ĐIỀU KỲ DIỆU NGỎ LỜI YÊU ĐÊM TỐI - Anphong Nguyễn Công Minh, ofm

ĐIỀU KỲ DIỆU NGỎ LỜI YÊU ĐÊM TỐI
 
Giờ này là thánh lễ đêm. Lễ Đêm Noel, chứ không phải lễ sáng hay trưa hay chiều Giáng Sinh.
 
Có một bài thơ dài của thi sĩ người Anh tên là Godfroy được  Lm Samuel Trương Đình-Hoè chuyển ý qua tiếng Việt, gồm nhiều phiên khúc, với một điệp khúc lập đi lập lại. Điệp khúc đó như sau:
Vì tình yêu mầu nhiệm  đang hẹn gặp linh hồn
thì mọi việc yêu thương  Chúa làm trong đêm tối
Chữ, từ chìa khoá trong bài thơ là chữ đêm tối . Có những điều kỳ diệu, Chúa định liệu thế nào, để đều được diễn ra, trong màn đêm tăm tối. Thiên Chúa đã an bài để những điều kỳ diệu ấy diễn ra trong đêm tối, chứ không phải giữa ban ngày ban mặt. Chính trong màn đêm, điều kỳ diệu đến. Làm như “điều kỳ diệu ngỏ lời yêu đêm tối !”
Ta hãy tìm chứng cứ về điều này trong (1) cuộc đời của Thiên Chúa đấng Emmanuel, và ta sẽ tìm chứng cứ (2) trong cuộc sống của loài người. 
1. Chứng cứ trong cuộc đời của Con Thiên Chúa
            -Rõ rệt nhất chính là hôm nay – đúng hơn, đêm nay, đêm kỷ niệm về một Đêm thánh vô cùng cách đây hơn 2000 năm. Con Thiên Chúa không giáng thế giữa ban ngày, nhưng trong màn đêm tăm tối và giá lạnh của mùa đông. Điều kỳ diệu cực kỳ biểu lộ lòng yêu thương giữa Thiên Chúa và con người được khởi sự như thế đó : giữa tăm tối.
Vì tình yêu mầu nhiệm  đang hẹn gặp linh hồn
thì mọi việc yêu thương  Chúa làm trong đêm tối
            -Đến cuối đời của đấng Emmanuel, ta lại thấy những điều cực kỳ kỳ diệu cũng diễn ra trong đêm tối : lập phép Thánh thể, lập chức Linh mục, đều xoay một bữa ăn mà ngoài kia bóng tối đang bao trùm :  trong đêm bị nộp, Người cầm bánh.  Cùng thể thức ấy sau bữa ăn tối…
Vì tình yêu mầu nhiệm  đang hẹn gặp linh hồn
thì mọi việc yêu thương  Chúa làm trong đêm tối
            -Đến ngày hôm sau, khi treo trên thập giá lúc chính ngọ (giờ 6), chết vào giờ 9 (3 giờ chiều), nhưng Thiên Chúa cũng muốn … điều kỳ diệu đó diễn ra trong bóng đêm.
            Phúc Âm theo thánh Matcô 15, 33 : Vào giữa trưa, cả mặt đất tối tăm tới 3 giờ chiều.
            Lc 23,44 : Bấy giờ đã gần trưa, thế mà bóng tối bao phủ khắp mặt đất cho tới 3 giờ chiều.
Vì tình yêu mầu nhiệm  đang hẹn gặp linh hồn
thì mọi việc yêu thương  Chúa làm trong đêm tối
            -Và có lẽ lúc Con Chúa sống lại, là điều kỳ diệu tuyệt đỉnh, Thiên Chúa cũng đã thực hiện trong đêm tối, vì sáng tinh sương ngày Chúa nhật, lúc Maria Magdala viếng mộ thì Chúa đã sống lại rồi. Ta cử hành đêm Vọng Phục Sinh theo luật phụng vụ là phải sắp xếp thế nào để diễn ra sau khi mặt trời đã lặn. Cử hành trong đêm thì đốt lửa, lấy lửa, đốt nến, rước nến Phục Sinh mới có ý nghĩa chứ. Trong đêm vọng Phục Sinh đó ta cử hành việc Chúa sống lại.
Vì tình yêu mầu nhiệm  đang hẹn gặp linh hồn
