Bài học về nhận thức chân thành của người con hoang đàng

Thứ năm - 24/03/2022 09:06 1187

BÀI HỌC VỀ NHẬN THỨC CHÂN THÀNH CỦA
NGƯỜI CON HOANG ĐÀNG

Jaime L. Waters

Chúa Nhật IV Mùa Chay năm C
Gs 5,9a. 10–12; 2 Cr 5,17–21; Lc 15,1–3. 11–32

Các bài Tin mừng Chúa nhật III và IV Mùa Chay bổ túc cho nhau. Chúa nhật tuần trước, Đức Giêsu kêu gọi phải ăn năn để được tha thứ tội lỗi, và hôm nay chúng ta được nghe dụ ngôn đứa con hoang đàng cũng xoay quanh những chủ đề này. Chúa nhật IV Mùa Chay là Chúa nhật Laetare (Mừng vui), và thánh lễ hôm nay truyền cảm hứng cho chúng ta lắng nghe Phúc Âm dưới ánh sáng của niềm vui đến từ việc sám hối và ơn tha thứ.

Câu chuyện bắt đầu với một người cha có hai cậu con trai. Người em đòi quyền thừa kế của mình, rồi tiêu pha hết mọi thứ để rồi phải vật lộn để nuôi sống bản thân. Ăn năn về hành động hấp tấp của mình, anh ta quay về nhà và nói: “Thưa cha, con đã lỗi phạm với trời và với cha. Con không còn xứng đáng được gọi là con trai của cha nữa”.

Câu nói cho thấy nhận thức chân thật của người con này rất đáng chú ý. Đầu tiên, anh ta thẳng thắn thừa nhận hành vi tội lỗi của mình, và nhận trách nhiệm về cách cư xử đó nên quay trở về nhà. Anh cho biết ai đã bị tổn thương vì mình: người cha và Thiên Chúa. Sự trung thực của người con thứ là mẫu gương cho những gì chúng ta phải làm khi ăn năn tội lỗi — biết rõ những thiếu sót của chúng ta, nhận ra những người đã bị tổn tương và cầu xin sự tha thứ. Hơn nữa, sau đó việc anh thừa nhận mình không còn xứng đáng được gọi là con của cha đã thể hiện sự khiêm tốn trước những sai lỗi của bản thân.

Rõ ràng là người con đã phạm tội với cha mình, khi rời bỏ cha để “trẩy đi phương xa, ở đó anh ta sống phóng đãng, phung phí tài sản của mình”. Người con thứ đã đòi tài sản thừa kế trước thời hạn và sau đó đã dùng sai mục đích. Việc khẳng định mình đã phạm tội chống lại Thiên Chúa là điều quan trọng, vì nó nhắc nhở chúng ta rằng các vấn đề và sự lạm dụng trong những liên hệ của chúng ta với tha nhân làm căng thẳng mối tương quan của chúng ta với Thiên Chúa.

Người cha và người anh cả có hai phản ứng trái ngược nhau, và chúng ta nên xem xét cách mình đáp trả đối với người cần sự tha thứ. Người cha là mẫu mực của sự cởi mở. Khi thấy con trở về, ông chạnh lòng thương, giống như Đức Giêsu khi Ngài đáp lại những người đang gặp khó khăn. “Ông chạy ra ôm cổ anh ta và hôn lấy hôn để”. Tiếp sau sự chào đón nồng nhiệt này là một bữa tiệc mừng người con trở về.

Người con trai cả thì phản ứng gay gắt – dù cách đáp trả có vẻ hợp lý. Anh ta phê phán cả cha lẫn em trai của mình. Anh đặt câu hỏi và chỉ trích lòng thương xót của cha và tự hỏi tại sao anh không bao giờ nhận được những điều như vậy. Anh chỉ trích những hành động lãng phí của em trai, kẻ đã phung phí tài sản của cha nhưng lại được cha mở tiệc mừng. Anh dường như từ chối sự ăn năn trở về khi em mình quay lưng lại với tội lỗi.

Người cha trả lời với vẻ trầm ngâm, và câu trả lời này nói lên lý do tại sao chúng ta nghe dụ ngôn này vào Chúa nhật IV Mùa Chay. Các dụ ngôn trước câu chuyện này tập trung vào việc tìm kiếm đồ vật bị mất, một con chiên và một đồng xu, và mỗi câu chuyện kết thúc bằng lời kêu gọi hãy vui mừng hoặc tìm thấy niềm vui khi tìm thấy những gì đã mất. Việc người cha hân hoan ăn mừng là một lời tuyên bố rằng việc hoán cải thì đáng ăn mừng, vì đó là dấu chỉ cho sự biến đổi và lớn lên. Bằng cách hạ mình để trở về nhà phục vụ cha, người con thứ đã nhận ra lỗi lầm và sửa đổi. Việc hân hoan vui mừng không chỉ vì anh trở về mà còn vì những gì tượng trưng hiện có, một bước ngoặt đưa anh đến gần hơn với cha mình và với Chúa. Việc tuyên bố người con trai đã chết nhưng nay lại sống cho thấy cuộc sống mới đến từ sám hối và sự tha thứ.

Dụ ngôn không cho chúng ta thấy phản ứng của người anh cả. Anh có bị thuyết phục để chấp nhận sự trở về của em mình hay tiếp tục từ chối người em cũng như việc sẵn lòng tha thứ của người cha? Những tương quan này có trở nên sâu sắc hơn hay là những tương tác trong gia đình bị căng thẳng hơn? Hy vọng rằng trong cuộc sống, chúng ta hãy noi gương người con thứ và người cha, biết cầu xin sự tha thứ khi chúng ta phạm tội và đáp trả sự trở về với lòng thương xót và tình yêu thương.