Hội đồng Giám mục Việt Nam: Nhật ký Ad Limina 2018 (Từ ngày 02 đến 04.03.2018)

Nhóm đông nhất gồm các Đức cha thuộc giáo tỉnh Sài Gòn và nhiều Đức cha thuộc giáo tỉnh Huế (18 giám mục và 4 linh mục) đã đến phi trường Fiumicino ở Rôma vào lúc 16g00 cùng ngày. Nơi đây, các ngài được một số linh mục và nữ tu đang du học tại Rôma vui mừng chào đón với tâm tình của những đứa con xa nhà lâu ngày được cha mẹ đến viếng thăm.

Hội đồng Giám mục Việt Nam: Nhật ký Ad Limina 2018
(Ngày 03.03.2018)
Viếng mộ thánh Phêrô, dâng Thánh lễ và gặp Liên tu sĩ Việt Nam tại Rôma
Theo chương trình ngày thứ Bảy 03/03, vào lúc 8g00 sáng, Hội đồng Giám mục Việt Nam đến viếng mộ thánh Phêrô, dâng Thánh lễ dưới Ngai toà thánh Phêrô. Sau đó, quý Đức cha sẽ đến Collegio san Paolo để gặp Liên tu sĩ Việt Nam tại Rôma.
Để kịp thời gian dâng Thánh lễ, quý Đức cha dùng điểm tâm sớm, từ lúc 5g45. Đúng 6g30, nhà Foyer Phát Diệm đưa quý Đức cha đến Đền thờ thánh Phêrô trên hai chiếc xe lớn.
Bầu trời Rôma sáng thứ Bảy khá đẹp. Theo dự báo thời tiết, nhiệt độ thấp nhất 6 độ và cao nhất 13 độ, trời nắng và đôi lúc giữa trưa có mưa rào.
Đến quảng trường thánh Phêrô khoảng 7g30, quý Đức cha xuống xe và tiến về phía quảng trường thánh Phêrô, lòng tràn ngập hân hoan phấn khởi. Đã 9 năm rồi, hôm nay mới lại có một đoàn tất cả các Đức giám mục Việt Nam có mặt ở Đền thờ thánh Phêrô để cùng nhau bày tỏ lòng yêu mến Mẹ Hội thánh, hiệp thông với Giáo hội hoàn vũ và trung thành với Đức giáo hoàng.

 

 

Lúc 7g45, quý Đức cha đã có mặt đông đủ bên trong Đền thờ thánh Phêrô. Các ngài đứng vây quanh vành đai trước hầm mộ thánh Phêrô Tông đồ để viếng mộ và tuyên xưng đức tin. Trong Đền thờ lúc này đã có khá đông quý cha, quý sơ và giáo dân Việt Nam. Các vị đã vào trước để được hiệp thông với Hội đồng Giám mục Việt Nam trong lời cầu nguyện và hiệp dâng Thánh lễ.
Đức cha Emmanuel Nguyễn Hồng Sơn, Chủ tịch Uỷ ban Phụng tự, cất lời hát kinh Chúa Thánh Thần, sau đó Đức Tổng giám mục Giuse Nguyễn Chí Linh thay mặt Hội đồng Giám mục Việt Nam bày tỏ tâm tình của những vị mục tử, chủ chăn của tất cả 26 giáo phận tại Việt Nam, luôn hiệp thông với Giáo hội hoàn vũ, yêu mến và vâng phục Đấng thay mặt Chúa Giêsu ở trần gian, là thánh Phêrô và các đấng kế vị Ngài. Đức cha Emmanuel đọc bài Tin Mừng theo thánh Matthêu (Mt 16,13-19) ghi lại lời tuyên xưng đức tin của thánh Phêrô và lời Chúa Giêsu tuyên bố chọn thánh Phêrô làm Đá tảng của Hội thánh. Rồi quý Đức cha đọc kinh Lạy Cha, kinh Tin Kính và hát “Cầu cho Đức giáo hoàng”.
Quý Đức ông, quý cha, quý sơ và giáo dân Việt Nam vây quanh ngay sau các Đức giám mục Việt Nam, hiệp thông trong tâm tình cầu nguyện. Mọi người đều hết sức xúc động vì những giây phút đặc biệt này. Tại đây, bên mộ thánh Phêrô, họ đang cùng với các vị chủ chăn của Giáo hội Việt Nam vẽ nên hình ảnh của một Giáo hội hiệp thông tuyệt đẹp.
Sau giây phút thinh lặng, quý Đức cha vào phòng thánh mặc lễ phục. Bên ngoài, quý cha Việt Nam đã mặc áo lễ và tiến vào phía trong, nơi có Ngai toà thánh Phêrô để chuẩn bị dâng lễ. Các thầy, các sơ và khá đông giáo dân Việt Nam tại Rôma và từ Việt Nam sang cũng tiến vào các hàng ghế của cộng đoàn để tham dự Thánh lễ.
Bài hát nhập lễ quen thuộc “Con nay trở về, trở về cùng Chúa, Chúa ơi” khơi lên tâm tình sám hối của Mùa Chay, dẫn đưa mọi người bước vào mầu nhiệm thánh, cùng lúc đoàn đồng tế tiến vào.

