Suy niệm tuần III MC – Lm. Phêrô Phạm Ngọc Lê
Chúa Nhật III MC/C
Tin Mừng hôm nay nói với chúng ta về mầu nhiệm lớn lao của sự đau khổ, một chủ đề tế nhị mà thay vì nói những điều vô nghĩa thì tốt hơn là nên im lặng. ‘Thiên Chúa không đến để xóa bỏ đau khổ. Ngài thậm chí không đến để giải thích, mà đến để lấp đầy nó bằng sự hiện diện của Ngài’ (Paul Claudel).
Trong Phúc Âm, một số người đến gặp Chúa Giêsu để báo cáo một tin tức ghê tởm. Philatô thực hiện quyền lực của mình theo cách đẫm máu: bằng cách giết người trong Đền thờ, ông đã trộn máu của một số người Ga-li-lê với máu của các vật tế lễ. Một hành động mạnh mẽ làm mọi người sợ hãi và kinh hoàng. Họ yêu cầu Chúa Giêsu giải thích lý do cho sự việc này. Nhưng về phía Chúa Giêsu chỉ có một suy tư và lời mời gọi mà họ phải chấp nhận: ‘Các ngươi tưởng những người Ga-li-lê đó tội lỗi hơn tất cả những người Ga-li-lê khác sao, vì họ phải chịu số phận như thế? Không, ta bảo các ngươi, nhưng nếu các ngươi không sám hối, thì tất cả các ngươi cũng sẽ chết như vậy." Không chỉ vậy, Chúa Giêsu, khi chuyển từ một cuộc thảm sát sang một bất hạnh, đã đề cập đến vụ tháp Siloe đổ xuống đè chết mười tám người, luôn lặp lại cùng một lời mời gọi: ‘Hãy ăn năn!’.
Có bao nhiêu lần khi chúng ta bị bệnh, khi điều gì đó đau đớn xảy đến với chúng ta, chúng ta ngay lập tức tự hỏi: Nhưng tôi đã làm gì sai để phải chịu đựng điều này?. Chúng ta tìm kiếm câu trả lời, và điều đó cũng chính đáng, nhưng chúng ta cần nhận thức rằng không có câu trả lời nào cho một số sự kiện. Ngày nay, Chúa Giêsu muốn chúng ta đừng nghĩ rằng đau khổ của chúng ta là sự trừng phạt của Chúa vì những tội lỗi chúng ta đã phạm, hoặc rằng Chúa vắng mặt, hoặc rằng Ngài không yêu thương chúng ta hoặc rằng Ngài không quan tâm đến đau khổ của chúng ta. Hôm nay Chúa Giêsu mời gọi chúng ta đọc những sự kiện đó theo một cách khác, đặt chúng vào viễn cảnh hoán cải. ‘Trên thực tế, những bất hạnh, những sự kiện đau buồn [...] phải là những cơ hội để suy ngẫm, để vượt qua ảo tưởng rằng có thể sống mà không có Chúa, và để củng cố, với sự giúp đỡ của Chúa, cam kết thay đổi cuộc sống. Sự khôn ngoan đích thực là để cho bản thân bị chất vấn bởi sự bấp bênh của sự tồn tại và đọc lịch sử nhân loại bằng con mắt của Chúa, Đấng luôn luôn và chỉ muốn điều tốt lành cho con cái mình, vì một kế hoạch khó hiểu của tình yêu của Người, đôi khi cho phép họ bị thử thách bằng nỗi đau để dẫn họ đến một điều tốt đẹp hơn’ (Benedict XVI).
Chúng ta đang sống trong một thời đại đã tạo ra một cảnh tượng đau thương. Mọi người ngồi trước TV để xem tin tức tội phạm, chỉ bị thúc đẩy bởi sự tò mò bệnh hoạn. Tuy nhiên, sự bí ẩn của cuộc sống, của sự đau khổ, không được tiếp cận bởi những khán giả đơn giản nằm trên ghế bành có ý định thưởng thức chương trình. Không, bạn hãy đặt mình vào hoàn cảnh đau khổ và tự hỏi mình phải làm gì và như thế nào. Nếu tôi không sám hối, tôi sẽ sống vô nghĩa. Bạn đứng trước cuộc sống để được thay đổi. Bi kịch là lời kêu gọi, tôi nên phản ứng thế nào khi đối mặt với nỗi đau, điều đó rất quan trọng! Đừng chỉ hỏi tôi tại sao, mà hãy yêu cầu tôi trả lời bằng tình yêu thương, bằng sự hoán cải, để cho bản thân tôi được biến đổi bởi tin tức’ (Don Fabio Rosini). Đây là cách đọc những sự thật đau lòng: rằng tôi hoán cải, rằng tôi bắt đầu yêu thương, rằng tôi bắt đầu nhìn vào nỗi đau khổ của người khác không phải như một khán giả, mà là một người biết cách gần gũi và khóc cùng những người đang khóc!
LỜI CẦU NGUYỆN
Lạy Chúa, lạy Thiên Chúa của con, con đây trước mặt Chúa: Con đau yếu, lạy Chúa, và Chúa biết nỗi đau khổ và vất vả của con, Chúa cũng biết nỗi sợ hãi của con. Lạy Chúa, xin là ánh sáng của con trong đêm tối, xin đừng bỏ con một mình trong nỗi thống khổ, xin cho con tin vào tình yêu của Chúa và tình yêu của người khác.
Tội ác và hình phạt? Theo Chúa Giêsu thì không phải vậy...
‘Nếu ta muốn đợi cho đến khi tất cả mọi người trở nên thông minh thì sẽ mất quá nhiều thời gian... Khi đó ta cũng hiểu rằng khoảnh khắc này sẽ không bao giờ đến, rằng con người sẽ không bao giờ thay đổi và không ai có thể biến đổi họ và việc cố gắng cải thiện họ sẽ là một sự lãng phí công sức!’. Đây là điều Dostoevsky đã nói cách đây hơn một thế kỷ rưỡi trong tác phẩm ‘Tội ác và hình phạt’. Bắt đầu bằng câu nói này của nhà văn Nga nổi tiếng nhất vì hai lý do:
Đầu tiên là nhắc lại nhu cầu không để bản thân bị che mắt bởi bạo lực mà chúng ta chứng kiến ngày nay và sự tức giận phát sinh từ đó, đến mức không còn phân biệt được thiện và ác và đánh đồng mọi người với nhau: bản chất độc ác và ma quỷ của một kẻ nắm quyền chỉ huy một quốc gia, buộc chính người dân của mình phải chiến tranh, không thể khiến chúng ta nghĩ rằng những người đó, lịch sử và văn hóa của họ là một dân tộc, một lịch sử và một nền văn hóa của cái ác, như chúng ta thường nghe thấy những ngày này từ một bộ phận dư luận. Cái tốt và cái đẹp của lịch sử và văn hóa của một dân tộc không bị ảnh hưởng bởi sự mục nát của tâm hồn một người, ngay cả khi người đó là người quan trọng nhất của dân tộc đó.
Và lý do thứ hai có liên quan đến chủ đề của Phụng vụ Lời Chúa hôm nay, đặc biệt là Tin Mừng: người chủ của dụ ngôn muốn chặt cây vả cằn cỗi vì thực ra, nó không còn có thể cho bất cứ điều gì tốt nữa, lý do với cùng một não trạng được diễn tả trong câu trích dẫn, nghĩa là, cái ác ảnh hưởng đến tâm hồn con người không bao giờ có thể bị loại bỏ, và cố gắng làm cho những gì không có thể trở nên tốt và hữu ích là một sự lãng phí thời gian.
Một lối suy nghĩ thường xâm chiếm trái tim và suy nghĩ của chúng ta khi đối mặt với những tình huống xấu mà chúng ta nghĩ rằng chỉ có thể thay đổi được nếu loại bỏ tận gốc; hơn nữa, chúng ta cũng tìm thấy một não trạng kiểu này trong Phúc Âm, khi bắt đầu bài giảng của mình, Gioan Tẩy Giả đe dọa mọi người về sự xuất hiện của một Thiên Chúa trừng phạt, sẵn sàng trừng phạt những ‘tội lỗi’ của con người bằng cách ‘chặt’ chúng xuống như rìu chặt rễ một cây không trái. Tội ác và hình phạt, nói một cách chính xác, có mối liên hệ không thể tránh khỏi, khiến cái này trở thành hậu quả trực tiếp của cái kia: bạn đã sai, những gì bạn đã làm là không thể thay đổi, cũng như hành vi của bạn cũng có thể được lặp lại, vì vậy bạn phải bị loại bỏ trước khi bạn có thể gây thêm tổn hại. Và đôi khi, trong tâm lý của chúng ta, sợi chỉ liên kết tội ác và hình phạt này còn được củng cố hơn nữa bằng một lý luận ‘ngược’ thậm chí còn nguy hiểm hơn: không chỉ ‘tội ác phải tương ứng với hình phạt’, mà ‘hình phạt là dấu hiệu của tội ác’, điều này thậm chí khiến chúng ta nghĩ rằng đau khổ là do lỗi lầm gây ra, rằng nỗi đau trải qua là hậu quả của hành vi xấu, rằng bệnh tật hay bất hạnh không gì khác hơn là hình phạt được gửi đến từ trên cao để chuộc lại tội lỗi đã phạm phải. Nếu đúng như vậy, tôi thà không biết những cư dân của những ‘cõi trời cao’ nơi mà từ đó bất hạnh được gửi đến; và nếu nó phù hợp với Vị Chúa mà tôi tin tưởng, tôi sẽ ngay lập tức loại mình ra khỏi danh sách những người trung thành với Người!
Tuy nhiên, não trạng này là di sản của một nền văn hóa mà chúng ta mang theo theo cách sâu xa, nếu đúng như đoạn Tin Mừng hôm nay chứng minh - những ý tưởng này đã lưu hành vào thời Chúa Giêsu và ở một hình thức rất mạnh mẽ. Vì vậy, ‘một số người’ đi báo cáo với Chúa Giêsu một tin tức (cuộc nổi loạn của một nhóm người Galilê bị người La Mã đàn áp đẫm máu) theo cách có vẻ như là một lời cảnh báo (‘Hãy cẩn thận, vì chính ngươi cũng là người Galilê...’) dám cho rằng chính sự kiện đó là dấu hiệu của sự trừng phạt từ Thiên Chúa giáng xuống sự gian ác của họ; Chúa Giêsu vạch trần não trạng này của họ bằng cách trích dẫn một câu chuyện tin tức khác (một tòa tháp đổ sập xuống một nhóm người, những người thực ra vô tội về những gì đã xảy ra với họ, và hơn nữa là cư dân của Giêrusalem, do đó là ‘những người thánh thiện’ của Thành phố Thánh, (theo não trạng của nhiều người) không thể được xác định là một ‘hình phạt của Chúa’, vì thực tế đơn giản là những người là nạn nhân của nó chắc chắn không tệ hơn hoặc ‘đáng’ bị trừng phạt hơn những người khác.
Tất nhiên, nếu đây là tâm lý thì tất cả chúng ta đều có nguy cơ bị trừng phạt cách đột ngột; Nếu - như Chúa Giêsu nói với những người đối thoại với Người - chúng ta không thay đổi não trạng của mình (điều này có nghĩa là ‘hoán cải’), thì một điều bất hạnh giống như nhiều điều chúng ta thấy đang xảy ra có thể giáng xuống mỗi người chúng ta, và nếu điều này xảy ra thì đó chỉ là lỗi của hành vi xấu của chúng ta. Bởi vì điều xấu phải bị loại bỏ, và điều bị đánh bại thì chắc chắn là xấu.
May mắn thay, Thiên Chúa của Chúa Giêsu Kitô không trùng với Thiên Chúa của những ‘người như vậy’, cũng không trùng với Thiên Chúa mà Gioan Tẩy Giả rao giảng, và có lẽ thậm chí không trùng với Thiên Chúa phán xét và điều tra của một số nhân vật của Dostoevsky.
Thiên Chúa của Chúa Giêsu Kitô không cầm rìu trong tay, nhưng cầm cuốc; Thiên Chúa của Chúa Giêsu Kitô không thích cắt, nhưng thích tỉa; Thiên Chúa của Chúa Giêsu Kitô không nhổ tận gốc, nhưng Người xới đất và bón phân cho nó; Thiên Chúa của Chúa Giêsu Kitô không coi tội nhân là tội phạm, mà coi tội lỗi là tội phạm; Thiên Chúa của Chúa Giêsu Kitô không trừng phạt, nhưng tha thứ; Thiên Chúa của Chúa Giêsu Kitô thích trả giá thay vì bắt chúng ta trả giá; Thiên Chúa của Chúa Giêsu Kitô không gửi đến những bất hạnh, cũng không loại bỏ chúng, nhưng cùng chúng ta đối mặt với chúng; Thiên Chúa của Chúa Giêsu Kitô giống như một bụi cây đang cháy nhưng không thiêu rụi, cháy và đôi khi gây đau đớn, nhưng không tắt và do đó không ngừng sưởi ấm và soi sáng cho chúng ta.
Trên hết, Thiên Chúa của Chúa Giêsu Kitô có sự kiên nhẫn, và rất kiên nhẫn, đối với chúng ta: sự kiên nhẫn mà chúng ta thiếu, và vì thế thay vì kiên nhẫn và chậm rãi xây dựng hòa bình, chúng ta thích sự tức thời của vũ khí, bạo lực, và mong rằng chiến thắng sẽ thuộc về kẻ mạnh nhất, ngay cả khi chiến thắng đó hầu như không bao giờ là chiến thắng tốt nhất và công bằng nhất.
Và xin Chúa cất khỏi tay chúng ta chiếc rìu của công việc và ngôn ngữ mà chúng ta dùng để ‘cắt’ người khác, vì ngay cả Ngài cũng không cho phép chính Ngài - mặc dù Ngài có mọi quyền - làm như vậy với chúng ta.
Chúa Nhật III MC/B
Ngày nay nếu có dịp đến viếng Đền thờ Giêrusalem ta mới hiểu được tính thánh thiêng của nơi ấy đối với dân do thái. Khi Đền thờ còn nguyên vẹn ắt hẳn điều đó càng được cảm nhận nhiều hơn, nên vào những dịp lễ lớn các người do thái ở Palestina và từ khắp nơi trên thế giới đều tuôn về đây.