thì mọi việc yêu thương  Chúa làm trong đêm tối
-Hai môn đệ đi Emmau chỉ nhận ra Chúa phục sinh khi dừng lại quán trong bữa cơm tối. Mời ông ở lại với chúng tôi, vì trời đã chiều và ngày đã hết. Họ phải nài ép, người lữ khách cùng đồng hành mới chịu vào. Và cho tới khi kêu được món ăn, chắc trời đã tối. Lúc cầm bánh đọc lời tạ ơn, hai môn đồ mới nhận ra Thầy.  Có những điều kỳ diệu, Chúa định liệu an bài, để nhất nhất diễn ra, trong màn đêm tăm tối. 
            -Đến khi sai Chúa Thánh Thần xuống, Thiên Chúa cũng định liệu để diễn ra trong phòng kín, có bóng tối để Chúa Thánh Thần như gió và nhất là lưỡi lửa mới có thể trở nên một biểu tượng cần thiết. Chẳng ai đốt lửa giữa ban ngày. Trong đêm tối điều kỳ diệu mới xảy ra
Vì tình yêu mầu nhiệm  đang hẹn gặp linh hồn
thì mọi việc yêu thương  Chúa làm trong đêm tối
Trên đây là chứng cứ trong cuộc đời Con Thiên Chúa làm người, từ lúc sinh ra, chết đi, sống lại, phái Thánh-Thần đến … nhất nhất xảy ra trong đêm tối.
2. Chứng cớ trong cuộc sống nhân loại
-Đêm tối thời gian. Hai giờ phút linh thiêng nhất của đời người trên trần gian là có mặt và khuất mặt. Sinh ra và tạ thế: thường diễn ra trong đêm. Đa số (chứ không phải tất cả, nhưng đa số khá áp đảo) các câu trả lời  cho câu hỏi : Sinh bé lúc nào ? thường là- Tối hôm qua… nửa đêm về sáng… Cụ chết lúc nào ? thường là lúc 0 giờ, vào nửa đêm, khi gà gáy. Tôi không lạm bàn về điều sắp nói đây, nhưng hầu hết các tác động ân ái của vợ chồng nhằm diễn tả tình yêu thương thường diễn ra trong đêm tối.
Vì tình yêu mầu nhiệm  đang hẹn gặp linh hồn
thì mọi việc yêu thương  Chúa làm trong đêm tối
Đó là những kỳ diệu diễn ra trong đêm tối của thời gian, tức là trong ngày giờ có sáng có trưa có chiều có tối, thì,  giờ buổi tối mở lối cho điều kỳ diệu vào… Nhưng ngoài đêm tối của thời gian, còn có một thứ đêm tối khác nơi con người, đó là đêm tối của cuộc đời.
-Đêm tối cuộc đời : tức là trời vẫn sáng mà người lại tối. Saulê ngã ngựa giữa ban ngày trên đường đi Đamas, và không trông thấy gì giữa thanh thiên bạch nhật. Trong cái mù tối đó, Saulê và sau này là Phaolô đã nhận ra điều kỳ diệu: ông Giêsu mà mình bách hại chính là Chúa cả.
Phanxicô trong đêm tối của tù và bệnh. Tù vì làng Assisi giao chiến với làng Perusia bên cạnh. Assisi thua. Phanxicô bị bắt làm tù binh. Sau đó là bịnh nặng. Giữa tuổi thanh xuân đang sung sức dồi dào, mộng công danh trào dâng phơi phới, mà bị tù, bị bệnh, chẳng khác nào đang bị kìm hãm trong đêm tối mịt mùng. Nhưng chính trong đêm tối đó, mà điều kỳ diệu đã diễn ra. Phanxicô quyết quay về với Chúa là Cha. “Từ trước tới giờ tôi vẫn gọi ông Bernadone là cha tôi, nhưng từ nay tôi có thể gọi ‘Lạy Cha chúng con ở trên trời’ ”
