WHĐ (03.03.2017) – Tiếp nối một truyền thống đã có từ lâu đời, chiều thứ Tư Lễ Tro 01-03, Đức Thánh Cha Phanxicô đã khai mạc Mùa Chay 2017 với cuộc rước sám hối từ tu viện Thánh Anselmô của Dòng Bênêđictô đến nhà thờ Thánh Sabina của Dòng Đa Minh trên đồi Aventinô. Sau đó, Đức Thánh Cha đã cử hành Thánh Lễ và nghi thức xức tro.
Trong bài giảng, Đức Thánh Cha khai triển Bài đọc 1 trích trong sách Tiên tri Giôen (2,12-18) và mời gọi mọi người trở về cùng Chúa, trở về với trái tim hay thương xót của Chúa Cha, để thở bằng hơi thở sự sống của Thiên Chúa.
Sau đây là toàn văn bài giảng của Đức Thánh Cha trong Thánh lễ: ***
“Các ngươi hãy hết lòng trở về với Ta… hãy trở về cùng Chúa” (Giôen 2, 12.13). Lời kêu gọi ấy được tiên tri Giôen gửi đến dân chúng nhân danh Chúa; không trừ ai cả: “Hãy triệu tập các cụ già, tụ họp đám thiếu nhi, cũng như trẻ thơ còn đang bú, cả tân lang… và tân nương” (c. 16). Toàn dân trung tín được triệu tập đến thờ phượng Thiên Chúa của họ, “vì Người nhân từ và hay thương xót, chậm giận và giàu tình thương” (c. 13).
Cả chúng ta cũng muốn đón nhận lời kêu gọi này; chúng ta muốn trở về với trái tim hay thương xót của Chúa Cha. Trong mùa ân sủng này, bắt đầu vào ngày hôm nay, một lần nữa chúng ta hãy hướng mắt nhìn lên lòng thương xót của Chúa. Mùa Chay là con đường dẫn đến chiến thắng của lòng thương xót đối với tất cả những gì muốn nghiền nát chúng ta hoặc hạ thấp chúng ta vào điều gì đó không xứng đáng với phẩm giá của con cái Thiên Chúa. Mùa Chay là con đường đi từ nô lệ đến tự do, từ đau khổ đến niềm vui, từ sự chết đến sự sống. Cùng với dấu hiệu của tro, chúng ta lên đường, điều đó nhắc nhở chúng ta về nguồn gốc của mình: chúng ta được lấy từ đất, được làm bằng bụi tro. Đúng thế, nhưng chúng ta là tro bụi trong bàn tay yêu thương của Thiên Chúa, Đấng đã thổi thần khí sự sống vào mỗi người chúng ta, và Ngài vẫn muốn làm như vậy. Thiên Chúa vẫn muốn ban cho chúng ta hơi thở sự sống, cứu chúng ta khỏi tất cả các thứ hơi thở khác: hơi thở ngột ngạt do sự ích kỷ của chúng ta, do tham vọng nhỏ nhen và thói thờ ơ câm nín – sự ngột ngạt ấy bóp nghẹt tinh thần, thu hẹp tầm nhìn của chúng ta và làm cho trái tim chúng ta tê liệt.
Hơi thở sự sống của Thiên Chúa cứu chúng ta khỏi sự ngạt thở vốn làm cho lòng tin của chúng ta tắt ngấm, lòng mến chúng ta nguội đi và niềm hy vọng của chúng ta tàn lụi. Sống Mùa Chay là khao khát hơi thở sự sống mà Cha chúng ta không ngừng ban tặng giữa vũng bùn lịch sử của chúng ta.
Hơi thở sự sống của Thiên Chúa giải thoát chúng ta khỏi sự ngạt thở mà chúng ta rất thường không ý thức, hoặc trở nên quá quen với điều có vẻ như bình thường ấy, ngay cả khi chúng ta cảm nhận được những hậu quả của nó. Chúng ta nghĩ điều đó là bình thường vì chúng ta đã quá quen với việc hít thở bầu khí mà trong đó hy vọng đã tiêu tan, bầu khí của buồn bã và cam chịu, bầu khí ngột ngạt của hoang mang và thù địch.