Việc sử dụng các tiến lễ nơi đền thờ đã là bằng chứng dân chúng đã mua bán số lượng lớn mà lề luật cho phép. Sự kiện trong đoạn Tin mừng hôm nay cho ta biết rằng bên trong đền thờ người ta có thể mua các tiến vật và nhiều vật khác.
Giống như tác giả thánh vịnh, Đức Kitô nung nấu bởi ‘lòng nhiệt thành đối với nhà Chúa’ (Tv 68,10). Khi người do thái hỏi Đức Giêsu xem ngài lấy danh nghĩa nào mà hành động như vậy, Ngài có ý muốn nói về sự phục sinh. Vào thời đó việc ấy tựa như một tội phạm thượng. Ta cùng theo câu giải thích này: ‘Nhiều kẻ tin danh Người. Đức Giêsu không tin tưởng họ vì Người biết tất cả mọi người’. Ta luôn phải chứng tỏ rằng mình cần sám hối, cần biết chính mình như Thiên Chúa biết ta vậy.
Sứ điệp mà Giáo Hội đã rao giảng ngay từ thuở ban đầu là Đức Giêsu Kitô chịu đóng đinh và đã sống lại. Tất cả những sinh hoạt mùa chay đều nhằm việc cử hành mầu nhiệm vượt qua. Có cái nhìn lạ thường nào của nhân loại ở đây! Thiên Chúa đã sai Con Ngài để thế gian được giao hòa với Ngài, để làm cho ta được tái sinh trong một cuộc sống mới trong Ngài. Tuy nhiên, nhiều lần, ta đón nhận tất cả mọi sự một cách quá nhẹ dạ. Cũng giống như những kẻ buôn bán trong đền thờ, nhiều lần tôn giáo chẳng có chút giá trị nào liên quan đến vinh quang của Thiên Chúa hoặc đến sự thánh thiện mà ta được kêu gọi đến.
Xh 20,1-17; Tv 18; 1Cor 1,22-25; Ga 2,13-25
Phụng vụ chúa nhật trước nhắc ta việc Đức Giêsu dâng hiến tất cả cho Chúa Cha, để nhận tất cả từ nơi Cha. Thiên Chúa đòi hỏi tất cả nơi con người vì Ngài muốn ban tặng cho con người điều tuyệt hảo nhất, Ngài là khuôn mặt mới của một vị Thiên Chúa không kết án con người nhưng tha thứ, chúc lành biến con người trở nên phúc lành cho mọi người.
Việc biến hình của Đức Giêsu nhằm an ủi các tông đồ, là những người chưa hiểu thấu và thường thất vọng vì những biến cố và lời nói của Đức Giêsu, Đấng vừa loan báo cái chết và sự phục sinh của Ngài.
Phụng vụ chúa nhật hôm nay trình bày cho ta Đức Giêsu thanh luyện mối tương quan giữa con người với Thiên Chúa. Cần phải tôn thờ Thiên Chúa trong Thần Khí và Chân Lý.
Đoạn trình thuật về đền thờ mà Thánh Gioan đặt ngay đầu tin mừng của Ngài, muốn cho ta hiểu rằng đền thờ chính là nơi Thiên Chúa ngự, nơi con người phải sống xứng hợp như con cái, nơi mà họ nhận các ân huệ của Ngài: Thiên Chúa muốn con người có một quan niệm mới về Ngài, xem Ngài như một người Cha tốt lành và luôn quan tâm.
Dấu chỉ của Chúa nhật hôm nay là: lề luật, các phép lạ, việc thờ phượng, tất cả những yếu tố trình bày cho ta một Thiên Chúa khác với điều mà Đức Giêsu muốn dạy ta biết.
Bài đọc 1, trích sách Xuất hành, thuật lại việc Thiên Chúa ban cho Môsê Mười Điều Răn.
Thiên Chúa muốn cho con người hiểu rằng chính Ngài đã đưa họ thoát khỏi ách nô lệ Ai Cập để cho họ được tự do, biến họ thành con cái của Ngài và do đó Ngài đã nói với dân 10 lời: ‘vì Ta là Chúa, Thiên Chúa ngươi, Chúa hùng mạnh, Chúa ganh tị, trừng phạt con vì tội lỗi cha, cho đến ba bốn đời, những kẻ ghét Ta; Ta tỏ lòng nhân lành đến ngàn đời đối với những ai kính mến Ta và tuân giữ các giới răn Ta.
Và còn tiếp: ‘Ngươi đừng lấy danh Chúa, Thiên Chúa ngươi, mà lường gạt. Ngươi hãy nhớ thánh hoá ngày Sabbat. Ngươi làm lụng và làm tất cả mọi việc trong sáu ngày, còn ngày thứ bảy là ngày Sabbat, thì thuộc về Chúa, Thiên Chúa ngươi; trong ngày đó, ngươi, con trai, con gái, tôi tớ nam nữ, súc vật, ngoại kiều trọ trong nhà ngươi, tất cả không được làm việc gì. Ngươi hãy tôn kính cha mẹ, để ngươi được sống lâu dài trong xứ mà Thiên Chúa sẽ ban cho ngươi. Ngươi chớ giết người, chớ phạm tội ngoại tình, chớ trộm cắp, chớ làm chứng dối hại anh em mình, chớ tham lam nhà của kẻ khác, chớ ham muốn vợ bạn hữu, tôi tớ nam nữ, bò lừa và bất cứ vật gì của bạn hữu’.
Người do thái không gọi là điều răn nhưng gọi là 10 lời của mạc khải, mà Chúa là Thiên Chúa đã ban cho Môsê và họ phải tuân theo trong đời sống để có thể trở thành những người yêu mến Thiên Chúa.
Thánh Augustinô đã nói: ‘Hãy yêu mến Thiên Chúa rồi bạn muốn làm gì thì làm’.
Khi nói các điều răn, nhiều người nghĩ rằng đó là danh sách của những ‘điều không’ [được phép làm], hầu như các giáo huấn của Giáo Hội đều chỉ là những cấm đoán, toàn những điều không được làm, những điều không thể thực hiện. Thiên Chúa đã ban cho dân lề luật, bởi lẽ nhờ các giáo huấn đó họ trở nên tự do và không còn nô lệ những điều tiêu cực trong lòng họ. Nếu họ tuân giữ điều Thiên Chúa dạy, họ thực sự nên tự do để sống trong tình yêu mà Đức Giêsu nói đến; quả thật Ngài đến không phải để hủy bỏ lề luật, nhưng là để làm cho nó kiện toàn, bằng việc ban cho ta một giới răn mới: “Hãy yêu thương nhau như Thầy đã yêu thương anh em”: nếu ta học yêu thương nhau theo cách thức của Đức Giêsu, thì sẽ chẳng còn vấn nạn nào cho việc tuân giữ 10 lời.
Câu điệp khúc cùa Thánh vịnh 18: Chúa có lời ban sự sống đời đời; toàn dân nhìn nhận rằng lề luật Chúa toàn thiện, làm vui thích tâm hồn: ‘Giới răn Chúa chính trực, làm hoan lạc tâm can; mệnh lệnh Chúa trong ngời, sáng soi con mắt’. Còn các câu phiên khúc tác giả thánh vịnh nói rằng: “Luật pháp Chúa toàn thiện, bồi bổ tâm linh; chỉ thị Chúa cố định, phá ngu kẻ dốt.
Trong bài đọc 2 trích thư thứ nhất gửi Corintô, thánh Phaolô tông đồ nói với các anh em nhắc nhớ họ rằng trong khi những người do thái đòi hỏi dấu lạ, người Hy lạp tìm kiếm sự khôn ngoan, chúng tôi rao giảng Đức Kitô chịu đóng đinh trên thập giá, là quyền năng và là sự khôn ngoan của Thiên Chúa.
Có lẽ người ta nghĩ rằng Thiên Chúa phục vụ chỉ nhờ thực hiện những dấu lạ và những điều hùng vĩ, nhưng ngược lại Đức Kitô từ trong thinh lặng của thập giá, chứng tỏ tình yêu cao vời dành cho con người.
Thánh sử Gioan đặt đoạn tin mừng Đức Giêsu xua đuổi những người buôn bán ra khỏi đền thờ ngày đoạn đầu sách tin mừng của ngài. Lễ Vượt qua gần đến, Đức Giêsu lên Giêrusalem, Người thấy trong đền thờ có những người buôn bán các con vật và đổi tiền. Ngài chắp dây thừng làm roi đánh đuổi tất cả ra khỏi đền thờ và nói với họ đừng làm nhà Cha Ta thành nơi buôn bán.
Người do thái hỏi Đức Giêsu: ‘Ông hãy tỏ cho chúng tôi thấy dấu gì là ông có quyền làm như vậy?’ Đức Giêsu trả lời họ: "Các ông cứ phá huỷ đền thờ này đi, nội trong ba ngày Ta sẽ dựng lại".
Người có ý nói đền thờ là thân thể Người. Vì thế, khi Chúa Giêsu từ cõi chết sống lại, các môn đệ mới nhớ lời đó, nên đã tin Kinh Thánh và tin lời Người đã nói. Nhiều kẻ tin danh Người, vì mục kích những phép lạ Người làm. Nhưng chính Chúa Giêsu không tin tưởng họ, vì Người biết rõ mọi điều trong lòng người ta.
Đức Giêsu xua đuổi những kẻ buôn bán ra khỏi đền thờ, thanh tẩy đền thờ, làm cho người ta hiểu rằng việc thờ phụng Thiên Chúa phải thanh sạch và chân chính; trong đền thờ người ta chỉ có thể cử hành duy nhất phụng vụ tình yêu.
Suy Tư
-Môsê nhận mười giới luật để ban bố cho dân tự giải thoát mình khỏi những cảnh huống của con người. còn đối với chúng ta, mười giới luật có nghĩa gì?
-Ta có ý thức rằng những ‘điều không được’ phép làm trong mười điều răn tất cả đều có thể thi hành trong cuộc sống hàng ngày, bằng cách thực hành Tình Yêu mà Đức Giêsu nói?
--Các giáo huấn của Thiên Chúa xuất phát từ cuộc sống trần thế của chúng ta hoặc chúng ta sống để những ngày sống của ta bị các biến cố tiêu cực bắt lấy, mà không nghĩ rằng đâu là giải pháp tốt hơn cho người kitô hữu?
-Khi vào trong nhà thờ, ta có tin chắc rằng nơi đây có Chúa đang chờ đợi ta, để ta tiếp xúc Ngài trong thinh lặng và kinh nguyện?
-Ta có tôn trọng nhà thờ vì đối với ta đây thật là nhà của Thiên Chúa?
-Đức Kitô đã hứa cùng đồng hành với ta mọi ngày cho đến cuối cuộc đời ta, Ngài ở với ta mọi nơi; tham dự nghi lễ phụng vụ cùng với cộng đoàn kitô có thể là một tiếp cận gần hơn với Lời Chúa, làm cho ta hiểu rằng đâu là con đường cần phải trải qua để đạt đến niềm vui vĩnh cữu?
Thứ hai Tuần III MC
Tiên tri quê hương mình
Thánh Luca cho ta thấy sự đố kỵ và hiềm thù của người do thái là nguyên nhân dẫn đến cái chết của Đức Giêsu trên thập giá. Đức Giêsu hiểu rõ điều đó. Ngài biết nên tuyên bố: không ai làm tiên tri ở quê hương mình. Ngài đi vào đường khổ nạn một cách hoàn toàn tự nguyện: khi nào đến giờ mà Chúa Cha định sẵn, Ngài sẽ phó mình trong tay họ, nhưng trong thời gian trước khi giờ ấy đến, Ngài quan tâm cứu độ những ai tiếp nhận Ngài.
Đoạn tin mừng hôm nay làm ta suy nghĩ. Chúng ta là những người đã lãnh nhận ơn thanh tẩy, thuộc về một gia đình kitô, một cộng đoàn kitô, chúng ta là những người sống trong một quốc gia vẫn còn nhạy cảm với Tin Mừng, chúng ta có đủ khiêm tốn và niềm tin để tiếp nhận Đức Giêsu không? Chúng ta không mở lòng đủ cho Chúa Thánh Thần giúp ta chiến thắng tội lỗi. Chỉ Thánh Thần mới có thể giúp ta ý thức cách đúng đắn về tội của mình. Ngài không hề ép buộc chúng ta, nhưng trái lại, giúp ta nhận được ơn tha thứ của Đức Giêsu, sự chữa lành và ơn cứu độ.
+++
Chúa Giêsu thấy mình mâu thuẫn với dân chúng trong hội đường. Ngài nói với họ rằng không có vị tiên tri nào được chào đón ở đất nước mình và đưa ra cách hành động của Chúa, vượt ra ngoài biên giới Israel và đến với những người khác theo cách tự do, vô điều kiện và cá nhân. Như trường hợp của bà góa ở Sa-rép-ta và Na-a-man, người mắc bệnh phong; Điều này gây ra phản ứng tức giận trong đám đông, họ muốn ném ngài xuống từ mép núi vì lời nói của ngài không được chào đón, nhưng chỉ với thái độ đó, họ đã lý giải được lời của Chúa Giêsu: không một tiên tri nào được chào đón nồng nhiệt tại quê hương mình. Phản ứng tức giận, bạo lực này cũng có thể xảy ra trong tôi, thậm chí trong bạn, khi ai đó nói cho chúng ta sự thật; Chúng ta không chấp nhận những vị tiên tri chỉ trích vết thương trong lòng chúng ta, những người đối đầu với chúng ta. Chúng ta hãy tự hỏi liệu tôi có sẵn lòng, liệu bạn có sẵn lòng, chấp nhận hậu quả của việc nói nhân danh Chúa vào trái tim người khác không.
Thật tuyệt vời khi chiêm ngưỡng Chúa Giêsu trong sự tự do tuyệt vời đó, mở ra một con đường và đi giữa họ theo con đường của Người. Nếu họ không tiếp đón ngài ở đó và muốn kết thúc cuộc đời ngài, ngài sẽ tiếp tục và bỏ đi. Thái độ này của Chúa Giêsu nói lên điều gì trong lòng tôi? Tôi thích ở lại nơi không được chào đón, nơi người ta từ chối tôi hay đúng hơn là từ chối Chúa?
Lạy Chúa, xin ban cho con lòng can đảm của một vị tiên tri, người nói như Chúa, với trái tim của những người mà sự thật làm tổn thương để có thể vượt qua những tình huống khó khăn, để có thể vượt qua những người tìm cách làm hại con và vui vẻ bước theo con đường loan báo vương quốc của Chúa.
