có sự nhất quán: tin thật rằng Thánh Thần soi sáng các ngài để chúng ta, dân của Thiên Chúa có thể lớn lên trong đức tin, trong đức cậy và đức mến.

+++

Chấp nhận cắt tỉa

Trong nhiều vùng miền trên thế giới hiện nay, người kitô hữu vẫn còn là một hình ảnh của loại trừ. Ngay cả trong những quốc gia công giáo truyền thống, người tín hữu đang bị nhận chìm trong chủ nghĩa vật chất và trong chủ nghĩa thế tục, đe dọa sự sống theo Thần khí.
Một mình chúng ta, chúng ta sẽ đánh mất chính mình, hoảng sợ trước những sức mạnh hầu như luôn lớn mạnh hơn và nguy hại hơn.

Tình trạng của Giáo hội thời buổi ban đầu không khác là bao. Các kitô hữu tiên khởi đi theo nhóm ngư phủ vùng Galilêa, bị tước mất quyền lợi trên những việc đời, nhưng lại tràn đầy sức mạnh của Thánh Thần, ‘họ đã đến, đã thấy và đã chiến thắng’ đế quốc Roma. Chỉ dựa vào sức riêng mình, họ chẳng thể làm được gì, nhưng liên kết với Đức Kitô, như cành nho với thân nho, họ trổ sinh nhiều hoa trái.

Mỗi người tín hữu được mời gọi làm như thế: sẵn sàng để cho người trồng nho, là Chúa Cha, cắt tỉa. Nói cách khác, để sinh hoa trái ta cần phải sẵn sàng chấp nhận đau khổ, ví dụ đi ngược lại với những xu hướng thịnh hành hiện thời, tôn trọng những nguyên tắc kitô giáo trong các công việc làm ăn kinh doanh, chung thủy trong đời sống hôn nhân, chịu đựng mọi kỳ thị do việc tuyên xưng công khai niềm tin của mình.

Sự đau khổ như thế thanh luyện lòng người tín hữu và tăng cường sự sống của Đức Kitô trong ta.

Thứ Năm Tuần V Ps

Thánh Atanasiô

Tin mừng trình bày cách cụ thể những khó khăn của các chứng nhân đức tin: Thánh Atanasio, bốn lần bị lưu đày, buộc phải trốn chạy vì niềm tin của Ngài vào thiên tính của Đức Giêsu. Đức Giêsu Con Thiên Chúa hoàn toàn vượt xa chúng ta về mọi mặt, chúng ta biết điều này trong trình thuật về việc biến hình, và chấp nhận bằng lòng tin. Nhưng trong lịch sử Hội Thánh từng có những người muốn giản lược Đức Giêsu vào trong phạm vi nhân loại, bình diện các thụ tạo. Điều này đã xảy ra thời thánh Atanasiô, với bè rối Ariô, cho rằng Đức Giêsu chỉ đơn thuần là con người, dẫu vĩ đại, thánh thiện được Thiên Chúa chọn, nhưng không phải là Con Thiên Chúa. Và nhiều người ngay cả các Giám mục và hoàng đế đã chấp nhận ý nghĩ này, vì quá dễ dàng, dễ hiểu, không đòi hỏi phải nại đến mầu nhiệm.

Thánh Atanasio đã bảo vệ chân lý đức tin này: là một mầu nhiệm có liên quan đến phần rỗi chúng ta, vì nếu Đức Giêsu không phải là Con Thiên Chúa, chúng ta không được cứu rỗi, bởi lẽ ơn cứu độ là công trình của Thiên Chúa. Đây là một việc làm gian truân và nặng nhọc của người tín hữu. Thật khó mà tin rằng Đức Giêsu đã chiến thắng thế gian khi mà phải chịu bao bách hại. Nhưng chiến thắng nào cũng đòi hỏi chiến đấu, phải trải qua cuộc thương khó của Chúa. Chúng ta tin vào mầu nhiệm toàn thể của Đức Giêsu: mầu nhiệm của sự chết bị tiêu diệt trong sự sống lại. Người kitô hữu không ngạc nhiên nhiều khi thấy mình cũng như Đức Giêsu, bị bách hại, vì nhờ thế họ đạt đến chiến thắng của niềm tin.

Chiến thắng của niềm tin nghĩa là gì? Nghĩa là tiếp tục tin, dẫu trong những cơn bách hại, rằng Thiên Chúa luôn yêu thương ta và thử thách ta để ta được hưởng hạnh phúc lớn lao.

+++

Thiên Chúa là Đấng thấu suốt mọi tâm can đã chứng tỏ Người chấp nhận họ, khi ban Thánh Thần cho họ cũng như đã ban cho chúng ta. Người không phân biệt chút nào giữa chúng ta với họ, vì đã dùng đức tin để thanh tẩy lòng họ.