Thánh Bonaventura, trong cuốn Hành Trình của linh hồn đến cùng Thiên Chúa, chỉ đường cho con người biết đâu là ý định khôn ngoan của Chúa, có viết như thế này: “Muốn biết những điều đó, hãy hỏi ơn Chúa chứ đường hỏi trí thức; hãy hỏi lòng mến chứ đường hỏi trí năng; hãy hỏi cầu nguyện chứ đừng hỏi đọc sách; hỏi bạn trăm năm chứ đừng hỏi tôn sư ; hỏi tối tăm chứ đừng hỏi minh bạch…”
Nhưng có lẽ không ai nói hay hơn Gioan Thánh giá, người canh tân lại dòng nam Carmel, gặp nhiều chống đối hiểu lầm tưởng chừng không thể thoát được. Gioan đi trong đêm tối đến độ nghi ngờ cả chính Chúa, nguồn suối yêu thương.  Trong ngục tối ở Tôlêđô, thánh Gioan thánh giá, viết:
“Nguồn suối vĩnh cửu được che giấu kỹ lưỡng ấy tôi đã tìm thấy, nhưng tìm thấy trong đêm tối.
“Trong mù mịt của chốn lưu đày này, tôi đã bằng đức tin nhận ra được nguồn suối tươi mát, và nhận ra được trong đêm tối.
“Tôi không biết được cội rễ nguồn mạch ấy, tuy nhiên tôi biết rằng mọi cội rễ đều phát xuất từ đó. Điều  biết đó cũng là biết trong đêm tối.
“Tôi biết rõ không còn gì có thể kỳ diệu mỹ miều đến thế. Tôi biết rằng cả trời và đất đều kín múc nơi nguồn  mạch ấy. Nhưng biết được như vây cũng là biết nhờ đêm tối.”
Cuộc đời nhiều vị thánh, nhất  là những vị thánh có đời sống thần bí, thường bước đi trong đêm tối để từ đó nhận ra điều kỳ diệu mà Thiên Chúa đã định liệu thế nào đó để tất cả diễn ra trong màn đêm tăm tối. Tối của thời giờ và tối của cuộc sống.
            Chắc mỗi người trong chúng ta, nhất là những người lớn tuổi, những người đã từng trải cuộc đời, thế nào cũng nghiệm thấy đã có những lúc mình đi trong đêm tối : đêm tối đau khổ, đêm tối hiểu lầm, đêm tối đói khát, đêm tối tuyệt vọng ;  những đổ vỡ gia đình, những lúc mất công ăn việc làm, những khi tình duyên trắc trở. Và nếu cố tìm thì có lẽ cũng đã thấy Chúa thực hiện những điều nếu chưa kỳ diệu lắm thì cũng lạ lùng trong đêm tối.
            Phải có đêm tối mới thấy được các vì sao. Cho phép chơi chữ trong câu vừa rồi. Phải có đêm tối mới thấy vì sao, vì sao trên trời, và vì sao trong cuộc đời (vì sao = tại sao) :  vì sao tôi chịu được đau khổ, vì sao tôi tin Chúa dù Chúa thử thách tôi, vì sao và vì sao.
Vì tình yêu mầu nhiệm  đang hẹn gặp linh hồn
thì mọi việc yêu thương  Chúa làm trong đêm tối
 
            Kính thưa ÔBACE
            Đêm nào cũng hướng về ngày. Khổ đau nào cũng ước mong giải thoát. Đêm nay, đêm Noel là chúng ta hướng về Mặt Trời công chính sẽ xuất hiện như lời Isaia : Dân đi trong tăm tối đã thấy ánh sáng huy hoàng. Trong các đêm tối của đời người, không đêm tối nào tối rõ tối cho bằng đêm tối của tội lỗi. Tuổi càng cao đêm càng tối. Nhưng cũng đừng quên điều kỳ diệu trong đêm tối tội lỗi đó, chính là Thiên Chúa nhân từ giàu lòng yêu thương và tha thứ.
Cầu chúc anh chị em được ánh sáng kỳ diệu trong đêm tối Noel kỳ diệu này. 
 
Anphong Nguyễn Công Minh, ofm