Thứ ba Tuần III MC
Liên kết các bài đọc Lễ Truyền Tin
Mầu nhiệm nhập thể của Con Thiên Chúa, đã được mong chờ từ xa xưa, được các ngôn sứ loan báo (bài đọc 1), nay được thực hiện cách tròn đầy. Trang tin mừng mà ta đọc hôm nay tóm tắt tất cả lịch sử cứu độ và toàn bộ tình yêu Thiên Chúa dành cho con người. ‘Thiên Chúa đã yêu thế gian đến nỗi ban Con Một Ngài’. Thiên Chúa không đi vào thế gian bằng sức mạnh: Ngài muốn đề nghị. Ngài muốn lời chấp thuận của Mẹ Maria (Tin Mừng). Lời Xin vâng là sự hoàn thành giao ước. Nơi Mẹ hiện diện cả dân tộc Israel và đồng thời hiện diện Giáo Hội vừa mới sinh ra. Thiên Chúa trở thành một người như chúng ta. Vĩnh cửu đi vào trong thời gian. Các bài đọc hướng chúng ta về mầu nhiệm phục sinh. Lời của Chúa Con vang lên: ‘Này Con xin đến, lạy Chúa, để thực thi ý Chúa’ (bài đọc 2), là lời mở đầu của sự vâng phục Chúa Cha cho đến mức chết trên thập giá.
Nội dung
Một ‘sắc chỉ’ tình yêu. Sắc chỉ của Ba Ngôi là sắc chỉ của tình yêu: vì Thiên Chúa đã yêu thế gian đến nỗi ban Con Một để cứu thế gian. Con người là chi trước mặt Thiên Chúa, vậy mà Ngài đã sai Con Một Ngài đến tái lập trật tự, kêu gọi con người từ chỗ sa ngã. Là một sắc chỉ của Ba Ngôi: Chúa Cha quyết định yêu thương, Chúa Con chấp nhận vâng phục Cha, Chúa Thánh Thần hoàn thành việc nhập thể cùng với lời ưng thuận của Maria. ĐGH Gioan Phaolô II trong thông điệp Mẹ Đấng Cứu Chuộc (số 9b) viết: ‘Việc truyền tin chính là mạc khải mầu nhiệm nhập thể đúng vào lúc mầu nhiệm ấy hoàn thành trên mặt đất. Việc trao ban cứu độ của Thiên Chúa cho cả tạo thành và trực tiếp cho con người chúng ta, đạt đến đỉnh cao trong mầu nhiệm nhập thể.
Ba Ngôi chọn con đường mầu nhiệm để cứu độ con người. Lẽ ra có thể chọn bằng cách ra sắc chỉ, bằng một hành động tỏ bày ý muốn của mình. Vì Thiên Chúa toàn năng. Nhưng chúng ta được mạc khải cho biết một chương trình mà không ai có thể tưởng nghĩ ra, mầu nhiệm được ẩn dấu mà Phaolô đã nói đến. Thiên Chúa đã chọn rẽ khúc ngoặt khi có thể đi thẳng đến đối tượng mà không có trở ngại nào.
Grêgôriô Nisse đã chú giải: những gì về quyền năng thần linh và siêu việt không phải là vũ trụ bao la, chẳng phải vẻ huy hoàng của tinh tú, cũng chẳng phải trật tự của vũ trụ, chẳng phải sự quan phòng liên lĩ trên các tạo vật, nhưng chính là việc hạ cố chấp nhận thân phận hèn yếu con người như chúng ta. Còn chứng cứ nào rõ ràng hơn về lòng tốt lành của Thiên Chúa.
Nên Thiên Chúa không chỉ bằng lòng cứu con người, nhưng còn muốn con người thông phần vào việc cứu độ. Maria xuất hiện như vị tinh tú sáng soi trong bóng đêm của tội lỗi. Được miễn trừ khỏi tội vì Mẹ đã chấp thuận chương trình cứu độ.
Mẹ bối rối. Không thể làm khác hơn trước một lời chào lạ thường như vậy. Sự hiện diện của Thiên Chúa luôn gây kinh ngạc và diệu kỳ, gây niềm kính sợ Thiên Chúa. Làm sao một thụ tạo như Mẹ lại được đi vào trong quỹ đạo của Thiên Chúa. Thiên Chúa đã tỏ mình cho Mẹ với tình yêu tuyển chọn.
Sứ thần bày tỏ chương trình cứu độ. Là mầu nhiệm ẩn giấu. Là tuyệt đỉnh của chương trình cứu độ, của giao ước giữa Thiên Chúa và con người, là sự hoàn thành tin mừng nguyên khởi : ‘Ta sẽ đặt mối thù nghịch giữa mi và người nữ, giữa miêu duệ mi và miêu duệ của bà: người miêu duệ đó sẽ đạp nát đầu mi, còn mi thì rình cắn gót chân người (St 3,15). Thiên Chúa đã muốn sinh hạ từ một phụ nữ. Trong thông điệp Mẹ Đấng Cứu Thế (13), ĐGH Gioan Phaolô II viết: ‘Thực vậy, khi được truyền tin, Đức Maria đã phó thác hoàn toàn cho Thiên Chúa, bằng việc bày tỏ sự vâng phục đức tin vào Đấng phán với Mẹ qua sứ giả của Ngài và dâng lên Thiên Chúa sự quy phục hòan toàn của ý chí và lý trí. Mẹ đã đáp trả với cả con người nhân loại của mình, thân phận người phụ nữ, và lời đáp trả đức tin ấy hàm chứa một sự cộng tác tận tình với ân sủng dự bị và phù trợ của Thiên Chúa và một sự hoàn toàn sẳn sàng tiếp nhận tác động của Thánh Thần, Đấng không ngừng kiện toàn đức tin bằng các ân ban của Ngài’.
Chúng ta ghi nhận hai yếu tố trong lời đáp trả của Đức Maria: hoàn toàn cộng tác với ân sủng, và hoàn toàn sẳn sàng cho tác động của thánh Thần.
Gợi ý Mục vụ
1. Vâng phục con thảo. Thiên Chúa vào đời là một lời mời gọi mỗi người tín hữu thực hành lòng vâng phục con thảo đối với Chúa Cha. Thiên Chúa có chương trình cứu độ cho nhân loại và đặc biệt cho từng người. Còn lại chỉ là việc chúng ta đón nhận chương trình ấy với lòng khiêm tốn, với lòng vâng phục con thảo, biết rằng điều Thiên Chúa muốn cho chúng ta là điều tốt nhất. Duy chỉ dưới ánh sáng của việc Nhập Thể và của tình yêu Thiên Chúa dành cho chúng ta, chúng ta mới có thể hiểu được thế giới, nổi đau khổ của bao người, huyền nhiệm của tội và của sự chết; không có nhập thể, thương khó, sự chết và sống lại của Chúa, chúng ta sẽ còn ở trong tội của mình, và cửa trời vẫn còn đóng kín.
2. Mẹ Maria, mẫu gương vâng phục và tình yêu hiến dâng. Cần nhắc lại đây số 46 của thông điệp Mẹ Đấng Cứu Thế: ‘Ở đây, Tôi (GP II) chỉ muốn nhấn mạnh điều này là dung mạo của Đức Maria Nagiarét rọi sáng cho chính thân phận người nữ qua việc Thiên Chúa, trong biến cố nhập thể của con Ngài, đã tín nhiệm vào việc phục vụ tự do và chủ động của một người phụ nữ. Như thế, người ta có thể quả quyết rằng người phụ nữ khi hướng về Đức Maria, tìm thấy nơi Mẹ bí quyết để sống xứng đáng nữ tính của mình, và thực thi sự thăng tiến đích thực của mình. Dưới ánh sáng của Đức Maria, Giáo Hội khám phá ra nơi dung mạo của người phụ nữ những nét phản chiếu một vẻ đẹp như tấm gương dọi lại những tâm tình cao đẹp nhất mà tâm hồn con người có thể có: đó là việc hoàn toàn hiến thân vì tình yêu, đó là sức mạnh chịu đựng những đau khổ lớn lao nhất, đó là trung tín vô hạn và sức hoạt động không mệt mỏi, là khả năng nối kết trực giác sâu sắc với lời nâng đỡ và khích lệ’.
+++
Mãi mãi thứ tha
Một lần nữa Đức Giêsu nhấn mạnh đến việc tha thứ, là đặc tính riêng của các môn đệ Ngài. Cần phải tha thứ không ngừng, dù có thể chúng ta bị yêu sách nhiều. Thường thường chúng ta chỉ đạt đến mức độ vừa đủ khi tha thứ cho anh chị em mình, bằng cách ngầm cho họ hiểu rằng sẽ không có lần thứ hai đâu. Thật khó tha thứ luôn luôn, tha thứ như thể đây là lần đầu tiên họ phạm lỗi; khó có đủ kiên nhẫn và yêu thương để giữ mãi tin tưởng nơi người anh em cần được tha thứ, hai lần, mười lần, ngàn lần. Con tim của chúng ta là như thế: chúng ta luôn đặt giới hạn cho tình yêu của mình!
Tình yêu của Chúa Cha, ngược lại, thật vô biên. Chúa Cha mãi mãi thứ tha, và chúng ta biết rằng Ngài đã làm thế hàng vạn lần! Ước mong của Ngài là chúng ta, ngay khi không ngừng lãnh nhận lòng nhân từ của Ngài, chúng ta hãy trở nên nhân từ đối với anh em mình. Những xúc phạm mà chúng ta tha thứ cho anh em mình sẽ luôn ít hơn nhiều so với những xúc phạm mà Thiên Chúa tha thứ cho chúng ta, không chút tính toán!
Thứ tư Tuần III MC
Định dạng cuộc đời theo luật Chúa
Trang tin mừng hôm nay mời gọi chúng ta hết sức trung thành tuân thủ luật Thiên Chúa, nghĩa là thánh ý của Ngài được tỏ bày qua lời của Ngài.
Đức Giêsu đến hoàn thiện luật cũ: Ngài không chỉ nhìn nhận tầm quan trọng của những giới răn trong Cựu Ước, mà còn thực hiện nơi chính bản thân Ngài điều mà các ngôn sứ tiên báo. Sau khi Thánh Gioan thuật lại việc khổ nạn… người ta rút thăm chia nhau áo choàng của Ngài, tên lính đâm ngọn giáo vào sườn của Ngài, thật cảm động khi đọc những lời sau đây: ‘Những điều ấy đã xảy ra để lời Kinh Thánh nên trọn’. Tôn kính và yêu mến đặc biệt dành cho Sách Thánh, được truyền lại cho chúng ta, nhưng xuất phát từ chính Chúa Cha.
Theo Giao Ước cũ, luật Môsê ban được liên kết chặt chẽ với các ngôn sứ, những người loan báo Đấng Messia: không phải là một bộ luật lạnh lùng và trừu tượng, nhưng là những huấn dụ đầy yêu thương mà Thiên Chúa ban cho dân của Ngài để họ sống.
Theo Giao Ước mới, các huấn dụ của Đức Giêsu trong tin mừng không thể tách rời khỏi sự hiện diện của Ngài trong Giáo Hội, và khỏi Chúa Thánh Thần, được thông ban cho các tâm hồn, Đấng làm cho chúng ta được tham dự vào sự sống của Chúa Ba Ngôi.
Trong Mùa Chay này, chúng ta hãy cầu xin cho được sự hoán cải: cho lòng chúng ta luôn quy hướng về Thiên Chúa, khi nghe những điều Ngài đòi hỏi; và nhờ đó, xin cho ta học cách ‘định dạng’ những ngày sống của mình theo tất cả những gì mà Ngài yêu cầu chúng ta qua lời của Ngài.
+++
‘Các ngươi đừng nghĩ rằng Ta đến để bãi bỏ Luật pháp hoặc lời các Tiên tri; Ta đến không phải để bãi bỏ nhưng là để kiện toàn.’ Với những lời này, Chúa Giêsu muốn nói với chúng ta rằng Người không đến để bãi bỏ Cựu Ước nhưng là để kiện toàn nó, nghĩa là để ban cho nó sự trọn vẹn của chân lý và ân sủng, bởi vì, như thánh tông đồ Phaolô đã nói: ‘Sự kiện toàn của luật pháp là tình yêu thương!’ Rõ ràng là việc tuân thủ nghiêm ngặt luật lệ, quy tắc, dù ở nhà, nơi làm việc, trong cộng đồng tôn giáo là chưa đủ, nó không mang lại cho chúng ta sự cứu rỗi nếu những quy tắc này không chứa đầy tình yêu thương! Ở đây, vấn đề không phải là làm những điều vĩ đại, mà là làm những điều vĩ đại trong tình yêu, đó là lý do tại sao Thánh Teresa thành Lisieux đã nói rằng ‘ngay cả việc nhặt một chiếc ghim trên mặt đất, nếu được thực hiện với tình yêu, cũng dẫn đến sự thánh thiện!’ . Là những kitô hữu hời hợt, chúng ta có thể liều lĩnh làm những việc để cảm thấy thanh thản trong lương tâm, để làm hài lòng bản thân, để được người khác ngưỡng mộ, để cảm thấy tốt hơn người khác, để chỉ trích người khác! Hôm nay chúng ta hãy nhìn vào trái tim mình và tự hỏi liệu chúng ta có dành tình yêu cho những việc mình làm ở nhà, với bạn bè, tại nơi làm việc hay trong cộng đồng hay không; và chúng ta sẽ nhận ra điều này nếu chúng ta yêu thương những người xung quanh! Và ‘Tình yêu của Chúa Kitô không phải là việc làm từ thiện rẻ tiền, mà là một tình cảm sâu sắc và phi thường có khả năng định hình những lựa chọn, quyết định và thậm chí là hy sinh... tình yêu vĩ đại nhất là ‘hiến dâng mạng sống mình cho những người mình yêu’ (Don Luigi M. Epicoco).
Bây giờ chúng ta hãy dừng lại một chút, suy ngẫm về Bài ca Đức ái tuyệt đẹp của Thánh Phaolô, khám phá lại ‘tọa độ của đức bác ái’, để lòng chúng ta được soi sáng:
«Giả như tôi có nói được các thứ tiếng của loài người và của các thiên thần, mà không có đức bác ái, thì tôi cũng chẳng khác gì thanh la phèng phèng hay chũm chọe xoang xoảng. Và nếu tôi có ơn nói tiên tri, và hiểu biết mọi điều huyền nhiệm và mọi sự hiểu biết, và nếu tôi có tất cả đức tin đến nỗi có thể dời núi, nhưng không có đức ái, thì tôi chẳng là gì. Dầu tôi phân phát hết gia tài để nuôi người nghèo, lại phó cả thân mình để chịu thiêu đốt, mà không có lòng bác ái, thì cũng chẳng ích gì cho tôi. Bác ái là kiên nhẫn, bác ái là nhân từ; Bác ái không ghen tị, không khoe khoang, không tự cao, không thô lỗ, không tìm tư lợi, không dễ nổi giận, không nghĩ xấu về bất cứ điều gì đã làm, không vui mừng về điều gian ác, nhưng vui mừng trong sự thật. Nó bao trùm mọi sự, tin mọi sự, hy vọng mọi sự, chịu đựng mọi sự. “Lòng bác ái không bao giờ mất đi” (1 Cr 13:1-13)
Thứ Năm Tuần III MC
Thời gian chiến đấu
Mùa Chay là thời gian sám hối trở về. Cũng là thời gian chiến đấu. Chiền đấu trên nhiều bình diện khác nhau: ta chiến đấu với chính mình, với cái tôi của mình, với tính kiêu căng của mình; ta chiến đấu với thần dữ và những cám dỗ của chúng; ta chiến đấu chống lại mọi thực tại kéo ta xa khỏi Đức Giêsu, chống lại mọi trở ngại ngăn cản ta cùng ở với Ngài.
‘Ai không đi với tôi là chống lại tôi’: những lời này mang một ý nghĩa hết sức sâu xa và có thể được dùng như chuẩn mực trong mọi sự. Ở cùng với Đức Giêsu phải là quan tâm hàng đầu và duy nhất của chúng ta. Như vậy, mỗi buổi sáng khi vừa thức giấc, việc làm đầu tiên của ta sẽ là hành vi thờ lạy: ta trình bày với Đức Giêsu mong ước của ta được ở với Ngài và đó sẽ là cách tốt nhất để ra khỏi tình trạng mê ngủ, vô thức mà ma quỷ giăng ra. Trong ngày sống, trước mỗi việc làm, ta lại trở về với Đức Giêsu, cố gắng tìm cách để mình được đồng hành với Ngài. Và như thế, ta ‘thu góp cùng với Chúa’ trong khi ma quỷ tìm mọi cách để ‘phân tán’ chúng ta, làm ta tiêu hao thời giờ, kéo ta ra khỏi điều chính yếu.
+++
Tin Mừng hôm nay cho chúng ta biết rằng khi một trái tim đóng lại trước ân sủng và đầy định kiến và lên án, nó có thể nói rằng điều thiện là điều ác! Chúa Giêsu không ép buộc, không áp đặt, không gửi những dấu hiệu giật gân như nhiều người yêu cầu, nhưng chữa lành, chữa lành bằng lòng trắc ẩn của tình yêu. Chúa Giêsu đã gặp phải sự ngờ vực và vu khống đến từ kẻ ác, kẻ lợi dụng con người, có khả năng nói rằng thiện là ác và ác là thiện! Tất cả những điều này vẫn xảy ra cho đến ngày nay, thật không may, ngay cả từ phía những người trong Giáo hội. Nhưng như một vị linh mục tốt đã từng nói với tôi: ‘có những người của Giáo hội và những người của Chúa!’ Chúng tôi muốn cầu nguyện rằng tất cả mọi người trong Giáo hội cũng trở thành người của Chúa! Chúng ta muốn cầu nguyện để trái tim chúng ta cũng được giải thoát khỏi định kiến, vì tôi cũng vậy, bạn cũng vậy, đều có khả năng nói những điều ác ý và vu khống khi người khác không như chúng ta mong muốn, khi người khác làm mất đi sự hiện diện của chúng ta, khi người khác tốt hơn, khi người khác được yêu thương vì họ luôn yêu thương và không có bất kỳ sự loại trừ nào. Tối nay chúng ta hãy nhìn vào trái tim mình, hãy nhìn xem có gì và ai đang cư ngụ trong đó.
Chúng ta thường nghĩ rằng biểu hiện của cái ác là những sự kiện giật gân khiến chúng ta sợ hãi và kinh hoàng. Trong Tin Mừng hôm nay, ma quỷ chỉ có một dấu chỉ duy nhất: nó chặn đứng sự giao tiếp của người đàn ông này, nó ngăn cản anh ta nói. Tôi nghĩ chúng ta đã có cùng trải nghiệm này nhiều lần: chúng ta cảm thấy bế tắc, không thể chia sẻ, không thể nói với chính mình, không thể mở lòng. Chúa Giêsu chữa lành người đàn ông này và câu chuyện này dường như muốn nói với mỗi người chúng ta rằng ngay cả khi chúng ta thấy mình ở trong hoàn cảnh tương tự, Chúa vẫn có thể giải thoát chúng ta. Vấn đề thực sự là phải nhận ra điều đó và muốn mở lòng ra lần nữa" (Don Luigi M. Epicoco).
Thứ sáu Tuần III MC
Yêu và được Yêu
Thánh Marcô cho ta được nghe tự miệng Đức Giêsu nói về điều răn trọng nhất, là tâm điểm và tóm tắt cả tin mừng và toàn bộ dự phóng cuộc sống chúng ta. Thiên Chúa đã tạo dựng nên chúng ta do tình yêu. Ngài đã thực hiện bằng cách cho tất cả chúng ta, thân xác và linh hồn, tình cảm và ý chí, toàn thể con người chúng ta, khả năng yêu thương. Tóm lại, Ngài đã thực hiện bằng cách cho chúng ta sinh ra trần gian này như là sinh vật bé bỏng không thể tự vệ, không những chỉ cần được nuôi dưỡng mà còn cần được mẹ yêu, một sinh vật bé nhỏ chỉ có thể lớn lên và đạt tầm vóc trưởng thành như là một con người trong và nhờ những mối dây yêu thương.
Nhưng càng tiến xa trong cuộc đời, chúng ta càng cảm nghiệm quả thật khó khăn thực hành yêu thương, yêu thương đích thật và vô vị lợi, yêu thật sự Thiên Chúa và anh em. Điều này đòi hỏi sự thanh luyện, và chắc chắn điều này không thể học được qua sách vở đâu! Cách duy nhất để học biết yêu là hãy để cho Chúa yêu mình, bởi lẽ người ta không thể yêu nếu không được yêu, và không có ai khác yêu chúng ta thật sự ngoài Thiên Chúa, vì Ngài là Chúa duy nhất và là Tình Yêu.
+++
Trong Phúc Âm hôm qua, Chúa Giêsu đã đưa ra dấu hiệu về sự xuất hiện của vương quốc. Hôm nay, Chúa đưa ra cho chúng ta một tiêu chuẩn để biết chúng ta còn xa hay gần Vương quốc: điều răn yêu thương. Nhắc lại Cựu Ước, Chúa Giêsu trả lời những người hỏi Người về điều răn quan trọng nhất: ‘Hãy lắng nghe’. Tôi nên nghe gì? ‘Chúa là Thiên Chúa chúng ta, là Chúa duy nhất. Ngươi phải hết lòng, hết linh hồn, hết trí khôn, hết sức lực mà kính mến Chúa là Thiên Chúa ngươi. Điều răn thứ hai là: “Ngươi phải yêu người lân cận như chính mình.” Ông cũng trả lời một cách khôn ngoan và Chúa Giêsu bảo ông không còn xa Nước Trời. Văn bản kết thúc bằng câu nói rằng không ai hỏi thêm câu hỏi nào nữa. Trong cuộc đối thoại với Chúa, tôi cầu xin Ngài điều gì? Tôi có sống theo điều răn chính không?
Thánh Phanxicô de Sales đã viết: ‘Nếu tôi biết rằng có một phần nào trong trái tim tôi không dành cho Chúa, tôi sẽ xé nát nó ra.’ Tôi nên xé bao nhiêu sợi cơ tim?
Lạy Chúa, Chúa đã ban cho con điều răn yêu thương, là yêu Chúa hết lòng và yêu người lân cận như chính mình con. Xin ban cho con, con cầu xin Chúa, một tình yêu mạnh mẽ, trung thành, can đảm, trong đó mọi sợi dây tình yêu đều dành cho Chúa và không mắc nợ bất kỳ ai khác ngoài tình yêu.
Thứ bảy Tuần III MC
Xin thương xót con là kẻ có tội
Nếu thành thật với chính mình, chúng ta phải nhìn nhận là tất cả chúng ta đều có khuynh hướng muốn tôn vinh mình. Có lẽ vì chúng ta thực hành đạo cách trung thành, giống như người Pharisêu đạo đức kia, nên cứ nghĩ là ai cũng phải nhìn nhận mình là người xứng đáng.
Chúng ta chưa hiểu những lời Thiên Chúa phán qua ngôn sứ Hôsê: ‘Ta muốn tình yêu chứ không muốn hy lễ’ (Hs 6,6). Thay vì ca tụng Thiên Chúa như chính Ngài là, lời cảm tạ của chúng ta thường lại quy về điều chúng ta là, hoặc tệ hơn nữa, còn tự cho mình hơn kẻ khác.
Suốt Mùa Chay này, chúng ta xin Đức Giêsu thay đổi tận căn tấm lòng chúng ta, ban cho ta sự khiêm tốn của người thu thuế, đã có thái độ và lời cầu nguyện đúng đắn trước mặt Thiên Chúa. Chúng ta chắc sẽ chẳng bao giờ hiểu cách đầy đủ mức độ khắng khít chặt chẽ giữa tình yêu và lòng khiêm tốn. Điều tốt nhất mà chúng ta có thể làm được trước mặt Chúa, dù ta có cho mình thánh thiện đến mức nào đi chăng nữa, đó là khiêm tốn trước mặt Ngài.
Có những lúc chúng ta không tài nào cảm tạ Thiên Chúa cách thành thật được; ta có thể cầu nguyện như người thu thuế, lợi dụng tình trạng đáng thương của mình để thưa với Đức Giêsu: ‘Lạy Chúa, xin thương xót con là kẻ tội lỗi’. Đức Giêsu sẽ luôn nhậm lời chúng ta.
Sự khiêm tốn chẳng có liên quan gì với mặc cảm tội lỗi hoặc mặc cảm tự ti nào đâu. Là một thái độ tâm hồn sẵn sàng yêu thương; điều này giả thiết chúng ta đã biết được nhờ trải nghiệm tình trạng tội lỗi của mình, khiến Chúa Cha thương đoái nhìn đến, vì ai hạ mình xuống sẽ được nâng lên. Như thế chúng ta đi vào tinh thần của lời kinh Magnificat.
+++
Chúng ta thấy mình đang đối mặt với hai con người, hai hình mẫu về đức tin và lời cầu nguyện. Một bên là người Pha-ri-siêu cầu nguyện trước cái tôi của mình. Chắc chắn về lòng tốt của mình, ông ta biện minh cho mình và lên án người khác. Ngược lại, người thu thuế cảm thấy xa cách Chúa và không thể tin tưởng chính mình, nên đã tự buộc tội mình và cầu xin sự tha thứ.
Chúng ta có thể nghĩ về hai người này như hai tâm hồn, hai thái độ cùng tồn tại trong trái tim mỗi người chúng ta.
Mỗi hành động chúng ta làm có thể mang lại những kết quả khác nhau tùy thuộc vào tinh thần mà chúng ta sống; Trong lời cầu nguyện, sự thật của trái tim được bộc lộ. Người Pharisiêu không đứng trước mặt Chúa, mà trước cái tôi của mình, họ độc thoại với chính mình, họ tạ ơn, nhưng không phải để ngợi khen Chúa và bước vào sự hiệp thông với Ngài, mà là để ngợi khen chính mình và tách biệt mình khỏi người khác. Lời cầu nguyện của kẻ kiêu ngạo là sự tách biệt ma quỷ khỏi người khác và khỏi Thiên Chúa. Ngược lại, người thu thuế, ý thức được tội lỗi của mình, thậm chí không tin vào lời cầu nguyện của mình: nhưng lời cầu nguyện của người khiêm nhường thì thấu đến tận mây xanh (Hc 35:17). Không có lòng khiêm nhường thì không có sự hiểu biết, cả về bản thân lẫn về Chúa.
Lạy Chúa, xin giúp chúng con nhận ra lòng kiêu hãnh đáng xấu hổ của người Pharisiêu.
Tiếng nói của Đức Giáo hoàng Phanxicô:
‘Đoạn Tin Mừng nêu bật hai cách cầu nguyện, một cách sai lầm - cách của người Pharisêu - và cách kia là chân thực - cách của người thu thuế. Người Pharisêu thể hiện một thái độ không bày tỏ lòng biết ơn Thiên Chúa vì những ơn lành và lòng thương xót của Người, mà là sự tự mãn. Người Pharisêu cảm thấy mình công chính, ông cảm thấy đúng, ông khoe khoang về điều này và phán xét người khác từ trên bệ cao của mình. Ngược lại, người thu thuế không nói nhiều. Lời cầu nguyện của ông khiêm nhường, tỉnh táo, thấm nhuần nhận thức về sự bất xứng của chính mình, về những đau khổ của chính mình: người đàn ông này thực sự nhận ra mình cần sự tha thứ của Thiên Chúa, cần lòng thương xót của Thiên Chúa. Lời cầu nguyện của người thu thuế là lời cầu nguyện của người nghèo, đó là lời cầu nguyện đẹp lòng Thiên Chúa, như bài đọc thứ nhất nói, ‘vươn tới cả những đám mây’ (Hc 35:20), trong khi lời cầu nguyện của người Pharisêu bị đè nặng bởi gánh nặng của sự phù phiếm.
Lm. Phêrô Phạm Ngọc Lê
Tin Mừng hôm nay nói với chúng ta về mầu nhiệm lớn lao của sự đau khổ, một chủ đề tế nhị mà thay vì nói những điều vô nghĩa thì tốt hơn là nên im lặng. ‘Thiên Chúa không đến để xóa bỏ đau khổ. Ngài thậm chí không đến để giải thích, mà đến để lấp đầy nó bằng sự hiện diện của Ngài’ (Paul Claudel).