Phaolô nói nhân danh Thiên Chúa, ngài làm chứng về điều chân thật, tốt đẹp. Là Thiên Chúa hằng sống, đấng thấu suốt mọi tâm can. Tâm can của con người là nơi bí ẩn nhất từ đó xuất phát điều lành cũng như điều dữ. Hành động theo thánh ý Thiên Chúa được thể hiện qua các lề luật của Người, tin mừng, những phận vụ riêng của mình hoặc hành động theo sự xúi giục của ma quỷ và những đam mê không kiểm soát được, tất cả khởi đầu từ tấm lòng của ta. Thiên Chúa biết ta và yêu thương ta. Không có ngăn trở hay khác biệt dẫn đến phân biệt đối xử. Thánh Thần được ban cho mọi người có lòng thành tâm: cho bất cứ ai thuộc bất cứ dân tộc, tôn giáo nào. Lý luận của Phêrô thật rõ ràng: nếu Thiên Chúa không phân biệt đối xử thì ta là ai mà lại dám?

Lạy Chúa, đấng dò thấu mọi tâm can, xin chữa lành con khỏi chỉ trích phân biệt đối xử. Xin làm cho con nên khí cụ tình thương của Chúa.

Đức Kitô là sự thông hiệp. Ngài không đến thế gian này để sáng lập một tôn giáo mới, nhưng để mời gọi mọi người hiệp thông trong Ngài (Roger di Taizé)

+++

Niềm vui

Cách ngôn trung hoa có câu: ‘Vẫn là vợ chồng dù phải ăn mày’. Nói cách khác, nếu chúng ta yêu thương nhau, chúng ta vẫn hạnh phúc ngay trong những hoàn cảnh khó khăn nhất.

Niềm vui là dấu chỉ của người tín hữu đích thực, người yêu mến Thiên Chúa và ở lại trong tình yêu của Đức Kitô. Khép kín và do dự, lòng con người khó mà chấp nhận được Thiên Chúa yêu cách vô biên, dù những tội lỗi và những khước từ.

Chấp nhận tình yêu không cân xứng của Đức Kitô, chấp nhận sự kiện là ngài yêu ta bằng một tình yêu vĩnh cửu, nghĩa là cảm nghiệm một niềm vui vô cùng to lớn, niềm vui được diễn tả qua những giọt nước mắt thống hối và trong những lời chúc tụng tạ ơn. Để niềm vui này tràn đầy, tâm hồn phải ở trong tình yêu của Ngài, phải nỗ lực luôn làm theo ý Ngài, sẵn sàng vác thập giá mình mỗi ngày, chịu đựng mất mát những niềm vui khác dù chính đáng và đến mức độ trải nghiệm sự vắng bóng Thiên Chúa, bóng tối của tâm hồn trước khi ánh bình mình của niềm vui vĩnh cửu ló dạng, ngay bây giờ và mai sau.

Thứ Sáu Tuần V Ps

Lễ Thánh Philipphê Và Giacôbê

Đức Giêsu loan báo việc Ngài sắp ra đi ngay trong bữa tiệc sau cùng (Ga 13,33), làm cho Phêrô phải hỏi ngay: ‘Thưa Thầy, Thầy đi đâu’ (Ga 13,36). Sau khi tiên báo việc Phêrô chối Thầy, Đức Giêsu an ủi các tông đồ bằng cách bảo cho họ biết rằng Ngài ra đi là để dọn chỗ cho họ: ‘Thầy đi đâu, chúng con đã biết đường rồi’ (Ga 14,4). Những lời này của Đức Giêsu có hai mục đích theo suy tư của thánh sử. Trước hết nhắc đến lời giáo huấn của Đức Giêsu, đặc biệt là giới luật mới (Ga 13,34-35), chỉ cho biết đâu là con đường phải bước theo. Những lời ấy còn gợi lên những thắc mắc của Tôma. Tôma hỏi: ‘Thưa Thầy, chúng con không biết Thầy đi đâu, làm sao biết được đường?’ Đức Giêsu đáp: ‘Thầy là con đường, là sự thật và là sự sống. Không ai có thể đến với Chúa Cha mà không qua Thầy’ (Ga 14,5-6). Câu trả lời của Đức Giêsu một lần nữa dẫn ta vào trong mầu nhiệm con người của Ngài. Đức Giêsu Kitô, Ngôi Lời nhập thể, là con đường dẫn đến Chúa Cha. Con đường duy nhất (Không ai đến được với Cha mà không qua Thầy). Một con đường cá biệt. Con đường đồng hóa với mục đích vì Ngài là sự thật và là sự sống (Thánh Tôma Aquinô).

