Học hỏi Phúc âm Chúa nhật III Mùa Vọng – Năm C

Lời Chúa: Lc 3,10-18

¹⁰ Đám đông hỏi ông rằng: "Chúng tôi phải làm gì đây? " ¹¹ Ông trả lời: "Ai có hai áo, thì chia cho người không có; ai có gì ăn, thì cũng làm như vậy." ¹² Cũng có những người thu thuế đến chịu phép rửa. Họ hỏi ông: "Thưa thầy, chúng tôi phải làm gì? " ¹³ Ông bảo họ: "Đừng đòi hỏi gì quá mức đã ấn định cho các anh." ¹⁴ Binh lính cũng hỏi ông: "Còn anh em chúng tôi thì phải làm gì? " Ông bảo họ: "Chớ hà hiếp ai, cũng đừng tống tiền người ta, hãy an phận với số lương của mình."

¹⁵ Hồi đó, dân đang trông ngóng, và trong thâm tâm, ai nấy đều tự hỏi: biết đâu ông Gio-an lại chẳng là Đấng Mê-si-a! ¹⁶ Ông Gio-an trả lời mọi người rằng: "Tôi, tôi làm phép rửa cho anh em trong nước, nhưng có Đấng mạnh thế hơn tôi đang đến, tôi không đáng cởi quai dép cho Người. Người sẽ làm phép rửa cho anh em trong Thánh Thần và lửa. ¹⁷ Tay Người cầm nia rê sạch lúa trong sân: thóc mẩy thì thu vào kho lẫm, còn thóc lép thì bỏ vào lửa không hề tắt mà đốt đi." ¹⁸ Ngoài ra, ông còn khuyên dân nhiều điều khác nữa, mà loan báo Tin Mừng cho họ.

Học hỏi:

1. Ông Gioan đã kêu gọi dân Do Thái đến chịu phép rửa tỏ lòng hối cải (Lc 3,3). Khi người dân kéo đến chịu phép rửa, đâu là thái độ của ông Gioan? Ông nhắc nhở họ những điều gì? Đọc Lc 3,7-9.

2. Đọc lại Lc 3,7-9. Ông Gioan đã nhắc nhở hai lần chuyện gì trong đoạn này? Vậy theo ông, hối cải là gì?

3. Đọc Lc 3,10-14. Có mấy nhóm đến gặp Gioan? Họ hỏi ông câu gì? Đọc thêm Cv 2,37; 22,10.

4. Đọc Lc 3,11-14. Gioan khuyên dân chúng, những người thu thuế và binh lính như thế nào?

5. Cả ba lời khuyên của Gioan có điểm nào giống nhau? Chịu phép rửa của Gioan mà thôi có đủ không?

6. Tìm một câu trong bài Phúc âm này cho thấy dân chúng rất kính nể Gioan.

7. Tìm những câu cho thấy Gioan không đề cao con người của mình và phép rửa của mình.

8. Để thúc đẩy người dân mau hối cải, Gioan không ngại dùng những lời đe dọa. Tìm những hình ảnh Gioan đã dùng để diễn tả sự luận phạt của Thiên Chúa trong Lc 3,9.17.

9. Hối cải trong Mùa Vọng có khác gì với hối cải trong Mùa Chay không?

CÂU HỎI SUY NIỆM:

Đối với bạn, hối cải (sám hối, hoán cải, trở lại) nghĩa là gì? Điều gì làm bạn sợ nhất khi đi lãnh Bí tích Hòa giải?
 

PHẦN TRẢ LỜI

1. Trong Lc 3,7-9 ông Gioan đã nặng lời với những người đến xin chịu phép rửa của ông (câu 7). Ông cho họ biết nếu họ muốn tránh cơn thịnh nộ của Thiên Chúa thì cần phải hối cải, phải ra khỏi sự tự hào mình là con cái của tổ phụ Abraham (câu 8). Họ phải như cây sinh trái tốt, nếu không sẽ bị luận phạt, bị chặt đi và ném vào lửa.