Trong Phúc Âm, một số người đến gặp Chúa Giêsu để báo cáo một tin tức ghê tởm. Philatô thực hiện quyền lực của mình theo cách đẫm máu: bằng cách giết người trong Đền thờ, ông đã trộn máu của một số người Ga-li-lê với máu của các vật tế lễ. Một hành động mạnh mẽ làm mọi người sợ hãi và kinh hoàng. Họ yêu cầu Chúa Giêsu giải thích lý do cho sự việc này. Nhưng về phía Chúa Giêsu chỉ có một suy tư và lời mời gọi mà họ phải chấp nhận: ‘Các ngươi tưởng những người Ga-li-lê đó tội lỗi hơn tất cả những người Ga-li-lê khác sao, vì họ phải chịu số phận như thế? Không, ta bảo các ngươi, nhưng nếu các ngươi không sám hối, thì tất cả các ngươi cũng sẽ chết như vậy." Không chỉ vậy, Chúa Giêsu, khi chuyển từ một cuộc thảm sát sang một bất hạnh, đã đề cập đến vụ tháp Siloe đổ xuống đè chết mười tám người, luôn lặp lại cùng một lời mời gọi: ‘Hãy ăn năn!’.
Có bao nhiêu lần khi chúng ta bị bệnh, khi điều gì đó đau đớn xảy đến với chúng ta, chúng ta ngay lập tức tự hỏi: Nhưng tôi đã làm gì sai để phải chịu đựng điều này?. Chúng ta tìm kiếm câu trả lời, và điều đó cũng chính đáng, nhưng chúng ta cần nhận thức rằng không có câu trả lời nào cho một số sự kiện. Ngày nay, Chúa Giêsu muốn chúng ta đừng nghĩ rằng đau khổ của chúng ta là sự trừng phạt của Chúa vì những tội lỗi chúng ta đã phạm, hoặc rằng Chúa vắng mặt, hoặc rằng Ngài không yêu thương chúng ta hoặc rằng Ngài không quan tâm đến đau khổ của chúng ta. Hôm nay Chúa Giêsu mời gọi chúng ta đọc những sự kiện đó theo một cách khác, đặt chúng vào viễn cảnh hoán cải. ‘Trên thực tế, những bất hạnh, những sự kiện đau buồn [...] phải là những cơ hội để suy ngẫm, để vượt qua ảo tưởng rằng có thể sống mà không có Chúa, và để củng cố, với sự giúp đỡ của Chúa, cam kết thay đổi cuộc sống. Sự khôn ngoan đích thực là để cho bản thân bị chất vấn bởi sự bấp bênh của sự tồn tại và đọc lịch sử nhân loại bằng con mắt của Chúa, Đấng luôn luôn và chỉ muốn điều tốt lành cho con cái mình, vì một kế hoạch khó hiểu của tình yêu của Người, đôi khi cho phép họ bị thử thách bằng nỗi đau để dẫn họ đến một điều tốt đẹp hơn’ (Benedict XVI).
Chúng ta đang sống trong một thời đại đã tạo ra một cảnh tượng đau thương. Mọi người ngồi trước TV để xem tin tức tội phạm, chỉ bị thúc đẩy bởi sự tò mò bệnh hoạn. Tuy nhiên, sự bí ẩn của cuộc sống, của sự đau khổ, không được tiếp cận bởi những khán giả đơn giản nằm trên ghế bành có ý định thưởng thức chương trình. Không, bạn hãy đặt mình vào hoàn cảnh đau khổ và tự hỏi mình phải làm gì và như thế nào. Nếu tôi không sám hối, tôi sẽ sống vô nghĩa. Bạn đứng trước cuộc sống để được thay đổi. Bi kịch là lời kêu gọi, tôi nên phản ứng thế nào khi đối mặt với nỗi đau, điều đó rất quan trọng! Đừng chỉ hỏi tôi tại sao, mà hãy yêu cầu tôi trả lời bằng tình yêu thương, bằng sự hoán cải, để cho bản thân tôi được biến đổi bởi tin tức’ (Don Fabio Rosini). Đây là cách đọc những sự thật đau lòng: rằng tôi hoán cải, rằng tôi bắt đầu yêu thương, rằng tôi bắt đầu nhìn vào nỗi đau khổ của người khác không phải như một khán giả, mà là một người biết cách gần gũi và khóc cùng những người đang khóc!
LỜI CẦU NGUYỆN
Lạy Chúa, lạy Thiên Chúa của con, con đây trước mặt Chúa: Con đau yếu, lạy Chúa, và Chúa biết nỗi đau khổ và vất vả của con, Chúa cũng biết nỗi sợ hãi của con. Lạy Chúa, xin là ánh sáng của con trong đêm tối, xin đừng bỏ con một mình trong nỗi thống khổ, xin cho con tin vào tình yêu của Chúa và tình yêu của người khác.
Tội ác và hình phạt? Theo Chúa Giêsu thì không phải vậy...
‘Nếu ta muốn đợi cho đến khi tất cả mọi người trở nên thông minh thì sẽ mất quá nhiều thời gian... Khi đó ta cũng hiểu rằng khoảnh khắc này sẽ không bao giờ đến, rằng con người sẽ không bao giờ thay đổi và không ai có thể biến đổi họ và việc cố gắng cải thiện họ sẽ là một sự lãng phí công sức!’. Đây là điều Dostoevsky đã nói cách đây hơn một thế kỷ rưỡi trong tác phẩm ‘Tội ác và hình phạt’. Bắt đầu bằng câu nói này của nhà văn Nga nổi tiếng nhất vì hai lý do:
Đầu tiên là nhắc lại nhu cầu không để bản thân bị che mắt bởi bạo lực mà chúng ta chứng kiến ngày nay và sự tức giận phát sinh từ đó, đến mức không còn phân biệt được thiện và ác và đánh đồng mọi người với nhau: bản chất độc ác và ma quỷ của một kẻ nắm quyền chỉ huy một quốc gia, buộc chính người dân của mình phải chiến tranh, không thể khiến chúng ta nghĩ rằng những người đó, lịch sử và văn hóa của họ là một dân tộc, một lịch sử và một nền văn hóa của cái ác, như chúng ta thường nghe thấy những ngày này từ một bộ phận dư luận. Cái tốt và cái đẹp của lịch sử và văn hóa của một dân tộc không bị ảnh hưởng bởi sự mục nát của tâm hồn một người, ngay cả khi người đó là người quan trọng nhất của dân tộc đó.
Và lý do thứ hai có liên quan đến chủ đề của Phụng vụ Lời Chúa hôm nay, đặc biệt là Tin Mừng: người chủ của dụ ngôn muốn chặt cây vả cằn cỗi vì thực ra, nó không còn có thể cho bất cứ điều gì tốt nữa, lý do với cùng một não trạng được diễn tả trong câu trích dẫn, nghĩa là, cái ác ảnh hưởng đến tâm hồn con người không bao giờ có thể bị loại bỏ, và cố gắng làm cho những gì không có thể trở nên tốt và hữu ích là một sự lãng phí thời gian.
Một lối suy nghĩ thường xâm chiếm trái tim và suy nghĩ của chúng ta khi đối mặt với những tình huống xấu mà chúng ta nghĩ rằng chỉ có thể thay đổi được nếu loại bỏ tận gốc; hơn nữa, chúng ta cũng tìm thấy một não trạng kiểu này trong Phúc Âm, khi bắt đầu bài giảng của mình, Gioan Tẩy Giả đe dọa mọi người về sự xuất hiện của một Thiên Chúa trừng phạt, sẵn sàng trừng phạt những ‘tội lỗi’ của con người bằng cách ‘chặt’ chúng xuống như rìu chặt rễ một cây không trái. Tội ác và hình phạt, nói một cách chính xác, có mối liên hệ không thể tránh khỏi, khiến cái này trở thành hậu quả trực tiếp của cái kia: bạn đã sai, những gì bạn đã làm là không thể thay đổi, cũng như hành vi của bạn cũng có thể được lặp lại, vì vậy bạn phải bị loại bỏ trước khi bạn có thể gây thêm tổn hại. Và đôi khi, trong tâm lý của chúng ta, sợi chỉ liên kết tội ác và hình phạt này còn được củng cố hơn nữa bằng một lý luận ‘ngược’ thậm chí còn nguy hiểm hơn: không chỉ ‘tội ác phải tương ứng với hình phạt’, mà ‘hình phạt là dấu hiệu của tội ác’, điều này thậm chí khiến chúng ta nghĩ rằng đau khổ là do lỗi lầm gây ra, rằng nỗi đau trải qua là hậu quả của hành vi xấu, rằng bệnh tật hay bất hạnh không gì khác hơn là hình phạt được gửi đến từ trên cao để chuộc lại tội lỗi đã phạm phải. Nếu đúng như vậy, tôi thà không biết những cư dân của những ‘cõi trời cao’ nơi mà từ đó bất hạnh được gửi đến; và nếu nó phù hợp với Vị Chúa mà tôi tin tưởng, tôi sẽ ngay lập tức loại mình ra khỏi danh sách những người trung thành với Người!
Tuy nhiên, não trạng này là di sản của một nền văn hóa mà chúng ta mang theo theo cách sâu xa, nếu đúng như đoạn Tin Mừng hôm nay chứng minh - những ý tưởng này đã lưu hành vào thời Chúa Giêsu và ở một hình thức rất mạnh mẽ. Vì vậy, ‘một số người’ đi báo cáo với Chúa Giêsu một tin tức (cuộc nổi loạn của một nhóm người Galilê bị người La Mã đàn áp đẫm máu) theo cách có vẻ như là một lời cảnh báo (‘Hãy cẩn thận, vì chính ngươi cũng là người Galilê...’) dám cho rằng chính sự kiện đó là dấu hiệu của sự trừng phạt từ Thiên Chúa giáng xuống sự gian ác của họ; Chúa Giêsu vạch trần não trạng này của họ bằng cách trích dẫn một câu chuyện tin tức khác (một tòa tháp đổ sập xuống một nhóm người, những người thực ra vô tội về những gì đã xảy ra với họ, và hơn nữa là cư dân của Giêrusalem, do đó là ‘những người thánh thiện’ của Thành phố Thánh, (theo não trạng của nhiều người) không thể được xác định là một ‘hình phạt của Chúa’, vì thực tế đơn giản là những người là nạn nhân của nó chắc chắn không tệ hơn hoặc ‘đáng’ bị trừng phạt hơn những người khác.
Tất nhiên, nếu đây là tâm lý thì tất cả chúng ta đều có nguy cơ bị trừng phạt cách đột ngột; Nếu - như Chúa Giêsu nói với những người đối thoại với Người - chúng ta không thay đổi não trạng của mình (điều này có nghĩa là ‘hoán cải’), thì một điều bất hạnh giống như nhiều điều chúng ta thấy đang xảy ra có thể giáng xuống mỗi người chúng ta, và nếu điều này xảy ra thì đó chỉ là lỗi của hành vi xấu của chúng ta. Bởi vì điều xấu phải bị loại bỏ, và điều bị đánh bại thì chắc chắn là xấu.
May mắn thay, Thiên Chúa của Chúa Giêsu Kitô không trùng với Thiên Chúa của những ‘người như vậy’, cũng không trùng với Thiên Chúa mà Gioan Tẩy Giả rao giảng, và có lẽ thậm chí không trùng với Thiên Chúa phán xét và điều tra của một số nhân vật của Dostoevsky.
Thiên Chúa của Chúa Giêsu Kitô không cầm rìu trong tay, nhưng cầm cuốc; Thiên Chúa của Chúa Giêsu Kitô không thích cắt, nhưng thích tỉa; Thiên Chúa của Chúa Giêsu Kitô không nhổ tận gốc, nhưng Người xới đất và bón phân cho nó; Thiên Chúa của Chúa Giêsu Kitô không coi tội nhân là tội phạm, mà coi tội lỗi là tội phạm; Thiên Chúa của Chúa Giêsu Kitô không trừng phạt, nhưng tha thứ; Thiên Chúa của Chúa Giêsu Kitô thích trả giá thay vì bắt chúng ta trả giá; Thiên Chúa của Chúa Giêsu Kitô không gửi đến những bất hạnh, cũng không loại bỏ chúng, nhưng cùng chúng ta đối mặt với chúng; Thiên Chúa của Chúa Giêsu Kitô giống như một bụi cây đang cháy nhưng không thiêu rụi, cháy và đôi khi gây đau đớn, nhưng không tắt và do đó không ngừng sưởi ấm và soi sáng cho chúng ta.
Trên hết, Thiên Chúa của Chúa Giêsu Kitô có sự kiên nhẫn, và rất kiên nhẫn, đối với chúng ta: sự kiên nhẫn mà chúng ta thiếu, và vì thế thay vì kiên nhẫn và chậm rãi xây dựng hòa bình, chúng ta thích sự tức thời của vũ khí, bạo lực, và mong rằng chiến thắng sẽ thuộc về kẻ mạnh nhất, ngay cả khi chiến thắng đó hầu như không bao giờ là chiến thắng tốt nhất và công bằng nhất.
Và xin Chúa cất khỏi tay chúng ta chiếc rìu của công việc và ngôn ngữ mà chúng ta dùng để ‘cắt’ người khác, vì ngay cả Ngài cũng không cho phép chính Ngài - mặc dù Ngài có mọi quyền - làm như vậy với chúng ta.
Chúa Nhật III MC/B
Ngày nay nếu có dịp đến viếng Đền thờ Giêrusalem ta mới hiểu được tính thánh thiêng của nơi ấy đối với dân do thái. Khi Đền thờ còn nguyên vẹn ắt hẳn điều đó càng được cảm nhận nhiều hơn, nên vào những dịp lễ lớn các người do thái ở Palestina và từ khắp nơi trên thế giới đều tuôn về đây.
Việc sử dụng các tiến lễ nơi đền thờ đã là bằng chứng dân chúng đã mua bán số lượng lớn mà lề luật cho phép. Sự kiện trong đoạn Tin mừng hôm nay cho ta biết rằng bên trong đền thờ người ta có thể mua các tiến vật và nhiều vật khác.