Ngài còn nói tiếp: ‘Nếu anh em biết Thầy, anh em cũng biết Cha Thầy’ (Ga 14,7). Biết Đức Giêsu nghĩa là biết Chúa Cha, Thiên Chúa tình yêu. Các tông đồ đã biết Chúa Cha và một cách nào đó đã thấy Người nơi Chúa Con, trong quà tặng tình yêu của Người. Câu hỏi của Philipphê và câu trả lời của Đức Giêsu (Ga 14,8-10) cho biết sự kết hiệp giữa Chúa Cha và Chúa con, mật thiết trong lời nói và hành động cứu độ, tình yêu, ân ban sự sống. Công việc của Đức Giêsu làm là cách trình bày tốt nhất cho biết về sự kết hiệp này.

Trong ba câu cuối Đức Giêsu hứa cách long trọng. Trước hết Ngài hứa cho người tin Ngài sẽ làm những việc lớn hơn việc Ngài làm nữa (Ga 14,12) và còn hứa sẽ luôn thực hiện điều người tin cầu xin Chúa Cha nhân danh Ngài (Ga 14,13-14).

+++

‘Đây là điều răn của Thầy: anh em hãy yêu thương nhau như Thầy đã yêu thương anh em. Không có tình thương nào cao cả hơn tình thương của người đã hy sinh tính mạng vì bạn hữu mình’.

Giới răn Chúa soi sáng đôi mắt con. Tất cả đều quý giá. Chúng mở ra cho ta những con đường nhiều lúc rất nhọc nhằn nhưng chỉ để làm cho ta sống cách trọn vẹn nhân tính được cứu chuộc của ta. Đây là điều quan trọng nhất trong các giới răn. Đức Giêsu gọi đó là điều răn của Ngài, nghĩa là tóm gọn tất cả những gì Ngài đến để mạc khải cho ta biết thánh ý Chúa Cha.
Chúa đã tóm tắt các giới răn là: ‘Hãy yêu mến Thiên Chúa hết lòng, hết trí khôn, hết sức mình và yêu tha nhân như chính mình’. Cần lưu ý đến trạng từ ‘như’. Cần phải yêu theo cách thức của Đức Giêsu, như Ngài đã yêu thương ta và thí mạng sống vì những kẻ Ngài yêu. Cần phải khám phá ra mỗi ngày ý nghĩa sâu xa của từ ‘như’ này.

Lạy Chúa, yêu vì cảm thông thì dễ dàng, yêu vì những tình cảm trong sáng và tự nhiên như của đôi vợ chồng, của cha mẹ đối với con cái thì hợp lý và tốt đẹp, yêu vì bị thúc đẩy bởi những đam mê bất chính thì xấu xa và dẫn đến cái chết. Nhưng xin Chúa hãy nắm lấy tay con và dạy con biết từ chối những gì thuộc ‘cái tôi’ của con để thực sự tìm kiếm điều thiện hảo cho tha nhân. Và sau cùng, xin hãy ban cho con đôi cánh để bay cao vào bầu trời của tình yêu – tự hiến mình: không còn có những chữ ‘nếu’, ‘nhưng mà’. Có điều gì đó chết đi trong con nhưng đó là điều chân thực. Điều nở hoa là tình yêu chân thực: tình yêu mà Đức Giêsu không chỉ đã nói đến mà còn nêu gương nữa.

Lạy Chúa, xin giúp con hiểu và nội tâm hóa từ ‘như’ để đời sống của con được nở hoa một vài mức độ ‘như’ cuộc đời của Chúa: một cuộc đời sống hoàn toàn cho tình yêu nhưng không.

+++

Tình bạn chân thật

Thời xưa, tình bạn được coi trọng trên hết mọi sự. Được xem như một điều quý hiếm, mà chỉ có người nhân đức và học thức mới hưởng thụ được.

Khác với tình yêu tính dục, trong đó những người yêu, họ yêu nhau bằng cách đặt mình đối diện với người kia, thì trong tình bạn, người bạn tự đặt mình bên cạnh người khác, cùng nhìn về một mục đích hoặc có chung một lợi ích: sự thật, sự thiện, sự mỹ (C.S. Lewis). Điều nối kết những người bạn chân thật là sự thật được diễn đạt qua một cuộc sống đạo đức.