Mùa Chay là thời gian để nói không. Nói không với sự ngạt thở thiêng liêng do tình trạng ô nhiễm gây ra bởi thói thờ ơ, bởi ý nghĩ rằng cuộc sống của người khác không phải là mối quan tâm của tôi, và bởi những toan tính tầm thường hoá cuộc sống, nhất là cuộc sống của những ai đang bị biết bao điều hời hợt đè nặng trên thân xác. Mùa Chay là thời gian nói không với tình trạng ô nhiễm độc hại của những lời nói trống rỗng và vô nghĩa, của những lời chỉ trích cay độc và vội vã, của những phân tích tối giản không nắm bắt được tính phức tạp của vấn đề, nhất là các vấn đề của những người đau khổ nhất.
Mùa Chay là thời gian để nói không với sự ngạt thở của một thứ cầu nguyện làm cho chúng ta yên lương tâm, của một kiểu bác ái làm cho chúng ta tự mãn, của một loại ăn chay làm cho chúng ta thấy mình đạo đức. Mùa Chay là thời gian để nói không với sự ngạt thở phát sinh từ những mối tương quan loại trừ, cứ muốn tìm Thiên Chúa nhưng lại tránh né thương tích của Chúa Kitô nơi những vết thương của anh chị em mình: nói tóm lại, tất cả những hình thức linh đạo giảm thiểu niềm tin vào một nền văn hoá khép kín, một nền văn hoá loại trừ.
Mùa Chay là thời gian để nhớ lại. Đó là thời gian để suy ngẫm và tự hỏi mình rằng chúng ta sẽ ra sao nếu Thiên Chúa đóng cửa đối với chúng ta. Chúng ta sẽ ra sao nếu không có lòng thương xót của Chúa, lòng thương xót chẳng bao giờ mệt mỏi tha thứ cho chúng ta và luôn cho chúng ta cơ hội để bắt đầu lại? Mùa Chay là thời gian để tự hỏi mình rằng chúng ta sẽ ở đâu nếu không có sự giúp đỡ của biết bao người, những người bằng nhiều cách âm thầm đã chìa tay cho chúng ta và với những cách rất cụ thể đã cho chúng ta niềm hy vọng để có thể bắt đầu lại?
Mùa Chay là thời gian để bắt đầu hít thở lại. Đó là thời gian mở lòng mình ra với hơi thở của Đấng Duy nhất có khả năng biến đổi chúng ta là bụi đất thành con người. Đó không phải là thời gian xé áo trước sự dữ ở quanh chúng ta, nhưng là dành chỗ trong cuộc đời chúng ta cho tất cả những điều thiện hảo mà chúng ta có thể làm. Đó là thời gian để trút bỏ những gì cô lập chúng ta, nhốt kín và làm tê liệt chúng ta. Mùa Chay là thời gian của lòng thương xót, là lúc, cùng với tác giả Thánh vịnh, chúng ta có thể nói: “Xin hãy ban lại cho chúng con niềm vui ơn cứu rỗi của Chúa, xin lấy tinh thần quảng đại đỡ nâng chúng con”, để chúng con có thể lấy đời mình mà ca ngợi Chúa (x. Tv 51, 12.15), và để tấm thân bụi tro của chúng con – nhờ quyền năng hơi thở sự sống của Chúa – sẽ trở nên “hạt bụi được yêu thương”.
Minh Đức chuyển ngữ
Đức Thánh Cha chủ sự lễ Tro
Đức Thánh Cha chủ sự lễ Tro - AP
01/03/2017 14:50
ROMA. Chiều thứ tư lễ tro 1-3-2017, ĐTC đã chủ sự thánh lễ khai mạc mùa chay thánh, với nghi thức xức tro tại Đền thờ Thánh nữ Sabina ở Roma.
Từ Vatican ĐTC đã đến Nhà thờ Thánh Anselmo của dòng Biển Đức, và từ đây lúc 4 giờ rưỡi ngài chủ sự cuộc rước thống hối tới đền thờ Thánh nữ Sabina của dòng Đa Minh trên đồi Aventino ở Roma.
Đi trong đoàn rước với ĐTC, có hàng chục HY, GM, đông đảo tu sĩ dòng Biển Đức và Đa Minh, trong đó có 2 vị Bề trên Tổng quyền của 2 dòng liên hệ. Trên quãng đường dài 500 mét, các vị vừa đi vừa hát kinh cầu các thánh, và thánh ca thống hối.