Giống như tác giả thánh vịnh, Đức Kitô nung nấu bởi ‘lòng nhiệt thành đối với nhà Chúa’ (Tv 68,10). Khi người do thái hỏi Đức Giêsu xem ngài lấy danh nghĩa nào mà hành động như vậy, Ngài có ý muốn nói về sự phục sinh. Vào thời đó việc ấy tựa như một tội phạm thượng. Ta cùng theo câu giải thích này: ‘Nhiều kẻ tin danh Người. Đức Giêsu không tin tưởng họ vì Người biết tất cả mọi người’. Ta luôn phải chứng tỏ rằng mình cần sám hối, cần biết chính mình như Thiên Chúa biết ta vậy.
Sứ điệp mà Giáo Hội đã rao giảng ngay từ thuở ban đầu là Đức Giêsu Kitô chịu đóng đinh và đã sống lại. Tất cả những sinh hoạt mùa chay đều nhằm việc cử hành mầu nhiệm vượt qua. Có cái nhìn lạ thường nào của nhân loại ở đây! Thiên Chúa đã sai Con Ngài để thế gian được giao hòa với Ngài, để làm cho ta được tái sinh trong một cuộc sống mới trong Ngài. Tuy nhiên, nhiều lần, ta đón nhận tất cả mọi sự một cách quá nhẹ dạ. Cũng giống như những kẻ buôn bán trong đền thờ, nhiều lần tôn giáo chẳng có chút giá trị nào liên quan đến vinh quang của Thiên Chúa hoặc đến sự thánh thiện mà ta được kêu gọi đến.
Xh 20,1-17; Tv 18; 1Cor 1,22-25; Ga 2,13-25
Phụng vụ chúa nhật trước nhắc ta việc Đức Giêsu dâng hiến tất cả cho Chúa Cha, để nhận tất cả từ nơi Cha. Thiên Chúa đòi hỏi tất cả nơi con người vì Ngài muốn ban tặng cho con người điều tuyệt hảo nhất, Ngài là khuôn mặt mới của một vị Thiên Chúa không kết án con người nhưng tha thứ, chúc lành biến con người trở nên phúc lành cho mọi người.
Việc biến hình của Đức Giêsu nhằm an ủi các tông đồ, là những người chưa hiểu thấu và thường thất vọng vì những biến cố và lời nói của Đức Giêsu, Đấng vừa loan báo cái chết và sự phục sinh của Ngài.
Phụng vụ chúa nhật hôm nay trình bày cho ta Đức Giêsu thanh luyện mối tương quan giữa con người với Thiên Chúa. Cần phải tôn thờ Thiên Chúa trong Thần Khí và Chân Lý.
Đoạn trình thuật về đền thờ mà Thánh Gioan đặt ngay đầu tin mừng của Ngài, muốn cho ta hiểu rằng đền thờ chính là nơi Thiên Chúa ngự, nơi con người phải sống xứng hợp như con cái, nơi mà họ nhận các ân huệ của Ngài: Thiên Chúa muốn con người có một quan niệm mới về Ngài, xem Ngài như một người Cha tốt lành và luôn quan tâm.
Dấu chỉ của Chúa nhật hôm nay là: lề luật, các phép lạ, việc thờ phượng, tất cả những yếu tố trình bày cho ta một Thiên Chúa khác với điều mà Đức Giêsu muốn dạy ta biết.
Bài đọc 1, trích sách Xuất hành, thuật lại việc Thiên Chúa ban cho Môsê Mười Điều Răn.
Thiên Chúa muốn cho con người hiểu rằng chính Ngài đã đưa họ thoát khỏi ách nô lệ Ai Cập để cho họ được tự do, biến họ thành con cái của Ngài và do đó Ngài đã nói với dân 10 lời: ‘vì Ta là Chúa, Thiên Chúa ngươi, Chúa hùng mạnh, Chúa ganh tị, trừng phạt con vì tội lỗi cha, cho đến ba bốn đời, những kẻ ghét Ta; Ta tỏ lòng nhân lành đến ngàn đời đối với những ai kính mến Ta và tuân giữ các giới răn Ta.
Và còn tiếp: ‘Ngươi đừng lấy danh Chúa, Thiên Chúa ngươi, mà lường gạt. Ngươi hãy nhớ thánh hoá ngày Sabbat. Ngươi làm lụng và làm tất cả mọi việc trong sáu ngày, còn ngày thứ bảy là ngày Sabbat, thì thuộc về Chúa, Thiên Chúa ngươi; trong ngày đó, ngươi, con trai, con gái, tôi tớ nam nữ, súc vật, ngoại kiều trọ trong nhà ngươi, tất cả không được làm việc gì. Ngươi hãy tôn kính cha mẹ, để ngươi được sống lâu dài trong xứ mà Thiên Chúa sẽ ban cho ngươi. Ngươi chớ giết người, chớ phạm tội ngoại tình, chớ trộm cắp, chớ làm chứng dối hại anh em mình, chớ tham lam nhà của kẻ khác, chớ ham muốn vợ bạn hữu, tôi tớ nam nữ, bò lừa và bất cứ vật gì của bạn hữu’.
Người do thái không gọi là điều răn nhưng gọi là 10 lời của mạc khải, mà Chúa là Thiên Chúa đã ban cho Môsê và họ phải tuân theo trong đời sống để có thể trở thành những người yêu mến Thiên Chúa.
Thánh Augustinô đã nói: ‘Hãy yêu mến Thiên Chúa rồi bạn muốn làm gì thì làm’.
Khi nói các điều răn, nhiều người nghĩ rằng đó là danh sách của những ‘điều không’ [được phép làm], hầu như các giáo huấn của Giáo Hội đều chỉ là những cấm đoán, toàn những điều không được làm, những điều không thể thực hiện. Thiên Chúa đã ban cho dân lề luật, bởi lẽ nhờ các giáo huấn đó họ trở nên tự do và không còn nô lệ những điều tiêu cực trong lòng họ. Nếu họ tuân giữ điều Thiên Chúa dạy, họ thực sự nên tự do để sống trong tình yêu mà Đức Giêsu nói đến; quả thật Ngài đến không phải để hủy bỏ lề luật, nhưng là để làm cho nó kiện toàn, bằng việc ban cho ta một giới răn mới: “Hãy yêu thương nhau như Thầy đã yêu thương anh em”: nếu ta học yêu thương nhau theo cách thức của Đức Giêsu, thì sẽ chẳng còn vấn nạn nào cho việc tuân giữ 10 lời.
Câu điệp khúc cùa Thánh vịnh 18: Chúa có lời ban sự sống đời đời; toàn dân nhìn nhận rằng lề luật Chúa toàn thiện, làm vui thích tâm hồn: ‘Giới răn Chúa chính trực, làm hoan lạc tâm can; mệnh lệnh Chúa trong ngời, sáng soi con mắt’. Còn các câu phiên khúc tác giả thánh vịnh nói rằng: “Luật pháp Chúa toàn thiện, bồi bổ tâm linh; chỉ thị Chúa cố định, phá ngu kẻ dốt.
Trong bài đọc 2 trích thư thứ nhất gửi Corintô, thánh Phaolô tông đồ nói với các anh em nhắc nhớ họ rằng trong khi những người do thái đòi hỏi dấu lạ, người Hy lạp tìm kiếm sự khôn ngoan, chúng tôi rao giảng Đức Kitô chịu đóng đinh trên thập giá, là quyền năng và là sự khôn ngoan của Thiên Chúa.
Có lẽ người ta nghĩ rằng Thiên Chúa phục vụ chỉ nhờ thực hiện những dấu lạ và những điều hùng vĩ, nhưng ngược lại Đức Kitô từ trong thinh lặng của thập giá, chứng tỏ tình yêu cao vời dành cho con người.
Thánh sử Gioan đặt đoạn tin mừng Đức Giêsu xua đuổi những người buôn bán ra khỏi đền thờ ngày đoạn đầu sách tin mừng của ngài. Lễ Vượt qua gần đến, Đức Giêsu lên Giêrusalem, Người thấy trong đền thờ có những người buôn bán các con vật và đổi tiền. Ngài chắp dây thừng làm roi đánh đuổi tất cả ra khỏi đền thờ và nói với họ đừng làm nhà Cha Ta thành nơi buôn bán.
Người do thái hỏi Đức Giêsu: ‘Ông hãy tỏ cho chúng tôi thấy dấu gì là ông có quyền làm như vậy?’ Đức Giêsu trả lời họ: "Các ông cứ phá huỷ đền thờ này đi, nội trong ba ngày Ta sẽ dựng lại".
Người có ý nói đền thờ là thân thể Người. Vì thế, khi Chúa Giêsu từ cõi chết sống lại, các môn đệ mới nhớ lời đó, nên đã tin Kinh Thánh và tin lời Người đã nói. Nhiều kẻ tin danh Người, vì mục kích những phép lạ Người làm. Nhưng chính Chúa Giêsu không tin tưởng họ, vì Người biết rõ mọi điều trong lòng người ta.
Đức Giêsu xua đuổi những kẻ buôn bán ra khỏi đền thờ, thanh tẩy đền thờ, làm cho người ta hiểu rằng việc thờ phụng Thiên Chúa phải thanh sạch và chân chính; trong đền thờ người ta chỉ có thể cử hành duy nhất phụng vụ tình yêu.
Suy Tư
-Môsê nhận mười giới luật để ban bố cho dân tự giải thoát mình khỏi những cảnh huống của con người. còn đối với chúng ta, mười giới luật có nghĩa gì?
-Ta có ý thức rằng những ‘điều không được’ phép làm trong mười điều răn tất cả đều có thể thi hành trong cuộc sống hàng ngày, bằng cách thực hành Tình Yêu mà Đức Giêsu nói?
--Các giáo huấn của Thiên Chúa xuất phát từ cuộc sống trần thế của chúng ta hoặc chúng ta sống để những ngày sống của ta bị các biến cố tiêu cực bắt lấy, mà không nghĩ rằng đâu là giải pháp tốt hơn cho người kitô hữu?
-Khi vào trong nhà thờ, ta có tin chắc rằng nơi đây có Chúa đang chờ đợi ta, để ta tiếp xúc Ngài trong thinh lặng và kinh nguyện?
-Ta có tôn trọng nhà thờ vì đối với ta đây thật là nhà của Thiên Chúa?
-Đức Kitô đã hứa cùng đồng hành với ta mọi ngày cho đến cuối cuộc đời ta, Ngài ở với ta mọi nơi; tham dự nghi lễ phụng vụ cùng với cộng đoàn kitô có thể là một tiếp cận gần hơn với Lời Chúa, làm cho ta hiểu rằng đâu là con đường cần phải trải qua để đạt đến niềm vui vĩnh cữu?
Thứ hai Tuần III MC
Tiên tri quê hương mình
Thánh Luca cho ta thấy sự đố kỵ và hiềm thù của người do thái là nguyên nhân dẫn đến cái chết của Đức Giêsu trên thập giá. Đức Giêsu hiểu rõ điều đó. Ngài biết nên tuyên bố: không ai làm tiên tri ở quê hương mình. Ngài đi vào đường khổ nạn một cách hoàn toàn tự nguyện: khi nào đến giờ mà Chúa Cha định sẵn, Ngài sẽ phó mình trong tay họ, nhưng trong thời gian trước khi giờ ấy đến, Ngài quan tâm cứu độ những ai tiếp nhận Ngài.
Đoạn tin mừng hôm nay làm ta suy nghĩ. Chúng ta là những người đã lãnh nhận ơn thanh tẩy, thuộc về một gia đình kitô, một cộng đoàn kitô, chúng ta là những người sống trong một quốc gia vẫn còn nhạy cảm với Tin Mừng, chúng ta có đủ khiêm tốn và niềm tin để tiếp nhận Đức Giêsu không? Chúng ta không mở lòng đủ cho Chúa Thánh Thần giúp ta chiến thắng tội lỗi. Chỉ Thánh Thần mới có thể giúp ta ý thức cách đúng đắn về tội của mình. Ngài không hề ép buộc chúng ta, nhưng trái lại, giúp ta nhận được ơn tha thứ của Đức Giêsu, sự chữa lành và ơn cứu độ.
+++
Chúa Giêsu thấy mình mâu thuẫn với dân chúng trong hội đường. Ngài nói với họ rằng không có vị tiên tri nào được chào đón ở đất nước mình và đưa ra cách hành động của Chúa, vượt ra ngoài biên giới Israel và đến với những người khác theo cách tự do, vô điều kiện và cá nhân. Như trường hợp của bà góa ở Sa-rép-ta và Na-a-man, người mắc bệnh phong; Điều này gây ra phản ứng tức giận trong đám đông, họ muốn ném ngài xuống từ mép núi vì lời nói của ngài không được chào đón, nhưng chỉ với thái độ đó, họ đã lý giải được lời của Chúa Giêsu: không một tiên tri nào được chào đón nồng nhiệt tại quê hương mình. Phản ứng tức giận, bạo lực này cũng có thể xảy ra trong tôi, thậm chí trong bạn, khi ai đó nói cho chúng ta sự thật; Chúng ta không chấp nhận những vị tiên tri chỉ trích vết thương trong lòng chúng ta, những người đối đầu với chúng ta. Chúng ta hãy tự hỏi liệu tôi có sẵn lòng, liệu bạn có sẵn lòng, chấp nhận hậu quả của việc nói nhân danh Chúa vào trái tim người khác không.
Thật tuyệt vời khi chiêm ngưỡng Chúa Giêsu trong sự tự do tuyệt vời đó, mở ra một con đường và đi giữa họ theo con đường của Người. Nếu họ không tiếp đón ngài ở đó và muốn kết thúc cuộc đời ngài, ngài sẽ tiếp tục và bỏ đi. Thái độ này của Chúa Giêsu nói lên điều gì trong lòng tôi? Tôi thích ở lại nơi không được chào đón, nơi người ta từ chối tôi hay đúng hơn là từ chối Chúa?
Lạy Chúa, xin ban cho con lòng can đảm của một vị tiên tri, người nói như Chúa, với trái tim của những người mà sự thật làm tổn thương để có thể vượt qua những tình huống khó khăn, để có thể vượt qua những người tìm cách làm hại con và vui vẻ bước theo con đường loan báo vương quốc của Chúa.
Thứ ba Tuần III MC
Liên kết các bài đọc Lễ Truyền Tin
Mầu nhiệm nhập thể của Con Thiên Chúa, đã được mong chờ từ xa xưa, được các ngôn sứ loan báo (bài đọc 1), nay được thực hiện cách tròn đầy. Trang tin mừng mà ta đọc hôm nay tóm tắt tất cả lịch sử cứu độ và toàn bộ tình yêu Thiên Chúa dành cho con người. ‘Thiên Chúa đã yêu thế gian đến nỗi ban Con Một Ngài’. Thiên Chúa không đi vào thế gian bằng sức mạnh: Ngài muốn đề nghị. Ngài muốn lời chấp thuận của Mẹ Maria (Tin Mừng). Lời Xin vâng là sự hoàn thành giao ước. Nơi Mẹ hiện diện cả dân tộc Israel và đồng thời hiện diện Giáo Hội vừa mới sinh ra. Thiên Chúa trở thành một người như chúng ta. Vĩnh cửu đi vào trong thời gian. Các bài đọc hướng chúng ta về mầu nhiệm phục sinh. Lời của Chúa Con vang lên: ‘Này Con xin đến, lạy Chúa, để thực thi ý Chúa’ (bài đọc 2), là lời mở đầu của sự vâng phục Chúa Cha cho đến mức chết trên thập giá.
Nội dung
Một ‘sắc chỉ’ tình yêu. Sắc chỉ của Ba Ngôi là sắc chỉ của tình yêu: vì Thiên Chúa đã yêu thế gian đến nỗi ban Con Một để cứu thế gian. Con người là chi trước mặt Thiên Chúa, vậy mà Ngài đã sai Con Một Ngài đến tái lập trật tự, kêu gọi con người từ chỗ sa ngã. Là một sắc chỉ của Ba Ngôi: Chúa Cha quyết định yêu thương, Chúa Con chấp nhận vâng phục Cha, Chúa Thánh Thần hoàn thành việc nhập thể cùng với lời ưng thuận của Maria. ĐGH Gioan Phaolô II trong thông điệp Mẹ Đấng Cứu Chuộc (số 9b) viết: ‘Việc truyền tin chính là mạc khải mầu nhiệm nhập thể đúng vào lúc mầu nhiệm ấy hoàn thành trên mặt đất. Việc trao ban cứu độ của Thiên Chúa cho cả tạo thành và trực tiếp cho con người chúng ta, đạt đến đỉnh cao trong mầu nhiệm nhập thể.
Ba Ngôi chọn con đường mầu nhiệm để cứu độ con người. Lẽ ra có thể chọn bằng cách ra sắc chỉ, bằng một hành động tỏ bày ý muốn của mình. Vì Thiên Chúa toàn năng. Nhưng chúng ta được mạc khải cho biết một chương trình mà không ai có thể tưởng nghĩ ra, mầu nhiệm được ẩn dấu mà Phaolô đã nói đến. Thiên Chúa đã chọn rẽ khúc ngoặt khi có thể đi thẳng đến đối tượng mà không có trở ngại nào.
Grêgôriô Nisse đã chú giải: những gì về quyền năng thần linh và siêu việt không phải là vũ trụ bao la, chẳng phải vẻ huy hoàng của tinh tú, cũng chẳng phải trật tự của vũ trụ, chẳng phải sự quan phòng liên lĩ trên các tạo vật, nhưng chính là việc hạ cố chấp nhận thân phận hèn yếu con người như chúng ta. Còn chứng cứ nào rõ ràng hơn về lòng tốt lành của Thiên Chúa.
Nên Thiên Chúa không chỉ bằng lòng cứu con người, nhưng còn muốn con người thông phần vào việc cứu độ. Maria xuất hiện như vị tinh tú sáng soi trong bóng đêm của tội lỗi. Được miễn trừ khỏi tội vì Mẹ đã chấp thuận chương trình cứu độ.
Mẹ bối rối. Không thể làm khác hơn trước một lời chào lạ thường như vậy. Sự hiện diện của Thiên Chúa luôn gây kinh ngạc và diệu kỳ, gây niềm kính sợ Thiên Chúa. Làm sao một thụ tạo như Mẹ lại được đi vào trong quỹ đạo của Thiên Chúa. Thiên Chúa đã tỏ mình cho Mẹ với tình yêu tuyển chọn.
Sứ thần bày tỏ chương trình cứu độ. Là mầu nhiệm ẩn giấu. Là tuyệt đỉnh của chương trình cứu độ, của giao ước giữa Thiên Chúa và con người, là sự hoàn thành tin mừng nguyên khởi : ‘Ta sẽ đặt mối thù nghịch giữa mi và người nữ, giữa miêu duệ mi và miêu duệ của bà: người miêu duệ đó sẽ đạp nát đầu mi, còn mi thì rình cắn gót chân người (St 3,15). Thiên Chúa đã muốn sinh hạ từ một phụ nữ. Trong thông điệp Mẹ Đấng Cứu Thế (13), ĐGH Gioan Phaolô II viết: ‘Thực vậy, khi được truyền tin, Đức Maria đã phó thác hoàn toàn cho Thiên Chúa, bằng việc bày tỏ sự vâng phục đức tin vào Đấng phán với Mẹ qua sứ giả của Ngài và dâng lên Thiên Chúa sự quy phục hòan toàn của ý chí và lý trí. Mẹ đã đáp trả với cả con người nhân loại của mình, thân phận người phụ nữ, và lời đáp trả đức tin ấy hàm chứa một sự cộng tác tận tình với ân sủng dự bị và phù trợ của Thiên Chúa và một sự hoàn toàn sẳn sàng tiếp nhận tác động của Thánh Thần, Đấng không ngừng kiện toàn đức tin bằng các ân ban của Ngài’.
Chúng ta ghi nhận hai yếu tố trong lời đáp trả của Đức Maria: hoàn toàn cộng tác với ân sủng, và hoàn toàn sẳn sàng cho tác động của thánh Thần.
Gợi ý Mục vụ
1. Vâng phục con thảo. Thiên Chúa vào đời là một lời mời gọi mỗi người tín hữu thực hành lòng vâng phục con thảo đối với Chúa Cha. Thiên Chúa có chương trình cứu độ cho nhân loại và đặc biệt cho từng người. Còn lại chỉ là việc chúng ta đón nhận chương trình ấy với lòng khiêm tốn, với lòng vâng phục con thảo, biết rằng điều Thiên Chúa muốn cho chúng ta là điều tốt nhất. Duy chỉ dưới ánh sáng của việc Nhập Thể và của tình yêu Thiên Chúa dành cho chúng ta, chúng ta mới có thể hiểu được thế giới, nổi đau khổ của bao người, huyền nhiệm của tội và của sự chết; không có nhập thể, thương khó, sự chết và sống lại của Chúa, chúng ta sẽ còn ở trong tội của mình, và cửa trời vẫn còn đóng kín.
2. Mẹ Maria, mẫu gương vâng phục và tình yêu hiến dâng. Cần nhắc lại đây số 46 của thông điệp Mẹ Đấng Cứu Thế: ‘Ở đây, Tôi (GP II) chỉ muốn nhấn mạnh điều này là dung mạo của Đức Maria Nagiarét rọi sáng cho chính thân phận người nữ qua việc Thiên Chúa, trong biến cố nhập thể của con Ngài, đã tín nhiệm vào việc phục vụ tự do và chủ động của một người phụ nữ. Như thế, người ta có thể quả quyết rằng người phụ nữ khi hướng về Đức Maria, tìm thấy nơi Mẹ bí quyết để sống xứng đáng nữ tính của mình, và thực thi sự thăng tiến đích thực của mình. Dưới ánh sáng của Đức Maria, Giáo Hội khám phá ra nơi dung mạo của người phụ nữ những nét phản chiếu một vẻ đẹp như tấm gương dọi lại những tâm tình cao đẹp nhất mà tâm hồn con người có thể có: đó là việc hoàn toàn hiến thân vì tình yêu, đó là sức mạnh chịu đựng những đau khổ lớn lao nhất, đó là trung tín vô hạn và sức hoạt động không mệt mỏi, là khả năng nối kết trực giác sâu sắc với lời nâng đỡ và khích lệ’.
+++
Mãi mãi thứ tha
Một lần nữa Đức Giêsu nhấn mạnh đến việc tha thứ, là đặc tính riêng của các môn đệ Ngài. Cần phải tha thứ không ngừng, dù có thể chúng ta bị yêu sách nhiều. Thường thường chúng ta chỉ đạt đến mức độ vừa đủ khi tha thứ cho anh chị em mình, bằng cách ngầm cho họ hiểu rằng sẽ không có lần thứ hai đâu. Thật khó tha thứ luôn luôn, tha thứ như thể đây là lần đầu tiên họ phạm lỗi; khó có đủ kiên nhẫn và yêu thương để giữ mãi tin tưởng nơi người anh em cần được tha thứ, hai lần, mười lần, ngàn lần. Con tim của chúng ta là như thế: chúng ta luôn đặt giới hạn cho tình yêu của mình!
Tình yêu của Chúa Cha, ngược lại, thật vô biên. Chúa Cha mãi mãi thứ tha, và chúng ta biết rằng Ngài đã làm thế hàng vạn lần! Ước mong của Ngài là chúng ta, ngay khi không ngừng lãnh nhận lòng nhân từ của Ngài, chúng ta hãy trở nên nhân từ đối với anh em mình. Những xúc phạm mà chúng ta tha thứ cho anh em mình sẽ luôn ít hơn nhiều so với những xúc phạm mà Thiên Chúa tha thứ cho chúng ta, không chút tính toán!
Thứ tư Tuần III MC
Định dạng cuộc đời theo luật Chúa
Trang tin mừng hôm nay mời gọi chúng ta hết sức trung thành tuân thủ luật Thiên Chúa, nghĩa là thánh ý của Ngài được tỏ bày qua lời của Ngài.
Đức Giêsu đến hoàn thiện luật cũ: Ngài không chỉ nhìn nhận tầm quan trọng của những giới răn trong Cựu Ước, mà còn thực hiện nơi chính bản thân Ngài điều mà các ngôn sứ tiên báo. Sau khi Thánh Gioan thuật lại việc khổ nạn… người ta rút thăm chia nhau áo choàng của Ngài, tên lính đâm ngọn giáo vào sườn của Ngài, thật cảm động khi đọc những lời sau đây: ‘Những điều ấy đã xảy ra để lời Kinh Thánh nên trọn’. Tôn kính và yêu mến đặc biệt dành cho Sách Thánh, được truyền lại cho chúng ta, nhưng xuất phát từ chính Chúa Cha.
Theo Giao Ước cũ, luật Môsê ban được liên kết chặt chẽ với các ngôn sứ, những người loan báo Đấng Messia: không phải là một bộ luật lạnh lùng và trừu tượng, nhưng là những huấn dụ đầy yêu thương mà Thiên Chúa ban cho dân của Ngài để họ sống.
Theo Giao Ước mới, các huấn dụ của Đức Giêsu trong tin mừng không thể tách rời khỏi sự hiện diện của Ngài trong Giáo Hội, và khỏi Chúa Thánh Thần, được thông ban cho các tâm hồn, Đấng làm cho chúng ta được tham dự vào sự sống của Chúa Ba Ngôi.
Trong Mùa Chay này, chúng ta hãy cầu xin cho được sự hoán cải: cho lòng chúng ta luôn quy hướng về Thiên Chúa, khi nghe những điều Ngài đòi hỏi; và nhờ đó, xin cho ta học cách ‘định dạng’ những ngày sống của mình theo tất cả những gì mà Ngài yêu cầu chúng ta qua lời của Ngài.
+++
‘Các ngươi đừng nghĩ rằng Ta đến để bãi bỏ Luật pháp hoặc lời các Tiên tri; Ta đến không phải để bãi bỏ nhưng là để kiện toàn.’ Với những lời này, Chúa Giêsu muốn nói với chúng ta rằng Người không đến để bãi bỏ Cựu Ước nhưng là để kiện toàn nó, nghĩa là để ban cho nó sự trọn vẹn của chân lý và ân sủng, bởi vì, như thánh tông đồ Phaolô đã nói: ‘Sự kiện toàn của luật pháp là tình yêu thương!’ Rõ ràng là việc tuân thủ nghiêm ngặt luật lệ, quy tắc, dù ở nhà, nơi làm việc, trong cộng đồng tôn giáo là chưa đủ, nó không mang lại cho chúng ta sự cứu rỗi nếu những quy tắc này không chứa đầy tình yêu thương! Ở đây, vấn đề không phải là làm những điều vĩ đại, mà là làm những điều vĩ đại trong tình yêu, đó là lý do tại sao Thánh Teresa thành Lisieux đã nói rằng ‘ngay cả việc nhặt một chiếc ghim trên mặt đất, nếu được thực hiện với tình yêu, cũng dẫn đến sự thánh thiện!’ . Là những kitô hữu hời hợt, chúng ta có thể liều lĩnh làm những việc để cảm thấy thanh thản trong lương tâm, để làm hài lòng bản thân, để được người khác ngưỡng mộ, để cảm thấy tốt hơn người khác, để chỉ trích người khác! Hôm nay chúng ta hãy nhìn vào trái tim mình và tự hỏi liệu chúng ta có dành tình yêu cho những việc mình làm ở nhà, với bạn bè, tại nơi làm việc hay trong cộng đồng hay không; và chúng ta sẽ nhận ra điều này nếu chúng ta yêu thương những người xung quanh! Và ‘Tình yêu của Chúa Kitô không phải là việc làm từ thiện rẻ tiền, mà là một tình cảm sâu sắc và phi thường có khả năng định hình những lựa chọn, quyết định và thậm chí là hy sinh... tình yêu vĩ đại nhất là ‘hiến dâng mạng sống mình cho những người mình yêu’ (Don Luigi M. Epicoco).
Bây giờ chúng ta hãy dừng lại một chút, suy ngẫm về Bài ca Đức ái tuyệt đẹp của Thánh Phaolô, khám phá lại ‘tọa độ của đức bác ái’, để lòng chúng ta được soi sáng:
«Giả như tôi có nói được các thứ tiếng của loài người và của các thiên thần, mà không có đức bác ái, thì tôi cũng chẳng khác gì thanh la phèng phèng hay chũm chọe xoang xoảng. Và nếu tôi có ơn nói tiên tri, và hiểu biết mọi điều huyền nhiệm và mọi sự hiểu biết, và nếu tôi có tất cả đức tin đến nỗi có thể dời núi, nhưng không có đức ái, thì tôi chẳng là gì. Dầu tôi phân phát hết gia tài để nuôi người nghèo, lại phó cả thân mình để chịu thiêu đốt, mà không có lòng bác ái, thì cũng chẳng ích gì cho tôi. Bác ái là kiên nhẫn, bác ái là nhân từ; Bác ái không ghen tị, không khoe khoang, không tự cao, không thô lỗ, không tìm tư lợi, không dễ nổi giận, không nghĩ xấu về bất cứ điều gì đã làm, không vui mừng về điều gian ác, nhưng vui mừng trong sự thật. Nó bao trùm mọi sự, tin mọi sự, hy vọng mọi sự, chịu đựng mọi sự. “Lòng bác ái không bao giờ mất đi” (1 Cr 13:1-13)
Thứ Năm Tuần III MC
Thời gian chiến đấu
Mùa Chay là thời gian sám hối trở về. Cũng là thời gian chiến đấu. Chiền đấu trên nhiều bình diện khác nhau: ta chiến đấu với chính mình, với cái tôi của mình, với tính kiêu căng của mình; ta chiến đấu với thần dữ và những cám dỗ của chúng; ta chiến đấu chống lại mọi thực tại kéo ta xa khỏi Đức Giêsu, chống lại mọi trở ngại ngăn cản ta cùng ở với Ngài.
‘Ai không đi với tôi là chống lại tôi’: những lời này mang một ý nghĩa hết sức sâu xa và có thể được dùng như chuẩn mực trong mọi sự. Ở cùng với Đức Giêsu phải là quan tâm hàng đầu và duy nhất của chúng ta. Như vậy, mỗi buổi sáng khi vừa thức giấc, việc làm đầu tiên của ta sẽ là hành vi thờ lạy: ta trình bày với Đức Giêsu mong ước của ta được ở với Ngài và đó sẽ là cách tốt nhất để ra khỏi tình trạng mê ngủ, vô thức mà ma quỷ giăng ra. Trong ngày sống, trước mỗi việc làm, ta lại trở về với Đức Giêsu, cố gắng tìm cách để mình được đồng hành với Ngài. Và như thế, ta ‘thu góp cùng với Chúa’ trong khi ma quỷ tìm mọi cách để ‘phân tán’ chúng ta, làm ta tiêu hao thời giờ, kéo ta ra khỏi điều chính yếu.
+++
Tin Mừng hôm nay cho chúng ta biết rằng khi một trái tim đóng lại trước ân sủng và đầy định kiến và lên án, nó có thể nói rằng điều thiện là điều ác! Chúa Giêsu không ép buộc, không áp đặt, không gửi những dấu hiệu giật gân như nhiều người yêu cầu, nhưng chữa lành, chữa lành bằng lòng trắc ẩn của tình yêu. Chúa Giêsu đã gặp phải sự ngờ vực và vu khống đến từ kẻ ác, kẻ lợi dụng con người, có khả năng nói rằng thiện là ác và ác là thiện! Tất cả những điều này vẫn xảy ra cho đến ngày nay, thật không may, ngay cả từ phía những người trong Giáo hội. Nhưng như một vị linh mục tốt đã từng nói với tôi: ‘có những người của Giáo hội và những người của Chúa!’ Chúng tôi muốn cầu nguyện rằng tất cả mọi người trong Giáo hội cũng trở thành người của Chúa! Chúng ta muốn cầu nguyện để trái tim chúng ta cũng được giải thoát khỏi định kiến, vì tôi cũng vậy, bạn cũng vậy, đều có khả năng nói những điều ác ý và vu khống khi người khác không như chúng ta mong muốn, khi người khác làm mất đi sự hiện diện của chúng ta, khi người khác tốt hơn, khi người khác được yêu thương vì họ luôn yêu thương và không có bất kỳ sự loại trừ nào. Tối nay chúng ta hãy nhìn vào trái tim mình, hãy nhìn xem có gì và ai đang cư ngụ trong đó.
Chúng ta thường nghĩ rằng biểu hiện của cái ác là những sự kiện giật gân khiến chúng ta sợ hãi và kinh hoàng. Trong Tin Mừng hôm nay, ma quỷ chỉ có một dấu chỉ duy nhất: nó chặn đứng sự giao tiếp của người đàn ông này, nó ngăn cản anh ta nói. Tôi nghĩ chúng ta đã có cùng trải nghiệm này nhiều lần: chúng ta cảm thấy bế tắc, không thể chia sẻ, không thể nói với chính mình, không thể mở lòng. Chúa Giêsu chữa lành người đàn ông này và câu chuyện này dường như muốn nói với mỗi người chúng ta rằng ngay cả khi chúng ta thấy mình ở trong hoàn cảnh tương tự, Chúa vẫn có thể giải thoát chúng ta. Vấn đề thực sự là phải nhận ra điều đó và muốn mở lòng ra lần nữa" (Don Luigi M. Epicoco).
Thứ sáu Tuần III MC
Yêu và được Yêu
Thánh Marcô cho ta được nghe tự miệng Đức Giêsu nói về điều răn trọng nhất, là tâm điểm và tóm tắt cả tin mừng và toàn bộ dự phóng cuộc sống chúng ta. Thiên Chúa đã tạo dựng nên chúng ta do tình yêu. Ngài đã thực hiện bằng cách cho tất cả chúng ta, thân xác và linh hồn, tình cảm và ý chí, toàn thể con người chúng ta, khả năng yêu thương. Tóm lại, Ngài đã thực hiện bằng cách cho chúng ta sinh ra trần gian này như là sinh vật bé bỏng không thể tự vệ, không những chỉ cần được nuôi dưỡng mà còn cần được mẹ yêu, một sinh vật bé nhỏ chỉ có thể lớn lên và đạt tầm vóc trưởng thành như là một con người trong và nhờ những mối dây yêu thương.
Nhưng càng tiến xa trong cuộc đời, chúng ta càng cảm nghiệm quả thật khó khăn thực hành yêu thương, yêu thương đích thật và vô vị lợi, yêu thật sự Thiên Chúa và anh em. Điều này đòi hỏi sự thanh luyện, và chắc chắn điều này không thể học được qua sách vở đâu! Cách duy nhất để học biết yêu là hãy để cho Chúa yêu mình, bởi lẽ người ta không thể yêu nếu không được yêu, và không có ai khác yêu chúng ta thật sự ngoài Thiên Chúa, vì Ngài là Chúa duy nhất và là Tình Yêu.
+++
Trong Phúc Âm hôm qua, Chúa Giêsu đã đưa ra dấu hiệu về sự xuất hiện của vương quốc. Hôm nay, Chúa đưa ra cho chúng ta một tiêu chuẩn để biết chúng ta còn xa hay gần Vương quốc: điều răn yêu thương. Nhắc lại Cựu Ước, Chúa Giêsu trả lời những người hỏi Người về điều răn quan trọng nhất: ‘Hãy lắng nghe’. Tôi nên nghe gì? ‘Chúa là Thiên Chúa chúng ta, là Chúa duy nhất. Ngươi phải hết lòng, hết linh hồn, hết trí khôn, hết sức lực mà kính mến Chúa là Thiên Chúa ngươi. Điều răn thứ hai là: “Ngươi phải yêu người lân cận như chính mình.” Ông cũng trả lời một cách khôn ngoan và Chúa Giêsu bảo ông không còn xa Nước Trời. Văn bản kết thúc bằng câu nói rằng không ai hỏi thêm câu hỏi nào nữa. Trong cuộc đối thoại với Chúa, tôi cầu xin Ngài điều gì? Tôi có sống theo điều răn chính không?
Thánh Phanxicô de Sales đã viết: ‘Nếu tôi biết rằng có một phần nào trong trái tim tôi không dành cho Chúa, tôi sẽ xé nát nó ra.’ Tôi nên xé bao nhiêu sợi cơ tim?
Lạy Chúa, Chúa đã ban cho con điều răn yêu thương, là yêu Chúa hết lòng và yêu người lân cận như chính mình con. Xin ban cho con, con cầu xin Chúa, một tình yêu mạnh mẽ, trung thành, can đảm, trong đó mọi sợi dây tình yêu đều dành cho Chúa và không mắc nợ bất kỳ ai khác ngoài tình yêu.
Thứ bảy Tuần III MC
Xin thương xót con là kẻ có tội
Nếu thành thật với chính mình, chúng ta phải nhìn nhận là tất cả chúng ta đều có khuynh hướng muốn tôn vinh mình. Có lẽ vì chúng ta thực hành đạo cách trung thành, giống như người Pharisêu đạo đức kia, nên cứ nghĩ là ai cũng phải nhìn nhận mình là người xứng đáng.
Chúng ta chưa hiểu những lời Thiên Chúa phán qua ngôn sứ Hôsê: ‘Ta muốn tình yêu chứ không muốn hy lễ’ (Hs 6,6). Thay vì ca tụng Thiên Chúa như chính Ngài là, lời cảm tạ của chúng ta thường lại quy về điều chúng ta là, hoặc tệ hơn nữa, còn tự cho mình hơn kẻ khác.
Suốt Mùa Chay này, chúng ta xin Đức Giêsu thay đổi tận căn tấm lòng chúng ta, ban cho ta sự khiêm tốn của người thu thuế, đã có thái độ và lời cầu nguyện đúng đắn trước mặt Thiên Chúa. Chúng ta chắc sẽ chẳng bao giờ hiểu cách đầy đủ mức độ khắng khít chặt chẽ giữa tình yêu và lòng khiêm tốn. Điều tốt nhất mà chúng ta có thể làm được trước mặt Chúa, dù ta có cho mình thánh thiện đến mức nào đi chăng nữa, đó là khiêm tốn trước mặt Ngài.
Có những lúc chúng ta không tài nào cảm tạ Thiên Chúa cách thành thật được; ta có thể cầu nguyện như người thu thuế, lợi dụng tình trạng đáng thương của mình để thưa với Đức Giêsu: ‘Lạy Chúa, xin thương xót con là kẻ tội lỗi’. Đức Giêsu sẽ luôn nhậm lời chúng ta.
Sự khiêm tốn chẳng có liên quan gì với mặc cảm tội lỗi hoặc mặc cảm tự ti nào đâu. Là một thái độ tâm hồn sẵn sàng yêu thương; điều này giả thiết chúng ta đã biết được nhờ trải nghiệm tình trạng tội lỗi của mình, khiến Chúa Cha thương đoái nhìn đến, vì ai hạ mình xuống sẽ được nâng lên. Như thế chúng ta đi vào tinh thần của lời kinh Magnificat.
+++
Chúng ta thấy mình đang đối mặt với hai con người, hai hình mẫu về đức tin và lời cầu nguyện. Một bên là người Pha-ri-siêu cầu nguyện trước cái tôi của mình. Chắc chắn về lòng tốt của mình, ông ta biện minh cho mình và lên án người khác. Ngược lại, người thu thuế cảm thấy xa cách Chúa và không thể tin tưởng chính mình, nên đã tự buộc tội mình và cầu xin sự tha thứ.
Chúng ta có thể nghĩ về hai người này như hai tâm hồn, hai thái độ cùng tồn tại trong trái tim mỗi người chúng ta.
Mỗi hành động chúng ta làm có thể mang lại những kết quả khác nhau tùy thuộc vào tinh thần mà chúng ta sống; Trong lời cầu nguyện, sự thật của trái tim được bộc lộ. Người Pharisiêu không đứng trước mặt Chúa, mà trước cái tôi của mình, họ độc thoại với chính mình, họ tạ ơn, nhưng không phải để ngợi khen Chúa và bước vào sự hiệp thông với Ngài, mà là để ngợi khen chính mình và tách biệt mình khỏi người khác. Lời cầu nguyện của kẻ kiêu ngạo là sự tách biệt ma quỷ khỏi người khác và khỏi Thiên Chúa. Ngược lại, người thu thuế, ý thức được tội lỗi của mình, thậm chí không tin vào lời cầu nguyện của mình: nhưng lời cầu nguyện của người khiêm nhường thì thấu đến tận mây xanh (Hc 35:17). Không có lòng khiêm nhường thì không có sự hiểu biết, cả về bản thân lẫn về Chúa.
Lạy Chúa, xin giúp chúng con nhận ra lòng kiêu hãnh đáng xấu hổ của người Pharisiêu.
Tiếng nói của Đức Giáo hoàng Phanxicô:
‘Đoạn Tin Mừng nêu bật hai cách cầu nguyện, một cách sai lầm - cách của người Pharisêu - và cách kia là chân thực - cách của người thu thuế. Người Pharisêu thể hiện một thái độ không bày tỏ lòng biết ơn Thiên Chúa vì những ơn lành và lòng thương xót của Người, mà là sự tự mãn. Người Pharisêu cảm thấy mình công chính, ông cảm thấy đúng, ông khoe khoang về điều này và phán xét người khác từ trên bệ cao của mình. Ngược lại, người thu thuế không nói nhiều. Lời cầu nguyện của ông khiêm nhường, tỉnh táo, thấm nhuần nhận thức về sự bất xứng của chính mình, về những đau khổ của chính mình: người đàn ông này thực sự nhận ra mình cần sự tha thứ của Thiên Chúa, cần lòng thương xót của Thiên Chúa. Lời cầu nguyện của người thu thuế là lời cầu nguyện của người nghèo, đó là lời cầu nguyện đẹp lòng Thiên Chúa, như bài đọc thứ nhất nói, ‘vươn tới cả những đám mây’ (Hc 35:20), trong khi lời cầu nguyện của người Pharisêu bị đè nặng bởi gánh nặng của sự phù phiếm.
Lm. Phêrô Phạm Ngọc Lê
Những tin mới hơn
Những tin cũ hơn
Tin mới nhất
-
Đức Thánh Cha đau buồn trước động đất ở Myanmar, Thái Lan và cháy rừng tại Hàn Quốc
-
Ban điều hành mới của Ủy ban Truyền thông Xã hội - Liên Hội đồng Giám mục Á Châu
-
Lễ truyền chức cho Đức Giám mục Lào gốc Việt đầu tiên
-
Họp mặt Gia đình Phạt Tạ Thánh Tâm miền Nha Trang tại Gò Muồng – Ngày 28.03.2025
-
Bà cố Anna - thân mẫu Cha Quốc - Hạt trưởng Ninh Sơn - Qx Triệu Phong
Kết nối
Thống kê
- Đang truy cập121
- Máy chủ tìm kiếm37
- Khách viếng thăm84
- Hôm nay13,105
- Tháng hiện tại1,002,801
- Tổng lượt truy cập56,699,348
Bạn đã không sử dụng Site, Bấm vào đây để duy trì trạng thái đăng nhập. Thời gian chờ: 60 giây