2. Ông Gioan hai lần nói đến việc sinh hoa trái (c.8), và sinh trái tốt (c.9). Theo ông, lòng hối cải thật sự bao giờ cũng được diễn tả ra bằng việc sinh trái, nghĩa là bằng những việc làm cụ thể.

3. Có ba nhóm đến gặp Gioan Tẩy giả: nhóm đám đông dân chúng, nhóm những người thu thuế, và nhóm binh lính. Họ hỏi Gioan cùng một câu: “Chúng tôi phải làm gì?” “Chúng tôi” cho thấy họ muốn cả tập thể cùng nhau hối cải. “Phải” cho thấy đây là một đòi hỏi thôi thúc tự bên trong. “Làm gì?” cho thấy họ muốn hành động cụ thể, chứ không chỉ ước muốn suông. Dân chúng đã hỏi Phêrô một câu tương tự (Cv 22,10) và Saun cũng hỏi Chúa trên đường đi Đamát (Cv 2,37). Xem thêm Lc 10,25; 18,18; Cv 16,30.

4. Gioan khuyên dân chúng hãy chia sẻ cơm áo cho nhau, ngay cả khi mình không có nhiều (c.11).

Ông khuyên những người thu thuế đừng lạm thu, đừng để đồng tiền làm chủ mình (c. 12). Cuối cùng ông khuyên các binh lính không dùng quyền lực để xách nhiễu dân chúng, và nên bằng lòng với đồng lương (c.14).

5. Cả ba lời khuyên của Gioan đều liên quan đến những hành động cụ thể đối với tha nhân, gồm những điều nên làm hay nên tránh. Như thế Gioan không coi việc chịu phép rửa của ông ở sông Giođan là đủ để bày tỏ lòng hối cải. Lòng hối cải còn cần những thay đổi trong cách sống với tha nhân nữa.

6. Trong Lc 3,15 dân chúng tự hỏi: Gioan có phải là Đấng Kitô, Đấng dân tộc Do Thái đang mong đợi không? Điều đó cho thấy họ coi trọng ông.

7. Luca 3, 16 cho thấy Gioan tỏ ra khiêm hạ trước Đức Giêsu: ông nhận Ngài là Đấng quyền thế hơn ông, và ông không đáng cởi quai dép cho Ngài. Gioan nhận mình chỉ làm phép rửa với nước để chuẩn bị, còn phép Rửa của Đấng ấy thì trong Thánh Thần và lửa.

8. Trong Lc 3,9 Gioan dùng hình ảnh cái rìu đã đặt sát gốc cây. Cây không sinh trái tốt đều bị chặt đi và quăng vào lửa. Trong Lc 3,17 Gioan lại dùng một hình ảnh khác: Đấng quyền thế mà ông loan báo sẽ dùng nia dọn sạch sân phơi lúa, gom thóc mẩy vào kho, thóc lép thì đem đốt trong lửa không hề tắt. Cả hai hình ảnh này đều nhắc đến lửa, vừa phá hủy, vừa thanh luyện.

9. Phụng vụ mùa Vọng và mùa Chay đều dùng lễ phục màu tím để diễn tả tâm tình hối cải. Hối cải của mùa Vọng nhằm chuẩn bị tâm hồn để kỷ niệm lễ Giáng sinh của Chúa Giêsu, và để đón rước Đấng ấy sẽ đến lần thứ hai trong vinh quang. Hối cải của mùa Chay nhằm chuẩn bị tâm hồn để đón nhận ơn cứu độ đến với chúng ta qua cái chết và sự phục sinh của Chúa Giêsu. Hối cải nào cũng đòi chúng ta bỏ đường tội lỗi và quay trở lại với Chúa.
 

Lm Antôn Nguyễn Cao Siêu, SJ