Tại Vương cung Thánh Đường thánh nữ Sabina, có từ thế kỷ thứ 5, ĐTC đã chủ sự thánh lễ đồng tế với nghi thức xức tro, cùng với các Hồng Y và Giám Mục, trước sự tham dự của linh mục tu sĩ nam nữ và giáo dân, đặc biệt là các vị lãnh đạo Hội Hiệp sĩ Malta.
Bài giảng của Đức Thánh Cha
Trong bài giảng Thánh lễ, ĐTC nhắc nhở về ý nghĩa đích thực của Mùa Chay và mời gọi mọi người trở về cùng tâm hồn thương xót của Chúa Cha. Ngài nói:
”Mùa chay là một con đường dẫn chúng ta đến chiến thắng của lòng thương xót trên tất cả những gì không phù hợp với phẩm giá làm con cái Thiên Chúa. Mùa chay là con đường đi từ tình trạng nô lệ đến tự do, từ đau khổ đến vui mừng, từ sự chết đến sự sống. Cử chỉ xức tro qua đó chúng ta bắt đầu hành trình, nhắc nhớ chúng ta về thân phận nguyên thủy của mình: chúng ta đã được rút từ đất, chúng ta đã được hình thành bằng bụi đất. Đúng vậy, nhưng bụi đất trong bàn tay yêu thương của Thiên Chúa, Đấng thổi thần khí sự sống của ngài trên mỗi người chúng ta và muốn tiếp tục làm như vậy. Chúa muốn tiếp tục ban cho chúng ta hơi thở sự sống, cứu chúng ta khỏi những thứ hơi thở khác là sự nghẹt thở vì sự ích kỷ của chúng ta, nghẹt thở vì những tham vọng nhỏ nhoi và âm thầm dửng dưng lãnh đạm; sự nghẹt thở bóp nghẹt tinh thần, thu hẹp chân trời và làm cho nhịp tim đập bị gây mê.
”Đối ngược với tình trạng đó là hơi thở sự sống của Thiên Chúa, Đấng giải thoát chúng ta khỏi sự nghẹt thở mà nhiều khi chúng ta không ý thức, và thậm chí chúng ta còn coi nó là tình trạng bình thường, cho dù ta cảm thấy hậu quả của nó...
ĐTC nói thêm rằng ”Mùa chay là mùa để từ khước. Từ khước sự nghẹt thở vì ô nhiễm do thái độ gây ra do sự dửng dưng, không nghĩ đến cuộc sống của người khác; nghẹt thở vì mỗi toan tính coi rẻ sự sống, nhất là sự sống của những người mang trong thân thể mình gánh nặng của bao nhiêu sự hời hợt. Mùa chay muốn từ khước sự ô nhiễm do những lời nói trống rỗng, vô nghĩa, những thứ phê bình thô sơ và mau lẹ, những phân tích giản lược vấn đề không có khả năng ý thực về sự phức tạp của các vấn đề con người, nhất là những vấn đề của những người chịu đau khổ nhiều nhất.
Cũng trong bài giảng, ĐTC khẳng định rằng ”Mùa chay là mùa nhớ lại, là thời kỳ suy nghĩ và tự hỏi: Giả sử Thiên Chúa khép cửa đối với chúng ta chúng ta sẽ ra sao? Giả sử Thiên Chúa không thương xót chúng ta, mệt mỏi trong việc tha thứ cho chúng ta, không luôn cho chúng ta cơ hội để bắt đầu lại thì chúng ta sẽ ra sao?
”Mùa chay là mùa tái hô hấp, là mùa mở rộng con tim cho hơi thở của Đấng Duy nhất có khả năng biến đổi chúng ta là bụi đất thành con người. Đây không phải là mùa xé áo trước sự ác quanh chúng ta, nhưng đúng hôn là mùa dành không gian trong cuộc sống chúng ta cho tất cả những điều thiện mà chúng ta có thể thực hiện được”.
Trong nghi thức sau bài giảng, ĐHY Jozef Tomko, 93 tuổi người Slovak, nguyên Tổng trưởng Bộ truyền giáo, có nhà thờ hiệu tòa là Đền thờ thánh nữ Sabina, đã bỏ tro trên đầu ĐTC, trước khi ngài bỏ tro cho các Hồng y và một số tín hữu, trong khi 12 LM Đa Minh và Biển Đức bỏ tro trên đầu các tín hữu hiện diện. (SD 1-3-2017)
G. Trần Đức Anh OP
Nguồn: vietvatican.net