Đức Kitô đã gọi các môn đệ của Ngài là ‘bạn hữu’, gần gũi với Ngài hơn chỉ vào cuối cuộc đời Ngài, sau khi cho họ biết tất cả những gì Ngài đã nghe biết từ Chúa Cha, sau khi đã tỏ sự thật cho những kẻ mà Ngài tuyển chọn. Để cảm nghiệm rằng không có tình yêu nào lớn hơn tình yêu của người thí mạng vì bạn hữu mình. Do đó, điều là quý hiếm trong thời xa xưa, lại là điều thường tình trong Giáo hội, nơi đây mọi người nam nữ nhận biết và sống sự thật.

Như thế Giáo hội là công giáo, là tình bạn chân thật, và do đó mọi người từ khắp mọi nơi có thể yêu thương nhau thật sự, như Đức Kitô đã yêu chúng ta. Điều này hiển nhiên hơn hết trong đời sống tu trì.

Thứ Bảy Tuần V Ps

Các ông đi qua miền Phygia và Galát, vì Thánh Thần ngăn cản không cho các ông rao giảng lời Chúa ở Axia. Khi tới sát ranh giới Myxia, các ông thử vào miền Bithynia, nhưng Thần Khí Đức Giêsu không cho phép. Các ông bèn đi qua miền Myxia mà xuống Troa.

Trong đoạn sách Công vụ, ta thấy Phaolô cùng với Sila tiếp tục cuộc hành trình rao giảng Nước Thiên Chúa. Ta thấy cá tính mạnh mẽ của Phaolô trong việc đưa ra chương trình hành động. Tuy nhiên ngài chỉ là một người được sai đi. Chúa sai ngài đi, nên Chúa có toàn quyền để điều chỉnh những dự tính và những đường nẻo trong hành trình của ngài. Phaolô đã để cho Chúa tiếp tục thay đổi, hủy bỏ, hướng dẫn những dự tính của ngài.

Là một bài học cho ta ngày nay. Là thế hệ của tiến bộ kỹ thuật, của những chương trình điện toán, ta thường hành động theo những dự toán trước. Là điều tốt. Miễn là phải ở trong tay của đấng có sẵn ý muốn tốt lành cho mọi người, dẫu đôi lúc còn bí ẩn với nhiều người.

Một khiếm khuyết mà ta thường mắc phải là sự cứng nhắc. Đã lên chương trình như thế , thì phải làm theo thế. Chúa liên kết ta với Người, đem ta vào trong tim của Người để ta nên mềm mại, để biết lắng nghe ý muốn của Chúa, chắc chắn hiệu quả hơn mọi dự tính của ta.

Lạy Chúa Giêsu xin giữ con. Xin làm cho con biết lắng nghe ý muốn của Chúa Cha. Xin cho con đừng làm chủ những dự tính của mình, mà là người thực hành vui tươi những dự tính của Chúa.
Cũng như thanh sắt trên chiếc đe, con phó thác ý muốn con cho Chúa

+++

Niềm tin chứng nhân

Một đức tin cần phải bảo vệ và loan truyền bằng gươm giáo là một đức tin quá yếu ớt. Lịch sử chứng minh điều nghịch lý này là đức tin kitô giáo trở nên mạnh mẽ khi bị bách hại. Tertuliano đã viết: ‘Máu các Thánh tử đạo là hạt giống sinh ra người kitô hữu’. Ngày nay, từ ‘tử đạo’ được dùng để chỉ người chịu khổ và chết vì một ‘nguyên do’, có thể là lý tưởng quốc gia, cách mạng xã hội, ngay cả ‘thánh chiến’ của những kẻ quá khích. Nhưng những tử đạo kiếu ấy chỉ gây ra thêm đau khổ lớn lao và rộng khắp hơn cho nhiều người khác. Người tử đạo đích thực (từ nguyên ngữ hy lạp có nghĩa là chứng nhân) chịu khổ chỉ vì là kitô hữu: chứng nhân của Đức Kitô.

Thế kỷ chúng ta đang sống là thế kỷ của tử đạo, với vô số vị tử đạo, như các kitô hữu ở Thổ Nhĩ Kỳ, ở Mexicô…..ta có thể thêm vào đó nhiều vùng miền khác. Danh sách vẫn còn tiếp nối dài. Và nhiều người đã đối diện với một cuộc tử đạo ‘trắng’ nghĩa là không đổ máu, để sống vững niềm tin của mình trong một thế giới mỗi ngày một vô thần hơn hoặc rao giảng những đòi hỏi toàn vẹn của Giáo huấn giáo hội trong lãnh vực luân lý, có nền tảng là mạc khải của Đức Kitô. Đừng lấy làm ngạc nhiên, nhưng tốt hơn hãy vui mừng và hạnh phúc: vì đó là điều mà chính Ngài đã hứa ban cho chúng ta.

Lm. Phêrô Phạm Ngọc Lê