Mùa Chay: thời gian của sám hối

Thứ năm - 17/03/2022 04:08 1027

MÙA CHAY: THỜI GIAN CỦA SÁM HỐI

Jaime L. Waters

Chúa Nhật III Mùa Chay năm C
Xh 3,1–8a. 13–15; 1 Cr 10,1–6. 10–12; Lc 13,1–9

Chúng ta đã đi gần một nửa hành trình Mùa Chay và các bài đọc hôm nay cho chúng ta những lời nhắc nhở quan trọng. Bài đọc I của Chúa nhật III Mùa Chay nhắc nhở chúng ta hãy cởi mở và sẵn sàng gặp gỡ Thiên Chúa trong đời sống thường ngày. Bài Tin mừng nhắc lại trọng tâm của việc thống hối từ lúc bắt đầu cho đến cuối Mùa Chay, và nêu bật sự cần thiết của việc tăng trưởng trên hành trình này.

Trong bài đọc I trích sách Xuất Hành, chúng ta nghe câu chuyện Môsê gặp gỡ Thiên Chúa tại bụi gai đang cháy. Khi đang chăn chiên trong sa mạc, có lẽ Môsê không mong đợi có được một kinh nghiệm đầy quyền năng như vậy. Vậy mà tại núi Horeb, Thiên Chúa đã mạc khải danh của Ngài, giao cho Môsê nhiệm vụ đương đầu với Pharaô và dẫn dắt dân Israel thoát khỏi sự giam cầm ở Ai Cập. Phản ứng của Môsê rất phức tạp, pha trộn giữa sợ hãi, bất định, tò mò và cởi mở. Khi được gọi đích danh, Môsê trả lời: “Dạ, tôi đây” (tiếng Hípri: Hineni), một câu nói thể hiện sự chăm chú đối với Thiên Chúa và thái độ sẵn sàng lắng nghe. Trình thuật này nhắc nhở rằng chúng ta có thể được thúc đẩy hoặc được kêu gọi bất kỳ lúc nào trong cuộc sống, và chúng ta nên đáp lại với mong muốn được nghe và trả lời tiếng gọi của Thiên Chúa.

Bài Tin mừng theo thánh Luca giúp chúng ta nhìn về phía trước cũng như nhìn lại khi tiến bước trên hành trình Mùa Chay. Đức Giêsu nói với các môn đệ về những người Galilê chịu đau khổ và chết dưới tay Philatô, một điềm báo trước về cái chết của chính Ngài. Đức Giêsu kêu gọi đám đông hãy nhận ra tính phổ quát của cái chết và đừng nghĩ rằng họ có thể tránh được một định mệnh tương tự. Đức Giêsu sử dụng các sự kiện để khẳng định thực tại của cái chết và nhắc lại sự cần thiết phải sám hối tội lỗi. Những ý tưởng này là trọng tâm của lý do tại sao Mùa Chay lại bắt đầu vào thứ Tư Lễ Tro, khi đưa ra những lời nhắc nhở về sự chết của chúng ta cũng như đòi hỏi phải tránh xa tội lỗi và tin vào Tin mừng. Bằng cách bàn luận về đau khổ của người khác, Đức Giêsu nhấn mạnh rằng những người theo Ngài phải lớn lên, thay đổi và sám hối từ bỏ tội lỗi trong suốt cuộc đời của họ. Cụ thể, Ngài nói thẳng rằng: “Tôi nói cho các ông biết: không phải thế đâu; nhưng nếu các ông không sám hối, thì các ông cũng sẽ chết hết như vậy” (Lc 13,3).

Sám hối là chủ đề chính của các sách Tin mừng. Những lời kêu gọi sám hối của Đức Giêsu vào lúc bắt đầu cũng như kết thúc sứ vụ của Ngài là một lời khẳng định của thánh Luca về ý nghĩa sám hối, chẳng hạn như Gioan Tẩy giả tuyên bố phép rửa để được tha tội cũng như việc Đức Giêsu sau khi sống lại đã sai các môn đệ đi công bố sự sám hối để được ơn tha tội. Tin mừng hôm nay nhấn mạnh việc ăn năn sám hối và đưa ra dụ ngôn cây vả như một cách để chúng ta suy gẫm về những đòi hỏi của việc này.

Trong dụ ngôn, có một người quan sát cây vả đã ba năm mà không ra trái. Ông liền bảo người làm vườn chặt nó đi, vì nó đã hút bao dinh dưỡng từ đất nhưng đã không sinh hoa kết trái. Người làm vườn nhận ra những vấn đề của cây vả, nhưng thay vì coi đó là lí do để chặt bỏ, anh liền hứa sẽ chăm bón và vun xới đất để giúp cây lớn mạnh hơn.

Trong dụ ngôn này, cây vả không ra trái có thể tượng trưng cho việc không sinh hoa kết trái và không hoán cải. Người chủ và người làm vườn đưa ra hai giải pháp để giải quyết vấn đề không sinh trái của cây vả. Người chủ nói hãy chặt đi, nhưng người làm vườn sẵn sàng đầu tư chăm sóc cây vả. Người làm vườn cho chúng ta một mẫu hình về cách thức đáp trả khi gặp những thiếu sót của chúng ta cũng như người khác.

Thay vì chặt cây ngay lập tức, người làm vườn đã xin thêm thời gian để chăm bón và giúp cây đơm hoa kết trái. Anh hiểu việc thay đổi sẽ không thể xảy ra một sớm một chiều nên cũng sẵn lòng chăm sóc và cung cấp những gì cần thiết để cây có thể sinh hoa trái. Khi chúng ta tiếp tục bước vào nửa sau của hành trình Mùa Chay, dụ ngôn ngắn này có thể cho chúng ta một nguồn cảm hứng mạnh mẽ. Giống như người làm vườn, chúng ta cũng nên cam kết phấn đấu với bản thân và người khác để thăng tiến đời sống thiêng liêng.