 

 

Mở đầu Thánh lễ, vị chủ tế là Đức Tổng giám mục Giuse Nguyễn Chí Linh, Chủ tịch Hội đồng Giám mục Việt Nam, ngỏ lời với cộng đoàn tham dự: “Chúng ta hiện diện một cách đặc biệt tại Đền thờ thánh Phêrô hôm nay để cử hành Thánh lễ đầu tiên trong chương trình Ad Limina của Hội đồng Giám mục. Chúng ta dâng Thánh lễ đầu tiên này để cầu nguyện cho Giáo hội hoàn vũ, cầu nguyện cho Giáo hội tại Việt Nam và cho quê hương Việt Nam của chúng ta. Chúng ta cũng cầu nguyện cho Liên tu sĩ Việt Nam tại Rôma, cho cộng đoàn Việt Nam đang sống tại Rôma và cả đoàn hành hương đến từ Việt Nam nữa”. Trong phần chia sẻ Lời Chúa, Đức cha Giuse Nguyễn Năng, Phó Chủ tịch Hội đồng Giám mục, dựa vào tinh thần của chuyến Ad Limina và của bài Tin Mừng theo thánh Luca (Lc 15,1-3.11-32), để giúp cộng đoàn ý thức tầm quan trọng của Thánh lễ đang cử hành. Ngài nói: “Thánh Phêrô đã được Chúa Giêsu trao phó nhiệm vụ mục tử hữu hình tối cao của Hội thánh. Ngài đã chịu tử đạo tại Rôma, vì thế, Đức Thánh Cha, trong tư cách là Giám mục Rôma, người kế vị thánh Phêrô, cũng là mục tử của Hội thánh hoàn vũ. Khi đến Rôma, tất cả các tín hữu Công giáo đều cảm nhận rất rõ sự hiệp thông với Đức Thánh Cha và Hội thánh toàn cầu. Chính trong ý thức về sự hiệp thông đó mà hôm nay anh chị em quy tụ bên Hội đồng Giám mục Việt Nam dâng thánh lễ tại đây, nơi phần mộ của thánh Phêrô”. Tiếp theo, Đức cha chia sẻ ý nghĩa của bài Tin Mừng. Dụ ngôn “Người cha nhân hậu” là một dụ ngôn quen thuộc, nhưng qua những gợi ý sâu sắc của Đức cha, mọi người nhận ra rõ hơn khuôn mặt của Thiên Chúa giàu lòng thương xót và khuôn mặt của chính bản thân, để rồi con người có thể hoà giải với Thiên Chúa và với anh chị em mình. Đức cha nói: “Chúa Giêsu mời gọi mỗi người trở về hoà giải với Chúa Cha. Đó là bước đi tiên quyết trên con đường tiến tới hiệp thông. Chỉ khi nào hoà giải với Thiên Chúa, con người mới được hiệp thông với Ngài và được dự phần sự sống và hạnh phúc của Ngài”. Đi từ hoà giải đến hiệp thông, đó chính là ý thứ hai: “Con đường của sự hiệp thông Hội thánh trước hết cũng phải bắt đầu bằng sự trở về với Đức Kitô và Tin Mừng. Nếu không xây dựng trên nền tảng siêu nhiên này, sự hiệp thông Hội thánh chỉ là hời hợt lỏng lẻo và có nguy cơ dễ đổ vỡ”. Hoà giải để tiến tới hiệp thông thúc đẩy chúng ta ra đi loan báo Tin Mừng. Đức cha giảng lễ nói: “Bên phần mộ của thánh Phêrô, từ dụ ngôn trong bài Tin Mừng, một lần nữa lệnh truyền loan báo Tin Mừng “ad gentes” lại vang lên mãnh liệt cho Hội Thánh Việt Nam”. Sau cùng, Đức cha Giuse hướng về Giáo hội tại quê hương Việt Nam và kết luận: “Đến với Rôma là trở về trung tâm của Hội thánh, không chỉ như một không gian địa lý nhưng còn như một cuộc trở về nguồn là chính trái tim kích hoạt sự sống của toàn thể Hội thánh tại Việt Nam. Một cuộc trở về nguồn lúc nào cũng chất chứa niềm hy vọng cho một tương lai tươi sáng”.
Thánh lễ tiếp tục trong bầu khí sốt sắng với những bài thánh ca bằng tiếng Việt làm cho cộng đoàn tham dự cảm thấy thật xúc động.
Sau Thánh lễ, quý Đức cha và mọi người chụp hình lưu niệm khá lâu, cũng vì ngoài trời đang mưa.

 

Đến 9g30, quý Đức cha ra xe để về Collegio San Paolo ở Via di Torre Rossa.
Tại Collegio San Paolo, quý cha, quý sơ và khá đông giáo dân Việt Nam đã có mặt đông đủ tại Hội trường để đón tiếp Hội đồng Giám mục.
Chương trình mở đầu với tiết mục múa lân mừng Xuân mới đậm màu sắc quê hương. Sau phần giới thiệu quý danh từng Đức cha với cộng đoàn, Đức ông Gioan Baotixita Phạm Mạnh Cương, Chủ tịch Liên tu sĩ Việt Nam tại Rôma, đại diện Liên tu sĩ, kính chào Hội đồng Giám mục Việt Nam. Ngài nói: “Hôm nay quả là một ngày đại hội cho anh chị em sinh viên chúng con. Chúng con rất xúc động khi nhìn thấy tất cả quý Đức cha của Hội đồng Giám mục Việt Nam đang hiện diện nơi đây”. Đức ông bày tỏ lòng biết ơn quý Đức cha đã ưu ái và tin tưởng gởi quý cha, quý sơ và quý thầy sang học tập tại Rôma. Sau cùng, Đức ông nói: “Chúng con hân hoan chào đón quý Đức cha và kính chúc Hội đồng Giám mục Việt Nam tuần lễ Ad Limina tốt đẹp”.
Cha Rivas Duran Lisandro Alirio, Giám đốc Collegio San Paolo, đại diện Collegio chào đón Hội đồng Giám mục Việt Nam. Ngài nói đây là một vinh dự lớn cho Collegio.

 

 

Trước những lời chào mừng và cầu chúc thật ý nghĩa và tâm tình của Liên tu sĩ Việt Nam tại Rôma và của cha Giám đốc, Đức Tổng giám mục Giuse Nguyễn Chí Linh, đại diện Hội đồng Giám mục Việt Nam ngỏ lời cám ơn cha Giám đốc Collegio, không chỉ tạo điều kiện cho Hội đồng Giám mục Việt Nam có dịp gặp gỡ Liên tu sĩ Việt Nam, mà còn tiếp nhận biết bao thế hệ các linh mục và tu sĩ Việt Nam tới Rôma để học tập. Đức Tổng giám mục Giuse cũng cám ơn Đức ông, quý cha, quý sơ và anh chị em giáo dân Việt Nam tại Rôma đã dành cho Hội đồng Giám mục Việt Nam những tình cảm quý báu. Sau đó ngài chia sẻ chương trình Ad Limina của Hội đồng Giám mục, và xin mọi người tiếp tục cầu nguyện cho chuyến Ad Limina đem lại nhiều lợi ích thiêng liêng cho Giáo hội tại Việt Nam.
Đức cha Giuse Đinh Đức Đạo, Chủ tịch Uỷ ban Giáo dục Công giáo của Hội đồng Giám mục Việt Nam, cũng chia sẻ với quý cha, quý sơ và quý thầy sinh viên về tinh thần trau dồi học tập và cộng tác với nhau xây dựng Giáo hội. Ngài mong muốn mỗi người không chỉ là những viên ngọc quý, nhưng còn phải biết cùng nhau làm thành một bức mosaic đẹp nữa.
Đan xen là các tiết mục văn nghệ do các cha và các sơ sinh viên thực hiện.
Năm 2018 là năm Liên tu sĩ Việt Nam tại Rôma mừng kỷ niệm 60 năm thành lập (1958-2018). Nhân dịp này, Liên tu sĩ Việt Nam gửi tặng quý Đức cha và mọi người cuốn kỷ yếu. Đây là món quà tinh thần gói ghém tất cả tình cảm của các tu sĩ Việt Nam tại Rôma gửi đến Hội đồng Giám mục Việt Nam.
Sau buổi văn nghệ, Hội đồng Giám mục Việt Nam đã dùng bữa trưa (buffet) với Liên tu sĩ Việt Nam tại Rôma. Những món ăn Việt Nam do Liên tu sĩ Rôma chuẩn bị càng làm cho bầu khí thêm vui vẻ và thắm tình quê hương.
Kết thúc buổi gặp gỡ Liên tu sĩ Việt Nam tại Rôma, quý Đức cha trở về nhà Foyer Phát Diệm để nghỉ ngơi.

 

Hội đồng Giám mục Việt Nam: Nhật ký Ad Limina 2018
(Ngày 04.03.2018)
Dâng Thánh lễ tại nhà thờ thánh Tôma Tông đồ, hiệu tòa của Đức hồng y Phêrô
và thăm dòng thánh Phaolô ở Rôma
 

Sáng Chúa nhật 04/03/2018, quý Đức cha đã đến thăm giáo xứ thánh Tôma Tông đồ ở ngoại ô Rôma (số 93, đường Lino Liviabella) và dâng Thánh lễ tại đây. Đây là nhà thờ hiệu tòa của Đức hồng y Phêrô Nguyễn Văn Nhơn, Tổng Giám mục Hà Nội.
Thời tiết hôm nay khá tốt. Sáng sớm trời hơi lạnh, nhiệt độ khoảng 5 độ C. Theo dự báo, buổi sáng trời có nắng, nhiệt độ cao nhất trong ngày là 13 độ. Từ 14 giờ cho đến đêm, có thể có mưa rào.

 

Khởi hành đúng 10g00 và gần một giờ sau quý Đức cha đã tới nhà thờ thánh Tôma. Đến 11g30, Thánh lễ Chúa nhật III Mùa Chay được cử hành. Ngoài đoàn Việt Nam – gồm quý Đức ông, quý cha, quý sơ, quý thầy và một số giáo dân–, giáo dân của giáo xứ sở tại cũng đến tham dự Thánh lễ đông đảo, tạo nên một hình ảnh rất đẹp về Giáo hội. Một Giáo hội phổ quát của Chúa Giêsu, vượt qua những ranh giới quốc gia, ngôn ngữ và địa vị; một Giáo hội hiệp nhất và yêu thương, bình đẳng và quảng đại.

Trước khi bước vào Thánh lễ, cha xứ Stefano Bianchini đại diện giáo xứ chào mừng Đức hồng y, quý Đức cha trong Hội đồng Giám mục Việt Nam, cùng quý cha, quý tu sĩ nam nữ và giáo dân Việt Nam đã đến hiệp dâng Thánh lễ.
Thánh lễ cử hành bằng tiếng La tinh, bài đọc một do một nữ tu đọc bằng tiếng Việt; đáp ca, bài đọc hai và Tin Mừng bằng tiếng Ý.

 

Đức cha Giuse Đinh Đức Đạo – đã từng sống ở Rôma lâu năm và rất thông thạo tiếng Ý – trình bày lý do sự hiện diện của Hội đồng Giám mục Việt Nam tại nhà thờ của giáo xứ thánh Tôma Tông đồ. Tiếp theo, Đức hồng y Phêrô Nguyễn Văn Nhơn ngỏ lời chào cộng đoàn, đặc biệt cộng đoàn giáo dân của giáo xứ (Đức cha Giuse Đinh Đức Đạo chuyển ngữ). Đức hồng y nói: “Tôi xin nói đơn sơ thế này. Cách nay đúng hai năm và hai tháng, cha xứ Stefano và giáo xứ đã tổ chức Thánh lễ cho tôi nhận nhà thờ hiệu tòa này. Từ đó đến nay, tuy tôi không hiện diện, nhưng tôi không quên hướng về giáo xứ này, về cha xứ và anh chị em giáo dân của giáo xứ để cầu nguyện. Hôm nay tôi rất vui mừng được cùng với quý Đức cha trong Hội đồng Giám mục Việt Nam tới đây dâng Thánh lễ để cầu nguyện cho anh chị em”.
Trong bài giảng bằng tiếng Ý, Đức cha Giuse Đinh Đức Đạo nhấn mạnh: “Tin Mừng thường trình bày cho chúng ta một hình ảnh rất đẹp về Chúa Giêsu, một con người hiền lành và khiêm nhường, yêu thương và hay tha thứ. Thế nhưng hôm nay thánh Gioan lại kể cho chúng ta câu chuyện xảy ra ngay trong Đền thờ Giêrusalem, và thái độ rất kỳ lạ của Chúa Giêsu không khỏi làm chúng ta ngạc nhiên. Người nổi giận, ‘chắp dây thừng làm roi, đánh đuổi tất cả bọn cùng với chiên bò ra khỏi đền thờ. Người hất tung tiền của những người đổi bạc, xô đổ bàn ghế của họ’. Có cả một quá trình lâu dài giúp chúng ta hiểu tại sao hôm nay Chúa Giêsu đã làm như thế. Mấy trăm năm về trước, ngôn sứ Isaia đã phải lên tiếng: “Dân này chỉ đến gần Ta bằng miệng, tôn vinh Ta bằng môi, còn lòng chúng thì xa Ta lắm” (Is 29,13 ). Con người đã biến việc tôn thờ Thiên Chúa thành những hình thức hoàn toàn bề ngoài, đôi khi còn biến việc tôn thờ Thiên Chúa thành những lợi ích phàm tục. Chúa Giêsu đã nổi giận vì người ta đã lạm dụng việc tôn thờ Thiên Chúa, người ta mượn danh phục vụ Thiên Chúa nhưng lại không tôn thờ Thiên Chúa”. Cuối cùng, Đức cha Giuse đưa ra gợi ý: “Câu chuyện thánh Gioan ghi lại trên đây vẫn còn là một câu hỏi lớn cho hết mỗi người chúng ta. Chúng ta phải khám phá lại Thiên Chúa, phải gặp Thiên Chúa thật sự chứ không phải chỉ dừng lại ở những ý tưởng đẹp về Ngài, ở những suy tư sâu xa về Ngài. Và câu hỏi tiếp theo: chúng ta đang phục vụ cho việc tôn thờ Thiên Chúa, cho Giáo hội của Chúa Giêsu, nhưng chúng ta có thực sự đang phục vụ cho chính Chúa hay không”.

 

Sau Thánh lễ, quý Đức cha cùng cộng đoàn Việt Nam dùng bữa tại phòng hội lớn của giáo xứ. Bữa ăn gồm những món ăn Việt Nam do Liên tu sĩ Việt Nam chuẩn bị, và những món ăn Ý do cộng đoàn giáo xứ thánh Tôma khoản đãi.
Rời nhà thờ thánh Tôma, quý Đức cha trở về nhà Foyer Phát Diệm để nghỉ ngơi.
Buổi chiều, quý Đức cha đến thăm và dùng bữa tối tại dòng thánh Phaolô ở Rôma vào lúc 18g00, theo lời mời của sơ Maria Goretti Lee, Bề trên Tổng quyền của Dòng. Tại đây, Hội đồng Giám mục Việt Nam được quý sơ đón tiếp rất nồng hậu. Các Đức cha ngưỡng mộ phong cách bài trí nhà nguyện và phòng hội của quý sơ. Sơ Bề trên cho biết, cộng đoàn hiện có 44 chị em thuộc nhiều quốc tịch khác nhau: Hàn Quốc, Canada, Hoa Kỳ, Australia, Ukraina, Nhật Bản, Hong Kong và Việt Nam. Các sơ Việt Nam đông nhất, thuộc các tỉnh dòng Mỹ Tho, Sài Gòn, Đà Nẵng và Hà Nội. Các sơ Việt Nam hiện đang theo học các trường tại Rôma, số còn lại đến Rôma để tham dự khóa thường huấn kéo dài một tháng. Điều đặc biệt, trong số các sơ đến từ Việt Nam, có một sơ là em ruột của Đức cha Alôsiô Nguyễn Hùng Vị và một sơ là chị ruột của Đức cha Đaminh Nguyễn Văn Mạnh. Đức Tổng giám mục Giuse Nguyễn Chí Linh thay mặt Hội đồng Giám mục Việt Nam cám ơn quý sơ đã mời quý Đức cha, đồng thời cám ơn tinh thần phục vụ của quý sơ thuộc các tỉnh dòng đang hăng say phục vụ Giáo hội tại Việt Nam.

 

WHĐ