Nguồn gốc tên mũ chỏm của giáo hoàng là từ trái bí!

Mũ chỏm (zucchetto) của Giáo hoàng và các chức sắc trong hàng giáo sĩ có tên zuchetto là vì hình dáng của nó giống trái bí! Tiếng Ý chữ “zuccheto” có nghĩa là “trái bí nhỏ”.

Nguồn gốc của mũ chỏm có từ thời Trung cổ. Mũ được dùng để đội ấm cho các tu sĩ vì hàng ngày họ phải đi từ nhà thờ qua tu viện giữa các bức tường bằng đá lạnh. Từ thế kỷ 16 khi các nhà thám hiểm Tây Ban Nha đem trái bí và các loại trái cùng loại khác từ Âu châu và Mêhicô về mà tên mũ chỏm “zuccheto” trở thành… đương nhiên!

Từ năm 1968, Đức Giáo hoàng Phaolô VI bắt buộc các chức sắc cao cấp của Giáo hội phải đội mũ chỏm, nhưng tất cả thành viên của hàng giáo sĩ cũng có thể đội. Màu sắc của mũ tùy thuộc theo cấp bậc:

Trắng: Giáo hoàng

Đỏ tươi: Các hồng y

Đỏ Amaran: Các thượng phụ, các tổng giám mục và giám mục

Đen: Hàng giáo sĩ thường

Mũ chỏm đội trong nhiều dịp khác nhau. Sau đây là một vài điều kiện:

Mũ zuccheto được đội bên ngoài cũng như bên trong. Các giám mục đội khi cử hành phụng vụ. Các thành viên khác của hàng giáo sĩ phải để ở phòng thánh. Trong nghi lễ phụng vụ, mũ sẽ không đội khi quỳ xuống ở chân bàn thờ và khi đọc kinh sanctus. Sau đó đội lại trước khi đọc Kinh Lạy Cha.

Mũ được cổi khi đứng trước Thánh Thể và cổi một phút ngắn khi có mặt Đức Thánh Cha vì để tỏ lòng biết ơn.

Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch